De Schotse professor Mark Blyth heeft een eigenzinnige mening over geld en economie. Het monetair systeem zoals we het nu kennen, wordt meestal beschouwd als een vaststaand feit waar weinig aan getornd kan worden. Maar is dat echt zo?

Professor Blyth legt enkele alternatieven op tafel. Wat denken we bijvoorbeeld van “helikoptergeld”? En hoe kan geld ingezet worden als hefboom voor ontwikkeling? 

Na de uiteenzetting van Mark Blyth geven we het woord aan twee boegbeelden in de wereld van het geld.

Marcia De Wachter is als directeur-schatbewaarder van de Nationale Bank van België één van de gezichten van het huidige monetaire systeem. Etienne Verbist, directeur van Crowdsourcing Week Europe, is een fervente verdediger van nieuwe alternatieven zoals de bitcoin.

Tijdens het daaropvolgend debat gaat Jan-Frederik Abbeloos, journalist bij De Standaard, in gesprek met de drie gastsprekers.  

Sprekers

Mark Blyth werd geboren in Dundee, Scotland, in 1967.

Hij is professor International Political Economy aan de prestigieuse Brown University. 

In 2012 publiceerde hij het boek “Austerity: The History of a Dangerous Idea” waarin hij kritiek levert op het soberheidsbeleid in Europa.

In 2014 publiceerde hij samen met Eric Lonergan het artikel “Print Less but Transfer More: Why Central Banks Should Give Money Directly to the People” in Foreign Affairs. Daarin brak hij een lans voor “helikoptergeld”.

Marcia De Wachter (1953) is directeur van de Nationale Bank van België. Ze studeerde economie aan de universiteiten van Chicago en Antwerpen. In 1999 werd ze benoemd tot directeur van de Nationale Bank van België. Ze doceerde aan de UIA en de UFSIA.

Etienne Verbist is een autoriteit op het vlak van crowdsourcing. Hij heeft een carrière achter de rug bij bedrijven als GE en is nu manager Europa en Afrika van de Crowdsourcing Week (CSW). Hij is adviseur voor verschillende bedrijven op het vlak van innovatie en nieuwe technologieën en curator van het Disruptive Art Museum, het kleinste museum ter wereld. Hij is ook columnist bij Artdependence Magazine.

De goed gevulde zaal kijkt om te beginnen naar de projectie van een schilderij van Luc Tuymans “Soldier – Forlorn Hope 2” – staat voor “verloren hoop”, het regiment van de eerste aanvallers uit het Engels leger wat vnml bestond uit vrijwilligers die hoopten op “eeuwige roem” en “criminelen” die als ze zouden overleven terug vrij zijn…

Het schilderij valt onder “avant garde” en alles hier in BoZar is zo opgevat…  

Er is iets mis met “geld”! Vandaag vinden we misschien een uitweg?

Digitale “munten” veranderen de financiële wereld in hoog tempo…

Professor Blyth poneert dat hij Schot en Amerikaan is en zegt het accent van Shrek te gebruiken.

Laat het ons over geld hebben. We trachtten iets materieels te maken wat niet materieel is. Geld is totaal onecht!

Is er in de economie een avant garde stroming?

Om dat te ontdekken dient men het tegenovergestelde te kennen. De orthodoxie:

• – De markten zijn ongelijkwaardige generatoren (dat is een kenmerk, geen fout)
• – Staten fungeren als politieagent
• – Vertrouw de staat niet want deze besteelt jou blindelings!

Hij geeft nu a.d.h.v. vele dia’s een doorloop van de financiële geschiedenis. David Hume, Adam Smith, John Maynard Keynes, Michal Kalecki,…

Enkele citaten:

• – Publiek geld zal de staat vernietigen
• – De angst van de staat voor z’n schulden
• – Geld is niet werkelijk, het is een opslag van waarde, een rekeneenheid, een eenheid van uitwisseling, een “hedge” voor de toekomst en een sociale overeenkomst, krediet (credit), Lat. “credare” (vertrouwen), geloofwaardig, schuld
• – Goud moet weg… Is goud een barbaarse relikwie? (Keynes) – see the golden toilet in Guggenheim Museum
• – De vraag creëert het aanbod, niet omgekeerd. – Jean-Baptiste Say

Wat betekent dit alles nu voor “geld”?

• – geld is slechts een sluier over echte relaties
• – staatsschuld is minder belangrijk dan de groei
• – een monetair beleid is nutteloos in een recessie
• – particuliere schulden en krediet zijn een probleem
• – je kan geen fiscale problemen oplossen met monetaire hulpmiddelen, ongeacht hoe hard je probeert
• – stuur de helicopers! Waarschuwing: dit is geen wondermiddel!
• – dematerialisatie van geld terwijl we het behouden => bitcoin en andere digitale valuta
• – we dienen van alle banken af te raken en laat de centrale bank het “geld” beheren
• – we dienen in te zien dat “het kapitalisme” geen mensen meer nodig heeft!
• – we dienen te gaan voor een universeel onvoorwaardelijk basisinkomen
• – als geld “niets” is, en dat is het ook, waarom zijn we dan zo verstoord door het begrip
• – kortom: geld is niet echt! Op het einde van de dag is het enkel emotie (zie bv de beursnoteringen)

Etienne Verbist komt aan de beurt, ook met een presentatie.

We zijn hyperverbonden. “Keep your coins, I want change!”

Hij heeft het vnml over de blockchain.

Blockchain is een technologie die toelaat aan mensen die mekaar niet kennen een gezamenlijke gebeurtenis te vertrouwen.

Deze gedeelde gebeurtenis of grootboek, wordt verspreid onder alle deelnemers in een netwerk, die gebruik maken van hun computers om deze transacties te valideren

en alzo de noodzaak uitsluit van een tussenkomst van een derde partij.

Crypto currency is ook een kwestie van vertrouwen – papier tegenover sofware en code. De transacties krijgen een digitale tijdstempel. Het is gedecentraliseerd en verspreid. Zie bv info.org/blockchain

Alles zal worden gedigitaliseerd. Zelfs de katholieke kerk is deze weg opgegaan: ze waarderen er hun kunstvoorwerpen mee.

Kan kunst de wereld redden? Ja? Kunst als een veilige haven. Pas op want 70 procent is nep.

Tot slot belicht hij nog de 8 essentiële technologieën =

Artificiële intelligentie, verhoogde realiteit, blockchain, drones, internet of things (IoT), robots, virtuele realiteit, 3D printing.

Zie bv hier meer uitleg:

http://pwc.blogs.com/ceoinsights/2016/08/a-guide-to-the-essential-eight-emerging-technologies.html

Dank u, ik ben “verstorend”…

Het debat:

Waarom is er een lage vraag? Marcia De Wachter antwoordt:

Omdat de financiële crisis systhemisch is en er in China minder vraag is daar de samenleving meer en meer steunt op diensten ipv producten. In de VS is een groot aantal mannen laaggeschoold en te dik.. Mensen zijn niet meer productief! De middenklasse verdwijnt. Dit is hetzelfde in Europa. Regeringen investeren niet meer in de samenleving. Er zullen nog “Trumps” verschijnen, een dominoeffect.

Even over het basisinkomen: we geven bv iedereen 3000€ per maand om de vraag een boost te geven, maar… Als je iets geeft moet je het aan de andere kant terug vragen. Iemand moet er voor betalen! Wie betaalt voor dat helicoptergeld? De centrale bank zal bankroet gaan…   

Er zijn 6000 banken in Europa die allen moeten gevoed worden.

De Deutsche Bank bv vertegenwoordigt 86 procent van het BNP van Duitsland.

Mark Blyth had hier zijn bemerkingen op en is nog beleefd gebleven…

Etienne Verbist houdt niet van technocraten. Hij wil er terug in geloven.

Lokale munten “poppen up” als paddenstoelen, hetzelfde met coöperaties.

Mensen, sta op! Ga voor publieke investeringen zoals een lokale school, energie,.. gebruik je geld daarvoor. Hij doet dan ook een oproep naar Europa om de regels hieromtrent te versoepelen.

Nu tijd voor wat vragen uit de zaal.

Mark Blyth antwoordt o.a. “you may laugh at the world’s end”…

Etienne gelooft in kleine gemeenschappen.

Waar is het ECB geld dat ieder maand uit het niets gecreëerd wordt? Marcia antwoordt dat een groot gedeelte op het einde van de dag gewoon terugkomt, het wordt niet gebruikt…

De productiviteit stijgt niet meer omdat 80 procent steunt op diensten en niet meer op kapitaal.

Tot daar…