Het rapport Between the Milestones: The State of Iraq’s Minorities Since the Fall of Mosul is gebaseerd op openbare bronnenmateriaal en ervaringsverhalen van verschillende etnische en religieuze minderheden in Irak van de afgelopen acht jaar. Dit zijn de bouwstenen geworden van een empirisch onderzoek dat vervolgens is afgezet tegen internationaal juridische normen. Er is gebleken dat IS zich schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden en schendingen van het internationaal humanitair en strafrecht.
Het rapport is geschreven door Institute for International Law and Human Rights (IILHR), Minorities Rights Group International (MRG), No Peace Without Justice (NPW) en Unrepresented Nations and Peoples Organization (UNPO). Deze vier mensenrechtenorgansiaties hebben het rapport gepresenteerd in het International Press Center van het Residence Palace in Brussel.
Strafrechtelijke vervolging
De mensenrechtenorganisaties hopen dat het rapport een juridische basis wordt voor een internationaal strafrechtelijke vervolging van IS. In acht jaar tijd hebben ze in Irak een grote humanitaire crisis zich zien ontvouwen.
Het reisverhaal is allesbehalve rooskleurig. Sinds de val van de Irakese stad Mosul in juni 2014 heeft IS zich schuldig gemaakt aan genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid. Dit voltrekt zich op een zeer planmatige wijze en gaat gepaard met een sterk gevoel van triomf, zegt Alison Smith (NPWJ).
Volgens Smith heeft het rapport vastgesteld dat beschermde groepen systematisch blootgesteld zijn aan moord en lichaamsschade, met “vernietiging als einddoel”. Volgens Smith heeft het onderzoeksteam de volgende punten vastgesteld: systematische aanvallen op ongewapende burgers, massamoord, slavernij, marteling, onbekende verdwijning en verkrachting.
Identificatie
Volgens Johanna Green (UNPOD) zijn alle problemen van minderheden die bij mensenrechtenrechten decennialang bekend zijn, alleen maar verergerd. Op de vlucht voor de milities van de IS hebben mensen hun bezittingen en wettige documenten achtergelaten. Green, die in november 2014 in Irak onderzoek deed, sprak met mensen die in vluchtelingenkampen terecht zijn gekomen nadat ze zich niet konden identificeren. Zonder identificatie kunnen ze geen toegang krijgen tot hun geldbronnen of humanitaire hulp
De ontheemde bevolkingsgroepen hebben grote tekort aan water, voedsel en medicijnen, en wonen in kampen die door veranderende weeromstandigheden geen veiligheid kunnen bieden.
De oplossing van deze humanitaire crisis ligt in het kader van het internationaal recht, menen de mensenrechtenorganisaties. Formeel betekent dit dat de overheid, met de steun van de internationale gemeenschap, de verantwoordelijkheid heeft om de minderheden uit deze levengevaarlijke situatie te redden.
Corruptie
Helaas zien we dat de Iraakse overheid ook een deel van het probleem is. De ernst en omvang van deze humanitaire crisis hebben namelijk ook te maken met de sterke corruptie en het bestuurlijk falen van de Iraakse overheid.
Een extra hindernis is het geïnstitutionaliseerde racisme van de overheid dat voor de minderheden de toegang tot hulp bemoeilijkt, vertelt Mays Al-Juboori (MRG). William Spencer (IILHR) zegt hierover: “Minderheden werden al eerder gediscrimineerd, maar wat we nu zien is van een heel nieuw niveau.”
Dit alles heeft geresulteerd in het collectieve besluit om massaal het land te verlaten. Hoop in de autoriteiten is er vrijwel niet meer. “Het thuisgevoel is verdwenen,” zegt Johanna Green.
Kortzichtige benadering
Wat moet er nu gebeuren? De meest urgente aanbeveling die het rapport doet is het verlenen van humanitaire assistentie, ten behoeve van de primaire basisvoorziening van mensen, zegt William Spencer. Daarnaast: corruptieaanpak. Tegenover de “kortzichtige benadering” van Europa en de VS zou volgens Spencer een uitgewerkt actieplan moeten komen, dat ook een langetermijnanalyse in zich heeft.
Spencer vindt namelijk dat we ook moeten nadenken over “welke leefomstandigheden we minderheden achter zullen laten in deze de post-IS-wereld”.
Voor het volledige rapport, klik hier
