Opvallend hoe media omgaan met de financiële machten en markten. Toen een of ander ratingbureau Griekenland zwaar aanpakte was de enige commentaar van de journalist : “Die ratingbureau’s toch…”.
Speculeren op beurzen wordt volkomen kritiekloos aanvaard. Onbeperkte ruimte voor de vrije markt. Diktaat van het kapitaal. Daar valt immers niet aan te tornen, naar ’t schijnt. Zelfs na de bankencrisis.
Eenzelfde oppervlakkigheid kom je tegen in andere dossiers. Ik som er enkele op: het huidige, nationale, communautaire circus. Het Europees neo-liberaal beleid(1). De oorlogsverslaggeving over Afghanistan en Irak.
Media zijn voor alles de diskjockeys van de te verkopen boodschap. Geleverd in de juiste verpakking. Media als speelbal van de lobbycratie. Van de fetisj van eigen oplage- en kijkcijfers ook. Spreekbuis tenslotte van onze, nationale en internationale, financiële en economische belangen.
Het is me wat, die schminkruimtes. Het frisse voorkomen, emotioneel betrokken, streng maar rechtvaardig. Journalisten als nette schoonzonen (2). Sport mag wat losser. Show zelfs frivool. Brood en spelen, zelf in een economische spiraal.
Kritische journalistiek is aangewezen (journalisten hebben immers als belangrijke eigenschap kritisch te zijn, niet?), maar dan over de juiste onderwerpen. Niet buiten de lijntjes kleuren.
De truc van de selectieve verontwaardiging. Heel wat anders dan de verontwaardiging (los indignados) op de Spaanse pleinen. En de fundamenteel kritische opstelling die er was in het Amerika van ‘Apocalypse now’ van Coppola of ‘Easy Rider’ van Hopper.
Omwille van dat alles geven wij een korte gebruiksaanwijzing bij het regelmatig gebruik van de reguliere media.
1. Voor echte informatie en duiding bij de reguliere media is belangrijker aandacht te hebben voor wat zij NIET zeggen, dan voor wat zij wèl zeggen.
2. Met andere woorden om snel de goede mosterd te vinden ben je bij voorkeur beter elders dan bij deze reguliere media. (3)
3. Natuurlijk kan je bij hen terecht voor enige informatie. Maar voor alles is kritisch gebruik aangewezen (zie 1 en 2).
4. Mediagebruik is ok voor ontspanning. Als een soort tranquilizer, doch met mate. Overdreven dosis leidt immers tot verslaving. En er zijn gezondere dan de lichtbak.
Over drugs gesproken. Het doet denken aan de uitspraak van Karl Marx: ‘Godsdienst is opium van het volk’. Misschien wat eenzijdig, voor mij toch grotendeels terecht.
(1) De Noelsen en de Timmermansen onder ons met hun geblaat : “Ich bin Heinrich nicht”.
(2) Een geluk dat Koen Fillet het nieuws niet hoeft te presenteren.
(3) Bij DeWereldMorgen zit je wat dat elders betreft gebeiteld. Maar ook hier is het altijd goed eens over het muurtje te kijken.
