Phytofar, de Belgische Vereniging van de Industrie van Gewasbeschermingsmiddelen, baseerde haar bewering op een Nederlandse studie die een vergelijking maakte tussen het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en alternatieven als borstelen, branden met hitte of heet water. Uit deze studie bleek dat de chemische middelen beter zouden zijn voor het milieu, omdat zij minder schade toebrengen aan de luchtkwaliteit. Maar in de studie is niet gekeken naar de negatieve effecten van het gebruik van pesticiden op het oppervlaktewater, en de analyse is bovendien gebaseerd op zeer ruwe schattingen en beperkte gegevens.

Lobbyen

De timing van het uitbrengen van de resultaten van de studie door Phytofar is niet lukraak gekozen: met de gemeenteraadsverkiezingen om de hoek is het in het belang van pesticidenproducenten om de gemeenten ervan te overtuigen dat het verwijderen van onkruid met chemische middelen wél goed is voor het milieu. Producenten van pesticiden zijn de voorbije weken dus flink aan het lobbyen gegaan.

Groen

Maar wat is onkruid? Planten die sommigen liefst zo snel mogelijk vernietigd zien, zijn voor de ander een mooi stukje groen. En meer groen is zeker in steden een thema waarmee de leefbaarheid bevorderd wordt, en daarnaast brengt het gebruik van chemische middelen ook de kwaliteit van het drinkwater in gevaar. Jan Vannoppen van Velt: “Ik zie soms mensen met een gieter in de weer om ‘alles eens dood te spuiten’ op hun stoep en zelfs in de aanpalende berm. Men beseft daarbij niet dat het eigen gedrag een probleem vormt voor publieke goederen, zoals gezond drinkwater.”

Geen pesticiden

BBL, Natuurpunt en Velt pleiten daarom voor twee oplossingen die ervoor zorgen dat de juiste planten op de juiste plaats groeien: aan de ene kant een verandering in het beeld dat burgers en bestuur van plantengroei hebben, aan de andere kant een slim ontwerp van verhardingen waardoor kruidgroei die ongewenst is weg blijft.

Een belangrijke vaststelling is dat een aantal gemeenten al jaren kiezen voor minder gebruik van pesticiden. Uit een rapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) bleek dat 44 gemeenten in 2010 geen pesticiden gebruikten voor het beheren van hun verhardingen, 98 gemeenten deden dat evenmin in groenzones.