De Gondi leven diep in de bossen van Centraal-India. Deze stammen worden verwaarloosd door zowel de overheid als de toonaangevende media. Velen van hen kunnen lezen noch schrijven. Maar dankzij een nieuwe technologie en de snelle verspreiding van mobiele telefoons in India, krijgen ze toch een stem.

CGNET Sware is een nieuwsplatform waarop je met een gewone mobiele telefoon kan inbellen. “Je gesproken boodschap wordt uitgetypt op een computer”, vertelt de 38-jarige Naresh Bunkar, een trotse gebruiker uit de deelstaat Chhattisgarh. Dat nieuws kan dan worden verspreid via het internet. Stamleden kunnen er gratis mee hun grieven uiten, nieuws delen of administratief werk verrichten.

Via CGNet Swara maakte hij bijvoorbeeld bekend dat een boswachter zo’n 740 euro smeergeld van 33 stammen had aangenomen, zogezegd in ruil voor landrechten onder de Indiase Bosrechtenwet uit 2006. Het nieuws deed de ronde, en twee maand later belde Bunkar terug om te melden dat de functionaris zich had geëxcuseerd en het geld had teruggegeven.

Maoïstische rebellen

Aangemoedigd door zulke succesverhalen nam het platform al snel uitbreiding. Het is begonnen in de centraal gelegen deelstaat Chhattisgarh, waar een derde van de bevolking in stamverband leeft, maar verspreidt zich over andere delen van India om gebieden te bereiken waar de moderne communicatiemiddelen nog niet zijn doorgebroken.

“De Gondi van Centraal-India hebben geen eigen krant, maar het viel me op dat de meesten wel een mobiele telefoon hebben”, verklaart Shubhranshu Choudhary, een gewezen BBC-journalist. Met die kennis startte Choudhary met CGNet Sware in 2010.

Het systeem wordt gebruikt in een regio met maoïstische rebellen. De inwoners raken vaak verzeild tussen het kruisvuur van guerrillastrijders en soldaten.

De onrust in de regio heeft alles te maken met jaren van verwaarlozing, meent Choudhary, zelf ook geboren in Chhattisgarh. “We willen schot in de ontwikkeling brengen. Dit communicatiesysteem zou wel eens de Google van de armen kunnen worden”, legt hij uit.

Vrijwilligers

Het principe is eenvoudig. Wanneer een stamlid het nummer van de nieuwsdienst belt, gaat er een signaal naar een server in Bangalore. De beller haakt in en wacht. Binnen enkele seconden krijgt hij telefoon en vraagt een opgenomen stem om een boodschap te laten na de pieptoon.

De server staat bij Bill Thies, een zelfverklaarde nerd van het Massachusetts Institute of Technology (MIT), die werkt bij Microsofts Onderzoekslaboratorium in de Indiase IT-hoofdstad Bangalore.

“Maar”, zo benadrukt Thies, “technologie is hier niet het geheime ingrediënt”. Het gaat om het unieke netwerksysteem van Choudhary, die zijn gemeenschapsbelangen kon afstemmen op de door gebruikers gegenereerde (user generated) technologie van Thies.

Swara verwerkt nu dagelijks 400 bellers, die naar Thies bellen in Bangalore om te luisteren of om hun eigen nieuws op te nemen. Elke boodschap passeert langs moderator Choudhary, die het op zijn beurt naar vijftig strategisch gevestigde (vrijwillige) redacteurs stuurt om de feiten te checken of opvolging te doen.

Bunkars berichtje over het smeergeld bijvoorbeeld werd eerst gecontroleerd door zo’n vrijwillige redacteur. Daarna werd het nieuws naar het hoofd van bosbescherming gestuurd, die de aantijgingen gegrond achtte en de functionaris ontsloeg.

Burgerjournalistiek

“Persoonlijk vind ik het een goede bron voor feedback vanop het terrein, en ik maak er soms ook gebruik van”, verklaart Sunil Kumar, een topambtenaar van Chhatttisgarh. Maar hij benadrukt dat het om informeel gebruik gaat.

Choudhary zelf spreekt van een soort burgerjournalistiek, met lokaal nieuws voor inwoners die door de belangrijkste media genegeerd worden.

CGNet Swara covert nu heel Chhattisgarh, en is ook populair in naburige deelstaten Madhya Pradesh en Jharkhand. Het nieuwsplatform verspreidde zich door mond-tot-mondreclame over Gujarat, Rajasthan, Odisha, Jharkhand en Andhra Pradesh – gebieden die volgens Choudhary niet op de radar van de media voorkomen.

Auteur: Keya Acharya