In de staat
Californië zijn sinds de herinvoering van de doodstraf in 1978
negenhonderd mensen veroordeeld tot de doodstraf, maar slechts
dertien werden terechtgesteld. Het resultaat, oordeelt rechter Cormac
J. Carney, “is dat voor de meeste veroordeelden, door
systematisch uitstel, hun executie zo onwaarschijnlijk heeft gemaakt
dat de doodstraf, die met zorg en overweging is opgelegd door de
jury, in stilte is omgevormd tot een straf die geen enkele rationele
jury of wetgever zou opleggen: een leven in de gevangenis met de
verre kans op een terechtstelling.”
Willekeur
Een dergelijke
straf is niet alleen onmenselijk, argumenteert de rechter, maar komt
ook neer op willekeur. “Terechtgesteld worden in een dergelijk
systeem, waar zovelen veroordeeld worden maar slechts enkelen echt
worden geëxecuteerd, is een schending van de meest fundamentele
beschermingen in een rechtstaat: dat de overheid niet arbitrair de
ultieme straf van de dood mag opleggen.”
Mensenrechtenorganisaties
zijn opgetogen over het vonnis. “De gerechtigheid gebiedt ons om
deze poppenkast voor eens en altijd te beëindigen”, zegt Matt
Cherry van de organisatie Death Penalty Focus
http://www.deathpenalty.org/
in een reactie.
“Het is tijd
om de gebrekkige wetgeving te vervangen door een levenslange straf
zonder mogelijkheid op borg vrij te komen. Dat is de beste manier om
zeker te zijn dat veroordeelde moordenaars achter de tralies blijven
tot ze overlijden, zonder tientallen miljoenen aan belastinggeld te
verspillen aan rechtszaken.”
De
kans is groot dat er ook in andere staten gelijkaardige processen
worden aangespannen. “Ik heb goede hoop dat dit vonnis het
momentum zal aanzwengelen om deze wrede, onmenselijke en vernederende
praktijk in de VS voor eens en altijd af te schaffen”, zegt
Steven Hawkins van Amnesty International USA.
“Al
meer dan een derde van de staten heeft de doodstraf afgeschaft en we
zullen niet rusten tot ook de rest dat voorbeeld volgt. De VS kunnen
geen land zijn dat echt belang hecht aan mensenrechten zolang er
gevangenen geëxecuteerd worden.”