Voer voor klimaatsceptici?
Deze derde en laatste lezing in de UCSIA-reeks rond klimaatverandering had een ietwat misleidende titel: “Climate Change, what are we disagreeing about” suggereert dat Mike Hulme, lector van dienst en professor klimaatverandering aan de universiteit van East Anglia, de aanwezigen zou vermaken met tegenstrijdige cijfers en prognoses omtrent de klimaatverandering. Niets was echter minder waar en eventueel opgedaagde klimaatsceptici waren er dan ook aan voor de moeite.
“Framing“
Hulme illustreerde dat de klimaatverandering en bijbehorende concepten (zoals emissiehandel) een enorme impact hebben op het wereldwijde publieke debat en exponentieel aan belang winnen binnen verschilende domeinen van het wetenschappelijk onderzoek. De controversiële aard van dit debat ligt niet zozeer in de conclusies of voorspellingen die wetenschappers doen rond de opwarming van de aarde of de stijging van de zeespiegel. De controverse ontstaat in onze perceptie van deze cijfers.
Grofweg, zo stelde Hulme, zijn er een zestal kaders of frames van waaruit een individu de klimaatverandering kan benaderen. Dit kader wordt bepaald door je eigen globale en sociale positie, je politieke voorkeur, ideologie, etc. Zo ziet de één de klimaatchaos als een kwestie van marktfalen, een ander als beschouwt het als een uitwas van wereldwijde onrechtvaardigheid, nog iemand anders wijt het aan overbevolking en overconsumptie en klimaatsceptici zie de opwarming van de aarde als een ‘natuurlijk’ fenomeen, waarbij de menselijke invloed slechts marginaal is.
U voelt vanzelf met welk van deze frames u het intuïtief eens of oneens bent. De macht van deze frames schuilt er dan ook in dat ze ons ook de mogelijke oplossingen voor de klimaatcrisis dicteert. Zo zien diegenen die de klimaatverandering als een falen van de markt beschouwen, deze markt (en het corrigeren ervan, door bijvoorbeeld emissiehandel) als de sleutel tot een succesvolle oplossing.
Frames vormen dus niet enkel een kader, maar ook een filter, waardoor we de immens complexe problematiek kunnen herleiden tot iets dat past binnen ons wereldbeeld en het is vanuit dat wereldbeeld dat we maatregelen treffen om de klimaatverandering te stoppen.
Tevergeefs, zegt Hulme, want je kan de klimaatverandering niet stoppen. We trachten een consensus te bereiken om van daaruit een mirakeloplossing te vinden, maar we worden hierdoor gehinderd door onze frames en door het overaanbod aan visies, cijfers en multiproblematieken. Hulme stelt dan ook voor om naar een meer pluralistische, of, zoals hij het noemt, polycentrische aanpak over te gaan, waarin niet enkel de positieve wetenschappen, maar ook de sociale wetenschappen, de kunsten, filosofie en zelfs religies, als verschillende wegen naar kennis, samengebracht worden.
www.mikehulme.org
