Wereldwijd zijn monumenten opgetrokken voor de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens. In de obelisk aan Tour & Taxis in Brussel staan haar formele zinnen zelfs gebeiteld in steen. Gewichtige woorden laten een diepe impact na in de schaduw van het imposante monument. Hierop staan leuzen die alles betekenen, voor jou, voor buren, voor familie, land- en wereldgenoten. Hierop staat de universele verklaring van de rechten van de mens. Rechten die voor iedereen gelden, gebeiteld in steen. Overal ter wereld leiden haar symbolische zinnen tot ontroerende kunst.

“Mensenrechten mogen niet ophouden bij symbolen, meer dan ooit moeten we ze omzetten in realiteit”

Terecht, want die rechten kwamen er niet zomaar. Er was de gruwel van het fascisme en nazisme nodig om ons zo ver te krijgen. Kort na de Tweede Wereldoorlog zette de mensheid stappen om mensenrechten te benoemen, te verankeren en af te dwingen via tal van organen van de Verenigde Naties. Ze werden stapsgewijs uitgebreid en vormen zo de kers op de taart van een lange ideeënstrijd en sociaal protest.

Mensenrechten zijn hoop. Wie mensenrechtenschendingen beleeft en rechten leert kennen, kan er moed uit putten. Het kan slachtofferschap omzetten in verontwaardiging en uiteindelijk in weerwerk.

En dat is nodig, want de stand van mensenrechten is niet bepaald om vrolijk van te worden. Volgens de laatste editie van de Global Rights Index treden meer dan 4 op 5 landen het stakingsrecht met de voeten. Vrijheid van mening wordt steeds vaker onderdrukt. Regeringen en werkgevers misbruikten de pandemie om hun toevlucht te nemen tot geweld en moord. En onlangs nog stelden we met andere ngo’s vast dat de ruimte voor wie opkomt voor mensenrechten steeds kleiner wordt.

Mensenrechten mogen niet ophouden bij symbolen, meer dan ooit moeten we ze omzetten in realiteit.

Auteur: Dries Merre

Download pdf: Global Rights Index 2021