Tijdens de eerste meeting van de werkgroep in Johannesburg, hadden de leden tijd om hun ervaringen te delen. Juliet Sithole, aanspreekpunt rond genderthema’s bij GAPWUZ (Vakbond van Landarbeiders in Zimbabwe), vertelde hoe vrouwen, vooral zij die werken met tijdelijke contracten op boerderijen, blootgesteld worden aan ongewenste intimiteiten op het werk. “Alleenstaande vrouwen zijn vaak zo wanhopig op zoek naar werk, omdat ze kinderen hebben die ze te eten moeten geven. Als een vrouw aan de ploegbaas vraagt of hij werk voor haar heeft, vraagt hij haar eerst om een “carpet interview”. Omdat sommigen echt alles willen doen voor een job, stemmen ze hier mee in en worden ze beloond met werk op de boerderij. Vrouwen spreken hier uiteraard niet snel over, uit angst om hun zo kostbare werk te verliezen.” Dit zijn verhalen waar Juliet en haar collega’s dagelijks mee te maken krijgen. GAPWUZ startte met workshops op de boerderijen, om vrouwen te onderwijzen over hun rechten en hen aan te sporen gevallen van ongewenste intimiteiten aan te geven bij de vakbond of de arbeiderscomités.
De Gender Reference Group biedt ruimte om ervaringen uit te wisselen en elkaar te helpen om vooruitgang te boeken op het gebied van gender en vrouwenkwesties. De werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van FOS-partners ANSA, WFP, GAPWUZ, LARRI, SINTAF, UCAMA en wordt gecoördineerd door ANSA en FOS. De doelstellingen van de werkgroep zijn:
– Gendergelijkwaardigheid en empowerment van vrouwen als prioriteit op de agenda zetten. FOS-partners worden ondersteund om hiertoe een actieve bijdrage te leveren.
– Faciliteren van uitwisseling van goede praktijken en geleerde lessen, implementatie van beleid en tools die binnen de werkgroep tot stand komen, onder FOS-partners.
– Faciliteren van uitwisseling met andere organisaties en netwerken die rond genderthema’s actief zijn, en FOS-partners binden aan deze netwerken.
In 2013 voerde de werkgroep een studie uit om het werk rond genderthema’s bij FOS-partners te beoordelen, met als doel problemen bloot te leggen en richtlijnen aan te bieden voor een betere integratie van genderthema’s in hun dagelijkse werking. Uit de studie kwamen veel gelijkenissen tussen de partners naar boven. De meeste vakbonden worden gedomineerd door mannen, die bovendien weinig kennis van en begrip voor genderthema’s hebben. In sommige landen zoals Mozambique, is er een algemeen gebrek aan kennis bij vrouwen zelf; ze beseffen onvoldoende dat het systeem hen onderdrukt en uitbuit. De meeste partners hebben geen uitgewerkte genderstrategie. Het gebrek aan opgeleide medewerkers en aan specifieke werkingsmiddelen, zorgt ervoor dat er weinig rond het thema gewerkt wordt.
Het beoordelingsrapport werd gedeeld met alle FOS-partners. De bedoeling is om de discussie op te starten om op organisatorisch niveau gender en vrouwenkwesties beter te integreren in hun werking. In het nieuwe programma wil de werkgroep focussen op het ondersteunen van partners bij de uitwerking van genderstrategieën en genderplanningen, en het uitwerken een toolkit om de vooruitgang rond genderthema’s te evalueren.
Auteur: Anna Ushamba
