Wat franstalig België bekomen heeft inzake CETA is, gezien de krachtsverhoudingen in Europa, meer dan men had kunnen verwachten. De exacte aagwijdte inschatten van de addenda aan het op 30 oktober 2016 tussen Canada en de EU afgesloten akkoord, laten wij aan de specialisten over. Onafgezien van deze evaluatie zijn er volgens LEF fundamentele bezwaren tegen dit soort verdragen. Eenvoudig weg omdat hun doelstellingen niet deugen.
De doelstellingen van deze akkoorden werden naar ons weten door de voorstanders nooit expliciet op een rijtje gezet. Wij leiden ze af uit alles wat wij in de loop der jaren vernomen hebben:
- meer internationale handel
- meer investeringen
- meer groei.
Meer internationale handel ?
Meer internationale handel betekent meer transport. Meer transport betekent tot nader order, meer uitstoot van broeikasgassen, dus nog meer versnelling van de klimaatopwarming.
Dit is volgens ons onverenigbaar met de internationaal afgesproken klimaatdoelstelligen (Parijs 2015, Marrakech 2016).
Momenteel waarschuwen klimaatspecialisten voor een naderend “point of no return”, bv. door het smelten van het poolijs of nog gevaarlijker door het smelten van de permafrost in Siberië (met massaal vrijkomen van methaan, met sterker broeikaseffect dan co2). Vanaf dergelijk “point of no return” of “tipping point” komen wij terecht in een opwaartse spiraal van steeds snellere klimaatopwarming, met catastrofale gevolgen.
In deze situatie moeten er maatregelen getroffen worden om het transport terug te dringen en zeker niet om het te doen toenemen !
Meer internationale investeringen?
Internationale investeringen, in praktijk door multinationals, kunnen resulteren in aanzienlijke tewerkstelling en regionale ontwikkeling. Duurzaamheid is echter niet gegarandeerd (cfr. Opel, Ford, Caterpillar …).
Daarnaast bekomen deze multinationals een enorme politieke invloed, waardoor zij wetten en reglementen naar hun hand kunnen zetten, o.a. om milieunormen af te zwakken en weinig of geen belastingen te betalen.
Zowel uit milieu – als uit sociale overwegingen is het ontwikkelen van nabijheidseconomie te verkiezen.
Meer groei?
Als de media en de overheden het hebben over groei, bedoelen ze de groei van het bruto binnenlands product (BBP). Dit soort groei betekent echter:
- meer productie
- meer consumptie
- meer verspilling
- meer uitputting van onvervangbare grondstoffen
- meer milieuvervuiling en klimaatverstoring
- meer schade aan de gezondheid
Voor dit soort groei bedanken wij !
Alternatieve maten van groei
Ecologische economen en internationale instanties hebben alternatieve maten van groei ontwikkeld, zoals de “Human Development Index” of het “Bruto Nationaal Geluksindex”.
Deze en andere indexen zouden verder ontwikkeld worden en op zijn minst overwogen moeten worden.
De “dictatuur” van het BBP, zware hinderpaal voor een andere groei
Onze overheden (zowel nationaal als Europees) houden hardnekkig vast aan het BBP als maatstaf van het economisch functioneren. Als men het heeft over begrotingstekort dan is dat niet het verschil tussen de inkomsten en uitgaven van de overheid, maar de verhouding van dit verschil t.a.v. het BBP. Idem wordt met de staatschuld niet het absoluut bedrag van die schuld bedoeld, maar de verhouding van dit bedrag t.a.v. het BBP.
Volgens de normen van Maastricht voor de Euro mag het begrotingstekort 3% van het BBP niet overschrijden en de staatschuld moet onder 60% van het BBP gebracht worden.
Door het Europees begrotingsverdrag van 2015 is het dwingend karakter van deze bepalingen nog sterk toegenomen. Het tekort moet op termijn maximaal 0,5 bedragen en de staatschuld moet per jaar dalen met een twintigste van het exces boven 60% van het BBP. Door dit verdrag in zijn 7 Parlementen goed te keuren heeft België niet alleen zijn Parlementaire democratie opgegeven, maar zichzelf in een verstikkend budgetair carcan gewrongen.
Een pervers aspect van dit verdrag is dat als je BBP daalt, je begrotingstekort en je staatschuld toenemen en de vereiste “budgetaire inspanningen” nog toenemen. Omdat neoliberalen allergisch zijn voor (rechtvaardige) belastingen wordt “inspanningen” vertaald als besparingen en sociale afbraak. Dus: zoals in de Middeleeuwen, nog meer aderlatingen als de patient niet beter wordt na een eerste.
Dus zijn de Europese regeringen hopeloos op zoek naar groei. En dat is dus groei van het soort dat ons recht naar de afgrond voert.
Alternatieven voor de huidige vrijhandels- en investeringsakkoorden
Wij zijn niet principieel tegen internationale handel. Wij zijn voorstander van internationale akkoorden hierover, indien deze akkoorden waarborgen zouden bieden voor mensen- en sociale rechten en de bescherming van het milieu.
Gesprekkken hierover zijn o.a. gaande op het vlak van de Verenigde Naties, op initiatief van zuid-Afrika en Ecuador. Tot nu toe geniet dit initiatief echter weinig of geen steun van Europa.
Laat ons onze politici hierover aanspreken.
