Ook in België kwamen Roma en hun moeilijke integratie de laatste maanden vaak in het nieuws. Wat we niet te zien krijgen is dat vele Roma-families nochtans dagelijks verder bouwen aan betere perspectieven en een betere integratie in onze samenleving. “We zien een duidelijke tendens dat vele Roma steeds bewuster kiezen voor onderwijs voor hun kinderen”, zegt Koen Geurts, stafmedewerker Dienst Roma van het Regionaal Integratiecentrum Foyer in Brussel.
“Sedert de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de EU 3 jaar geleden, daalde hier in Molenbeek de spijbelgraad van Roma-kinderen met de helft,” zegt Koen Geurts. “De Europese eenwording leeft bij vele Roma-families. Het wegvallen van de Europese grenzen geeft hen nieuwe kansen. Maar Roma beseffen ook steeds meer dat ze zelf moeite moeten doen om deze kansen optimaal te kunnen benutten. En dat begint met de kinderen elke dag naar school te sturen”. De Roemeense intercultureel bemiddelaarster Gabi Bala verwoordt het als volgt: “Viertien jaar geleden toen ik pas begon te bemiddelen voor Roma, waren gesprekken over scholarisatie van de kinderen uitzonderlijk. Momenteel is het in onze dagelijkse contacten vanzelfsprekend geworden dat families er zelf over beginnen.”
De Foyer speelt op deze evolutie in met een team van schoolbemiddelaars, al dan niet zelf van Roma-origine, die wekelijks samen met de schooldirecties nagaan welke kinderen aan- en afwezig zijn. Gabriël Mihai, Roma schoolbemiddelaar: “In totaal volgen we een 350-tal Roma-leerlingen op in een 30-tal Brusselse scholen. Door kort op de bal te spelen in geval van schoolverzuim, krijgen de ouders terstond een bemiddelaar over de vloer die hen op de leerplicht wijst en met hen bekijkt wat er kan gedaan worden om de kinderen regelmatiger naar school te sturen. Wij als Roma-bemiddelaars genieten het vertrouwen van de Roma-gemeenschap omdat wij ervaringsdeskundigen zijn en de families benaderen in onze eigen taal en vanuit onze eigen culturele achtergrond. Heel wat families kunnen we op die manier motiveren voor het onderwijs.”
Indien nodig wordt hiervoor samengewerkt met de spijbelcel van de gemeente en de jeugdbrigade van de politie. Tevens worden kinderen die tijdens het jaar nergens in een school zijn ingeschreven, actief toegeleid naar een gepaste school. Zo schreven de Roma-bemiddelaars dit schooljaar zelf een 100-tal kinderen in.
Waarom wordt deze praktijk dan niet uitgebreid naar andere steden met een vergelijkbare problematiek? Koen Geurts: “In steden met veel Roma zoals Antwerpen en Gent snakt men al jaren naar meer van dergelijke brugfiguren, maar tot nu toe werd langs alle kanten geaarzeld om hiervoor middelen vrij te maken. Toch is de dringende noodzaak aan gepaste maatregelen nu ook doorgesijpeld naar de Vlaamse regering, waar er momenteel wordt gewerkt aan een Roma actieplan. Het inschakelen van bemiddelaars zal daarin één van de speerpunten zijn.”
