Wij en de ‘anderen’

Ondanks de expliciete wens van Sofie Peeters om van haar recente documentaire Femmes de la rue geen allochtonenprobleem te maken, is het exact dat wat velen doen. Het  toppunt van deze aanpak om problemen zo te kaderen verscheen afgelopen dinsdag in het opiniestuk Garçons de la rue van Luckas Vander Taelen in De Standaard van 14 augustus 2012.. http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20120813_00257340[/fn]

Spijtig genoeg was ik niet verbaasd na het lezen van dit artikel, het zoveelste in een lange rij van de laatste weken (maanden en jaren), waarin groepen mensen en hun cultuur ineens toch niet bij ‘ons’ blijken te horen wanneer zich problemen voordoen.

Hierbij slagen Luckas Vander Taelen en anderen erin om een resem uiteenlopende stedelijke problemen van zich af te schuiven en uitsluitend te verklaren vanuit de familiale en culturele achtergrond van die anderen. Dit is natuurlijk het makkelijkst om complexe problemen te verklaren: ‘l’enfer c’est les autres‘ (‘de hel, dat zijn de anderen’). Die anderen worden omschreven als allochtonen, moslims, maghrebijnse jongeren, vreemdelingen en zo kunnen we even doorgaan.

Ik voel me altijd persoonlijk zwaar beledigd door deze veralgemeningen, want ik word automatisch (met zoveel anderen) in een groep gegooid die beladen wordt met alle zonden van Israël. Hoeveel generaties gaat dit nog doorgaan?

De echte oorzaken aanpakken

Volgens Luckas is zijn analyse geen stigmatisering maar zelfs positieve discriminatie, wat een ironie. Ik ben het over één ding echter wel met hem eens en dat is dat sommige Brusselse politici (maar ook anderen) hun kop diep in het zand steken telkens wanneer zich stedelijke problemen voordoen. Echter, daar reken ik Luckas zelf ook bij.

Doordat hij zich blijft focussen op afkomst en religie zorgt hij er mee voor dat echte oorzaken niet aangepakt worden op lange termijn. Ook hij is een politicus die geen echte oplossingen zoekt en zich populair maakt door het wij-zij verhaal stoer verder te zetten. Dit doet hij zogezegd in het belang van de groep die hij viseert!? Begrijpe wie begrijpen kan.

Problemen oplossen doe je volgens mij op een andere manier. De eerste en belangrijkste stap is ze op een juiste en genuanceerde manier kaderen. Dat doe je niet door een van vele situationele factoren uit te vergroten en al helemaal niet door veralgemeningen te maken over groepen mensen. Het allemaal in één pot gooien en oorzaken versimpelen naar cultuur in een wij-zij kader is hier (en elders) niet de weg die leidt naar de oplossingen die zo nodig zijn.

Luckas Vander Taelen heeft er een heilige schrik voor dat we problemen niet meer durven/mogen benoemen. Hij beseft echter niet dat zijn omkadering van problemen er net voor zorgt dat mensen geen problemen meer durven aan te kaarten omdat die toch maar misbruikt worden om weer een groep te stigmatiseren. Zo zijn we nog verder van huis.

Daarom zouden mensen als Vander Taelen moeten stoppen met problemen te culturaliseren. Stedelijke problemen zoals seksisme op straat https://www.dewereldmorgen.be/artikels/2012/07/27/seksisme-geen-probleem-van-de-anderen?page=1[/fn]en criminaliteit komen voor in Antwerpen, Brussel, New York, Londen, Kaapstad …  Eén ding is daarbij overduidelijk: mensen en groepen die zulk wangedrag vertonen komen niet uit dezelfde culturele achtergrond, maar hebben wel een aantal andere zaken gemeen.

Mensen respectvol behandelen

Ondertussen heeft Groen Antwerpen een campagne ‘Allemaal Antwerpenaar’ gestart. Spijtig genoeg merk ik dat niet iedereen op dergelijke manier naar onze steden kijkt. De ‘andere’ mensen blijven vreemdelingen voor velen, doet er niet toe hoe hard ze zich inzetten, hoelang ze hier wonen of dat ze hier geboren zijn.

Hier moeten we dringend van af als we onze stedelijke problemen duurzaam willen aanpakken. Dus voor alle duidelijkheid: dit kan alleen maar als we erkennen dat dit ONS gemeenschappelijk probleem is en als we alle inwoners van een stad als gelijkwaardige burgers behandelen. Geen eerste- en tweederangsburgers, maar allemaal volwaardige burgers.

Ikrame Kastite is actief bij Groen Antwerpen/Borgerhout