De
New Development Bank (NDB) heeft een startkapitaal van 95 miljard
euro en wil een alternatief worden de westerse financiële
instellingen Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de
Wereldbank. De NDB zal infrastructuur en duurzame ontwikkeling
financieren in het Zuiden. Ngo’s willen dat de nieuwe bank daarbij
een andere koers volgt dan de Wereldbank, die geen rekening houdt met
de belangen van de arme bevolking.

Aan
de oprichting van de NDB liggen verschillende factoren ten grondslag,
waaronder de westerse dominantie bij de Wereldbank en het IMF.
Volgens een beleidsnota van Oxfam uit 2014 speelt ook een gebrek aan
financiering voor infrastructuur een rol. Via officiële
ontwikkelingshulp komen multilaterale instituten slechts tegemoet aan
2 tot 3 procent van de behoeften van ontwikkelingslanden.

De
plannen lagen al enkele jaren op tafel bij de BRICS-landen, maar vanwege de
economische sancties als gevolg van de crisis in Oekraïne, heeft
Rusland aangedrongen op de versnelde oprichting van de NDB.
Zonder het nieuwste lid – Zuid-Afrika – vertegenwoordigen de vier
BRIC-landen reeds 25 procent van het wereldwijde bruto binnenlands
product (bbp) en 41,4 procent van de wereldbevolking, grofweg 3
miljard mensen.

Niet
duurzaam

Burgers
uit de BRICS-landen vragen in een open brief of de bank zal breken
met de traditionele, door het Westen beleden ontwikkelingsmodellen.
“Het bestaande ontwikkelingsmodel in veel opkomende en
ontwikkelingslanden is gericht op productie en export van ruwe
materialen en onbewerkte landbouwproducten. Dat beleid is niet
sociaal en niet duurzaam en leidt tot grotere ongelijkheid tussen en
in landen”, staat in de brief.

“Als
de NDB met deze voorgeschiedenis wil breken, moet zij zich laten leiden
door vier principes: ontwikkeling voor iedereen, transparante en
democratische werking, sterke standaarden die gehandhaafd worden en
duurzame ontwikkeling”, stellen de ondertekenaars.

“Hoewel
in de statuten van de bank transparantie en verantwoordelijkheid
vermeld worden, hebben we tot nu toe geen indicatie gekregen van een dergelijk operationeel beleid op vlak van transparantie of
verantwoordingsmechanismen”, zegt Gretchen Gordon, coördinator
van Bank on Human Rights, een wereldwijd netwerk van sociale
organisaties. “Helaas wordt het maatschappelijk middenveld niet
op open wijze betrokken bij deze onderwerpen.”

Megaprojecten van het verleden

Een
hoofdzorg voor deze ngo’s is dat de BRICS-bank het oude
ontwikkelingsmodel van ‘megaprojecten’ zou gaan kopiëren. Dat model
is immers een mislukking gebleken, zowel op gebied van
armoedebestrijding als op vlak van betere toegang tot basisvoorzieningen.

Uit
onderzoek van het International Consortium of Investigative
Journalists (ICIJ) bleek dat in amper tien jaar tijd naar schatting
3,4 miljoen armen ontheemd raakten door projecten, gefinancierd door
de Wereldbank en de International Finance Corporation (IFC), de
private tak van de Wereldbank.

Hoewel
deze projecten ogenschijnlijk bedoeld waren om transportnetwerken,
elektriciteitsnetwerken en waterleveringssystemen te verbeteren,
resulteerden ze in een verergering van de armoede en ongelijkheid
voor miljoenen al gemarginaliseerde mensen.

Na
dit vernietigende rapport volgde een rapport van
mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW). Daarin werd
geconstateerd dat lakse waarborgen en protocollen van de Wereldbank
geresulteerd hebben in een reeks mensenrechtenschendingen. Die
troffen mensen die hun stem lieten horen tegen de economische,
sociale en milieugevolgen van de projecten van de bank.

De
ngo’s vrezen dat de NDB dezelfde koers zal volgen en zo zal bijdragen
tot de spiraal van geweld en armoede die het tijdperk van de vorige
megaprojecten kenmerkt.

Op dit moment leven een miljard mensen op
plaatsen waar geen permanent toegankelijke wegen zijn die tegen alle
weersomstandigheden bestand zijn.

Meer
dan 780 miljoen mensen moeten het stellen zonder schoon water en 1,3
miljard mensen zijn niet aangesloten op een elektriciteitsnetwerk.

In
die situatie is het duidelijk dat ontwikkelingslanden aanzienlijk
kunnen profiteren van een door zuidelijke landen geleid financieel
instituut. Het is alleen afwachten in hoeverre de NDB het oude model
zal verlaten en een standaard creëert voor inclusieve ontwikkeling
ten bate van de armen.

Bron:  Will
the New BRICS Bank Break with Traditional Development Models, or
Replicate Them?