Voor het onderzoek ging The Lancet te rade bij 120 experts van 35 internationale instituten en universiteiten, waaronder ook de Wereldgezondheidsorganisatie en de Wereldbank. De conclusies zijn alarmerend: als de klimaatverandering niet gestopt wordt, zal elk kind dat nu geboren wordt, opgroeien in een wereld die over zeventig jaar 4 graden warmer is. De kinderen lopen daardoor hun hele leven lang een hoger risico op gezondheidsproblemen.

“Kinderen zijn bijzonder kwetsbaar voor de gezondheidsrisico’s van de klimaatverandering”, zegt Nick Watts, die de analyse coördineerde. “Hun lichamen en immuunsysteem zijn zich nog aan het ontwikkelen, en daardoor zijn ze vatbaarder voor ziekten en milieuvervuiling. De schade die tijdens hun jeugd wordt toegebracht is blijvend, met consequenties voor de rest van hun leven. Zonder onmiddellijke actie van alle landen om de uitstoot van broeikasgassen aan banden te leggen zullen de gemaakte vorderingen in welzijn en levensverwachting gevaar lopen, en zal de klimaatverandering de gezondheid van een hele generatie bepalen.”

Kleuters het zwaarst getroffen

De klimaatverandering heeft onder meer invloed op de voeding van kinderen. Naarmate de temperaturen stijgen, krimpen de oogsten. Daardoor komt de voedselzekerheid in gevaar en stijgen de prijzen. In de voorbije dertig jaar daalde het oogstpotentieel van onder meer maïs (4 procent), soja (3 procent) en rijst (4 procent). Kleuters en kleine kinderen zijn bij de ergst getroffen groepen voor ondervoeding en gezondheidsproblemen die ermee gepaard gaan, zoals groeiachterstand, een verzwakte immuniteit en ontwikkelingsproblemen.

Kinderen zijn bovendien extra vatbaar voor de infectieziekten die oprukken met de stijgende temperatuur en veranderende neerslagpatronen. In de laatste drie decennia verdubbelde het aantal dagen die klimatologisch geschikt zijn voor de vibrio-bacterie, de veroorzaker van cholera. Daardoor is de kans op cholera-uitbraken wereldwijd met 10 procent gestegen. Dengue is dankzij de klimaatverandering de snelst oprukkende ziekte ter wereld geworden en bedreigt nu ook regio’s als Europa. Naar schatting de helft van de wereldbevolking is nu kwetsbaar voor de ziekte.

Vervuiling en extreem weer

Een kind dat vandaag wordt geboren, zal tijdens het opgroeien meer toxische lucht inademen, omdat stijgende temperaturen luchtvervuiling in de hand werken. Ook hier worden kinderen en jongeren harder getroffen, omdat hun longen nog in ontwikkeling zijn.

Een kind dat vandaag wordt geboren, zal later in het leven ook in toenemende mate blootgesteld worden aan overstromingen, droogte en natuurbranden. Deze eeuw steeg al in 152 landen het aantal mensen dat is blootgesteld aan de gevolgen van natuurbranden. De financiële last van die natuurrampen ligt 48 keer hoger dan die van overstromingen.

Frequentere en langere hittegolven zullen impact hebben op de prestaties van werknemers, waarschuwt het rapport. Vorig jaar gingen al 45 miljard werkuren verloren door extreme hitte in vergelijking met 2000.

Richard Horton, hoofdredacteur van The Lancet, roept artsen en gezondheidswerkers over de hele wereld op om in actie te komen. “De klimaatcrisis is een van de grootste bedreigingen voor de volksgezondheid geworden, maar de wereld wacht nog steeds op het antwoord van regeringen dat in verhouding is met de schaal van de uitdaging die de volgende generaties wacht”, zegt hij. “Gezondheidswerkers, clinici en wetenschappers moeten de handen nu ineen slaan en onze wereldleiders uitdagen om de imminente bedreigingen voor de gezondheid van onze kinderen aan te pakken.”

Schonere toekomst

Als de wereld de beloften in het klimaatakkoord van Parijs nakomt, wacht kinderen die vandaag geboren worden een heel andere toekomst, stelt de studie. Steenkoolcentrales zouden nog tijdens hun lagere school sluiten, de laatste benzine- en dieselauto’s worden verkocht als ze 21 worden, en rond hun dertigste verjaardag reduceert de wereldeconomie haar uitstoot tot netto nul. Daardoor kunnen toekomstige generaties genieten van schonere lucht, veilig drinkwater en voedzamer eten.

Die uitdaging is gigantisch, maar het rapport biedt ook enkele redenen voor voorzichtig optimisme, zoals het aandeel van hernieuwbare energie in de totale groei in stroomproductie in 2018 (45 procent).