Fedasil slaagt er immers niet om zijn taak naar behoren uit te voeren en zodoende vervoegen heel wat asielzoekers de rangen van de Brusselse daklozen. Minister De Crem zegt de opengestelde legerkazernes te sluiten. Staatssecretaris Courard haast zich met de boodschap dat ze deze winter nog open blijven. Voor Asielbeleid tellen we vijf ministers, voor Welzijn minstens evenveel!

Structurele problemen en veel menselijk leed

Achter dit mediagenieke nieuws schuilt een resem structurele problemen en vooral veel menselijk leed. Winterplannen zijn geen oplossing op zich, maar dienen vooral om de vele problemen te maskeren van een groeiende groep mensen die zich aan de onderkant van de samenleving bevindt. En de crisis helpt niet.

“Het winterplan dat is er om de miserie voor de toeristen te verstoppen, d’as alles”

Maar weet u wat het betekent om door de mazen – of net niet – van ons oh zo gelauwerde sociale vangnet te vallen ? Wat de realiteit is van het leven op straat met weinig of geen geld ?

“Mensen die geen geld geven, denken dat ze daar goed aan doen omdat ze ervan uitgaan dat we alles uitgeven aan drank. Eigenlijk maken ze zich wijs dat zij meester zijn van hun leven, en dat een dakloze op straat leeft omdat hij dat wil”

En wat marcheert er slecht in de hulpverlening die hen geboden wordt?

Op deze vragen heeft het Collectif MANIFESTEMENT een antwoord gezocht door het woord te geven aan de daklozen zelf. Het boek “Eisen van  Brusselse (pre-) daklozen”, in het Frans uitgegeven bij uitgeverij Maelström (een Nederlandstalige vertaling kan u vinden op www.manifestement.be) is veel meer dan een verzameling van getuigenissen.

Het is een uitgebreid scala van problemen, wantoestanden en verzuchtingen, een politiek eisenpakket, een publieke aanklacht, helemaal van onderuit, van de onderkant van de samenleving.

Wat betekenen het dagelijkse misprijzen, het opgejaagd worden, de vernederingen en het geweld, het bedelen, de alcohol en andere verslavingen, de opeenstapeling van uitsluitingen?

“Het verlies van waardigheid. Je verstoppen voor voorbijgangers, we schamen ons. Ik wil niet dat ze me zien. Er is veel verborgen miserie”

“Rond 2 uur ’s nachts pluimen de dieven iedereen die te zat is om het te merken of die krampachtig op hun schaarse bezittingen slapen…Diefstal en geweld komen vaak voor. Verkrachting ook, of gedwongen prostitutie, afpersing. Alles draait om geld”

De daklozen richten zich hier met hun getuigenissen ook tot de gehele bevolking. De vooroordelen omtrent deze door het leven getekende mensen zijn hardnekkig. Over de concrete omstandigheden waarin zij proberen te overleven weet het grote publiek echter bitter weinig.

Wat betekent het om afhankelijk te zijn van een hulpsector die gebukt gaat onder te schaarse middelen, te veel vrijwilligers en medewerkers met een nepstatuut ? Waar subsidie- en resultatenlogica het overnemen van mensenbelangen ?

“Ze schrijven er medicijnen voor: de helft van de mensen zit daar onder de valium”

“Ik heb geen hulp gekregen; ik had er gevraagd, maar ik moest in het station slapen omdat ik het programma dat de sociaal werker voorstelde niet aanvaardde”

“Alle organisaties, alle vrijwilligers houden zich bezig met details. Pleisters habben geen zin, We hebben vaccins nodig”

Eisen van Brusselse (pre-)daklozen wil niet het zoveelste zwartgallige boek over dakloosheid zijn. Het is een aanklacht tegen de dialoog die zelden of  nooit wordt aangegaan. Het is een aanklacht tegen een falend asielbeleid en vooral tegen de moraliserende en beschuldigende criteria van hogerhand voor herintegratie en verplichte responsabilisering,

Collectif MANIFESTEMENT

Het Collectif  MANIFESTEMENT omschrijft zich in artikel 1 van haar charter als een collectief dat jaarlijks een betoging organiseert, telkens aan de vooravond van een maandag zo dicht mogelijk bij 24 januari. Dat is de meest deprimerende maandag van het jaar (volgens een studie van de vooraanstaande Britse psycholoog Cliff Arnall van de Universiteit van Cardiff).

In 2006 vond de eerste van een reeks manifestaties plaats: “Er zijn te veel kunstenaars”, gevolgd door “Voor een aansluiting van België bij Congo” (2007), “Neen, islamisme is niet het enige woord waarmee het fout is gelopen, er zijn er veel meer!” (2008), “Het moet uit zijn met de Dood!” (2009), “Om het Europees Jaar van de Bestrijding van Armoede en Sociale Uitsluiting (sic) in schoonheid af te sluiten, vieren de daklozen 2010!“ (2010), “Allen verenigd tegen de democratie!” (2011).

Een artistieke beweging die je niet kan herleiden tot “surrealisme” of “dadaïsme” of een andere stroming uit het verleden… Het Collectif MANIFESTEMENT is intussen een onafwendbare realiteit binnen de wereld van kunst,  politiek en wetenschap…

Chris Aertsen

Lid van het Collectif MANIFESTEMENT