La isla mínima is veel meer dan een politiethriller tegen een politieke achtergrond van het Spanje van de democratische transitie. Het is een politieke film over de gewelddadige repressie van het jongerenverzet tegen de Franco-dictatuur in de jaren 1970 en over de problematische ‘democratische transitie’.

Twee Madrileense politie-inspecteurs worden naar het zuiderse Andalusië gestuurd om een zaak van verkrachting en seriemoord van jonge meisjes op te lossen. Doorheen de film ontdekt de jongste inspecteur de geschiedenis van zijn oudere collega: het fictieve personage Juan Robles maakte deel uit van de Brigada Politico-Social, een speciaal politiekorps van de Franco-dictatuur dat precies tot doel had om sociale bewegingen en politieke opposanten te vervolgen. Terwijl beide mannen een zaak van foltering, verkrachting en doodslag moeten oplossen, blijkt dat de Robles zelf berucht stond als folteraar en een studente neerschoot tijdens een betoging. Hiermee is het verhaal, dat zich afspeelt in de jaren 1980, eigenlijk een verhaal over de franquistische repressie van de jaren 1970.

Maar de film is ook een verhaal over de democratische transitie die werd ingezet in 1978. Ten eerste bekritiseert de film het feit dat het staatsapparaat, inclusief zijn meest repressieve takken, niet werd gezuiverd van franquisten. Tevens worden ook andere aspecten van de politieke situatie aan het begin van de jaren 1980 in Andalusië naar voren gebracht: de blijvende extreme armoede op het platteland, de stakingen van de landarbeiders voor hogere lonen, het verlangen van jongeren om hun geluk te beproeven in de stad,… Zo wordt duidelijk dat de democratische transitie geen sociale vooruitgang bracht voor de Andaloesische plattelandsbevolking.

Ook voor wie geen zin heeft in een erg politieke film, blijft La isla mínima een aanrader. De film is namelijk ook een detectiveverhaal met als prachtige decor de Guadalquivirmoerassen, gelegen aan de Guadalquivirrivier en waar aan rijstteelt wordt gedaan. Bovendien is het een goede gelegenheid om de Spaanse acteurs Javier Gutiérrez en Raúl Arévalo op hun best aan het werk te zien in een film onder de regie van Alberto Rodríguez (7 vírgenes, Grupo 7). La isla mínima werd uitgebreid bekroond met tien Goyas (de Spaanse Oscars) voor beste film, regisseur, hoofdrol, revelatie, scenario, muziek, beeld, montage, scenografie en kostuums.

La isla mínima kwam in Spanje uit in 2014 en was tot dit jaar te zien in Belgische zalen. Inmiddels is de film verkrijgbaar op DVD, met Nederlandse ondertitels.

(deze filmbespreking werd eerder gepubliceerd op www.sap-rood.org)