Je kan er niet omheen, de statistieken zeggen het immers: alleenstaande, laaggeschoolde, werkloze moeders vervoegen in grote getale het aantal armen in ons land en de rest van Europa.
Hoe één en ander in zijn werk gaat heb ik deze week aan den lijve mogen ondervinden. Ik heb het over onze op neoliberale principes geïnstalleerde sociale onzekerheid. Voor wat hoort wat, de rechten en de plichten, remember?
Toen ik werkloos werd had ik recht op een ontslagvergoeding. Na het afromen van die vergoeding hield ik amper 1000 euro netto per maand over om te leven, nèt onder het bestaansminimum voor een alleenstaande met kinderen en dat 9 maand lang. Ik begaf me voor het herberekenen van mijn huishuur naar het sociaal verhuurkantoor. Maar sinds Marino Keulen de sociale huurwetgeving aanpaste kan dat niet meer zomaar. Je inkomen moet minstens drie maanden lang lager liggen dan voordien. En ik had de pech dat mijn ontslagvergoeding in één keer werd uitbetaald. Het absurde gevolg: mijn huishuur sloeg op!
Dan maar meteen werk zoeken, niet bij de pakken blijven neerzitten! Ik solliciteerde mij de pleuris, in het begin a rato van een drietal sollicitatiebrieven per dag. Het leverde mij in die negen maanden uiteindelijk 3 tijdelijke jobs op. Het geld dat ik daarmee verdiende heb ik verdeeld over die negen maanden, het stretchte mijn budget. Mijn droom om snel weer fulltime aan de slag te zijn en de ontslagvergoeding te kunnen sparen als appeltje voor de dorst, moest ik opgeven. Geen duurzame job te vinden!
Vadertje Staat was een beetje gulzig geweest bij de afroming van de ontslagvergoeding. Een vriendin-boekhouder berekende dat ik van de belastingen zo’n 2300 euro zou terugkrijgen. Bij de herberekening, nu alle inkomsten van 2012 gekend zijn, is dat bedrag ondertussen gereduceerd tot 1600 euro. Dat komt ervan als een mens gaat werken én een ontslagvergoeding ‘geniet’. Zo raakt een mens nog ergens, namelijk: in een hogere belastingschijf!
Mijn pleegdochter werd 20. Dan val je niet meer onder pleegzorg. Dus toogden we naar het OCMW. Mijn dochter kreeg ‘een contract’ te ondertekenen. Voor de minste onnozelheid moet ze ‘een gesprek’ hebben met de maatschappelijk assistent. Niet om naar haar welzijn te peilen, wel om te zien of ze wel ‘genoeg haar best doet’. Haar eerste semester had ze geen enkel tekort. Hoera! De brief die ik deze week in de bus kreeg luidde als volgt:
“Uw studies in voltijds leerplan (tweede jaar verpleegkunde) voor het schooljaar 2012-2013 worden als billijkheidsredenen aanvaard zodat u uw werkbereidheid niet dient aan te tonen, onder voorbehoud van de evaluatie van uw examenresultaten van juni 2013”
“Dankbaar moet je zijn, nederig en klein …” cfr Robert Long.
Vergis u niet mensen, dit heuglijk nieuws is in se een vermomde dreigbrief. Want eigenlijk staat er: ‘Voor deze ene keer is ’t goed, maar ge kunt maar zien dat ge geen steken laat vallen en dat ge er op het einde van ’t schooljaar weer door zijt! Of anders…’
Alsof het verdomme zo evident is dat mijn dochter, na alles wat ze heeft meegemaakt, zelfs maar in staat is om te studeren en goede resultaten te halen. Zij is een uitzondering! En meteen gaat mijn hart uit naar alle ex-pleegkinderen die niet zo sterk zijn en van de regen in de drop belanden.
Het zou hen wel eens kunnen vergaan zoals mijn zoon. Het ziek zijn heeft hem afgelopen jaar zodanig geveld, dat naar school gaan niet meer mogelijk was. De school werd ingelicht, het doktersbewijs was binnen. En wij zetten de zoektocht verder naar een diagnose, een behandeling en koesterden de hoop op genezing.
Maar je denkt toch niet dat Vadertje Staat dat zomaar kan laten gebeuren? Eerst kwam er de brief van de dienst voor studietoelagen. Daar heeft hij geen recht meer op, omdat hij tweedekansonderwijs volgt. Nochtans is dat onderwijs erkend door de Vlaamse Gemeenschap, kan je er een gehomologeerd diploma halen. Het inschrijvingsgeld, de aangekochte cursussen en het amper gebruikte treinabonnement, heb ik dus zelf moeten bekostigen, bovenop de hoge kosten die zijn ziek zijn met zich meebrengt. Gelukkig heeft een mens nog het kindergeld, zal je denken.
Maar dat is opnieuw buiten Vadertje Staat gerekend! Sinds december 2012 ontving ik geen euro meer. Reden: Sam gaat niet naar school. Hij moet minstens 17,5 uur per week aanwezig zijn om als student erkend te worden. Dat hij gewettigd afwezig was, heeft geen belang. Boven de achttien loop je ofwel school en dan heb je recht op kindergeld tot je 25ste, ofwel ga je werken, ofwel vraag je een werkloosheidsuitkering aan.
Maar ‘gelukkig’ is er een tussenweg, speciaal voorzien voor langdurig zieke jongeren. Ik moet bewijzen dat hij ziek is en natuurlijk volstaat een simpel briefje van de huisarts niet. Ik moet een bundel formulieren invullen van de Federale Overheidsdienst Voor Sociale Zaken. Die bevat een vragenlijst waar de behandelend specialist makkelijk een uurtje zoet mee zal zijn. Ik moet zijn volledig medisch dossier in bijlage meesturen. Dàn moet hij bij een ‘controlearts’ van de overheid langs en als die hem ziek genoeg verklaart, heeft hij pas opnieuw recht op kinderbijslag… tot zijn 21ste! Tot zijn 21ste? Ja, tenzij hij ondertussen opnieuw kan studeren, dan kan het tot zijn 25ste.
En wat als hij op zijn 21ste nog te ziek is om school te lopen? Dan moet hij zich inschrijven als werkzoekende. Qué? Maar als je ziek bent kan je toch niet werken? Antwoord van de ambtenaar: ‘Tja madam, dat is nu eenmaal de wet!’
Alsof dat nog niet genoeg is kreeg ik deze week te horen dat ik 330 euro moet terugbetalen van de kinderbijslag van mijn dochter. Zij komt in een andere rang terecht nu dat van mijn zoon werd geblokkeerd. En dan wacht ik nog met een bang hart de rekening van het ziekenhuis af… én de eerste betaling van mijn degressieve werkloosheidsuitkering.
Ziezo mensen, hier lezen jullie even de armoedeval in een notendop.
Getekend,
Een cijfer uit de statistiek.
