“Het wordt elk jaar groter”, zegt Steven Saffier, de coördinator van het At Home-programma van de Audubon Society. Net als zijn organisatie moedigen honderden tuinierclubs en milieugroepen van Californië tot Maine Amerikaanse gezinnen aan het keurige gazonnetje rond hun huis te vervangen door wilde planten of moestuinen.
Als alle Amerikanen met groene vingers de wenk volgen, ontstaat er in de Amerikaanse voorsteden een natuurgebied dat veel groter is dan gelijk welk nationaal park. Volgens het Lawn Institute, een instelling die de belangen verdedigt van de producenten van graszaden, kunstmest en pesticiden, beslaan alle grasperken in de VS samen ongeveer 10 miljoen hectare. Dat is bijna drie keer de oppervlakte van België.
Aanslag
De zorgvuldig gemaaide en onkruidvrije grasveldjes rond de Amerikaanse huizen zijn een aanslag op het milieu, zegt Saffier. De uitgestrekte grasmatten hebben veel water nodig. De fossiele brandstoffen in de tonnen kunstmest en pesticiden die nodig zijn, dragen bij tot de klimaatverandering. De bestrijdingsmiddelen worden veel vogels en insecten fataal. En door de monocultuur vinden wilde dieren er bijna geen eten.
Volgens Saffier is er een direct verband tussen de Amerikaanse obsessie voor een perfect gazon en de teruggang van veel vogelsoorten in de VS. De meeste van die vogelsoorten eten vooral insecten, en die zijn zeldzaam in een kort gehouden en regelmatig bespoten grasveld. Tweehonderd van de zowat achthonderd vogelsoorten in de VS gaan gevaarlijk snel achteruit. De bestanden van veldleeuweriken en andere soorten van het open veld, zijn meer dan gehalveerd.
Veel grasperkjes zijn ook gewoon giftig. Van de dertig pesticiden die courant gebruikt worden op Amerikaanse grasvelden, is meer dan de helft schadelijk voor vogels en vissen, zegt Beyond Pesticides, een milieugroep die het gebruik van bestrijdingsmiddelen aan banden wil leggen. Tegenstanders leggen ook een verband tussen de sproeimiddelen en kanker en misvormingen bij baby’s. Volgens Beyond Pesticides gebruiken de Amerikaanse tuiniers per jaar 40 miljoen kilogram onkruidverdelger. Op een vierkante meter grasveld komen in de VS gemiddeld meer bestrijdingsmiddelen terecht dat op een even grote oppervlakte akkerland.
Statussymbool
Zowat 78 miljoen Amerikaanse gezinnen gebruiken elk jaar pesticiden in hun tuin, zegt Beyond Pesticides. Dat maakt meteen ook duidelijk dat de tegenstanders van de beweging voor wilde tuinen machtig zijn. De bedrijven die tuinen aanleggen en tuiniers graszaad, grasmaaiers, kunstmest en bestrijdingsmiddelen leveren, verdienen daar per jaar ongeveer 35 miljard dollar (29 miljard euro) aan.
Een gemillimeterd grasveld is ook nog altijd een statussymbool in de VS. Maar dat moet dan maar veranderen, vindt Penny Lewis. Ze is de directeur van de Ecological Landscaping Association, een organisatie van tuinarchitecten en huisbezitters. “De ecologische tuin moet het nieuwe statussymbool worden”, zegt Lewis.
Adrianne Appel | IPS
