Wat is links vandaag? En dan ook nog in Vlaanderen? Als we naar de verkiezingsuitslagen van de laatste decennia kijken, niet veel. En als we naar de inhoudelijke posities kijken die links heeft genomen en nog steeds neemt, misschien nog wel minder. Het neoliberale virus heeft veel linkse denkers en politici op zo’n manier geïnfecteerd dat de essentiele linkse boodschap alle kracht is verloren.
Het is dus hoogtijd dat de linkse krachten samen komen en reflecteren over wat links nog betekent en kan betekenen. De dag van het socialisme georganiseerd door de Ronde tafel van de socialisten was een degelijke aanzet. Met de volle steun van denkers als Jan Blommaert hebben ze bijna achthonderd mensen bijeen kunnen brengen om samen te denken over wat socialisme vandaag is. Er waren verschillende werkgroepen en de bedoeling was dat de aanwezigen mee zouden denken door vragen en suggesties naar de panelsprekers voor te dragen. De meeste panels waren interessant om te volgen maar helaas kan je maar op één plaats zijn en ik koos uiteindelijk voor de werkgroep Multiculturaliteit.
Nadia Fadil en Sami Zemni waren twee van de drie sprekers en ik was erg benieuwd naar hun visie op socialisme en multiculturaliteit. Het thema multiculturaliteit is altijd al vermeden door links, meestal omdat ze niet wisten wat ze ermee moesten aanvangen. Ideale kans dus voor rechtse denkers om zich dit thema toe te eigenen.
Aleidis Devillé was de derde spreker. Devillé kreeg als eeerste het woord. Ze ergerde zich aan de nadruk die men op de verschillen legt. Volgens haar zouden we veel meer aan de gelijkenissen moeten denken. Die zouden moeten worden benadrukt. Een voorbeeld van een dergelijk verschilproblematiek zat volgens haar in de indeling allochtooon-autochtoon.
Nadia Fadil opende scherp. Volgens haar was er best geen werkgroep multiculturaliteit nodig geweest. En dat die er dus wel is, vond ze problematisch. Voor Fadil zou de kern van het socialisme het democratiseringsproces zijn, een woord dat meermaals terugkwam in haar betoog. Ze beweerde dat er op dit moment teveel nadruk komt te staan op multiculturalisme en niet op de socio-economische ongelijkheden. Verder bleef ze kritisch voor het eigen gelijk van links en ging zelfs zo ver dat ze zei dat ook links racistisch kan zijn. Het is nu juist daarom dat het democratiseringsproces centraal moet staan met pluralisme daar aangekoppeld. Samen met Devillé vroeg ze om afstand te nemen van de dichotomie: autochtoon-allochtoon.
Sami Zemni nam als laatste spreker het woord. Volgens hem moeten we wel over multiculturalisme kunnen praten want er zijn nu eenmaal mensen die met vragen zitten rond multiculturaliteit. Wat wel onderscheiden moet worden is hoe kijkt men naar multiculturalisme. Samen met Willem Schinkel hekelt hij wat deze laatste culturisme genoemd heeft. Maar Zemni blijft er bij dat links het moeilijk heeft een standpunt in te nemen betreft multiculturalisme en identiteit, terwijl dat nodig is om de huidige hegemonie over deze thema’s te doorbreken. Verder is hij het mee eens met Fadil dat ongelijkheid door links aangekaart moet worden. Zemni concludeerde dat links vanuit de eigen idealen moet vertrekken.
Waar het op neer komt is het volgende: of blijft links het thema van het multiculturalisme negeren of neemt het een duidelijke positie in door met eigen standpunten te komen. In dat geval is de dag van het socialisme een kleine aanzet geweest. De volgende stap zou wellicht een soort dag van het multiculturalisme zijn waar denkers, middenveld en anderen samenkomen om open te discussieren over welk standpunt ze zullen innemen.
