Van 16 tot 20 oktober bracht Victoria Nuland, onderminister van Buitenlandse Zaken van de VS, een bezoek aan Mauritanië, Mali, Niger en Burkina Faso.

Victoria Nuland werd vergezeld door een grote delegatie, onder wie viceminister van Defensie Celeste Wallander, AfriCom-strateeg Kenneth Ekman, adjunct-assistent-staatssecretaris voor Afrikaanse Zaken Mike Heath, adjunct-assistent-secretaris voor Terrorismebestrijding Greg Logerfo en Witte Huis Sahel-officier Matt Petit.

Victoria Nuland. Foto: Ssturner71, Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0

Nuland omschreef het doel van haar bezoek aldus: “We zijn hier met een sterke delegatie met hoge ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken, het Witte Huis, het ministerie van Defensie, ons leger.”

“We bezoeken vier landen in de Sahel om ons beleid ten aanzien van de landen in de Sahel-regio te bekijken en te luisteren naar de regeringen en het maatschappelijk middenveld in al die landen om te zien hoe we het samen beter kunnen doen, ter ondersteuning van de veiligheid, de democratie, de terugkeer naar democratie, in het specifieke geval van Mali, en zijn welvaart.”

Achter deze officiële doelstelling gaan duidelijk twee motivaties schuil.

Ten eerste willen de VS gebruikmaken van de moeilijkheden van de Frankrijk en Europa in deze regio om deze bondgenoten te ondermijnen ten gunste van de belangen van de VS. De strategie van het uitbesteden van Afrikaanse zaken aan Parijs wordt voor Washington steeds hachelijker door de opkomst van een krachtig antikoloniaal bewustzijn dat het vertrek van de Franse troepen in het hele gebied eist.

De strategie van het uitbesteden van Afrikaanse zaken aan Parijs wordt voor Washington steeds hachelijker

Ten tweede willen de VS druk uitoefenen op de staten in de regio die dichter bij Rusland zijn komen te staan of waarvoor een dergelijke toenadering wordt gevreesd voor hun defensie- en veiligheidsbeleid. Het gaat dan vooral over Mali en Burkina.

Over Burkina was Nuland bijzonder expliciet: “De politiek van interim-president van Burkina Faso, Ibrahim Traoré, was ondubbelzinnig. De Burkinabezen zullen de veiligheid van hun natie zelf verdedigen. Ze zijn niet van plan een beroep te doen op de Wagner-groep (een Russisch huurlingenleger, nvdr).”

“We waren heel duidelijk over de risico’s als de interim-president op een dag van gedachten zou veranderen. We hebben gesproken over hoe we de inspanningen van het leger om de terroristen terug te dringen kunnen blijven steunen, zonder de externe steun van Rusland en Wagner.”

Over Mali sprak ze van “een catastrofale mislukking”. Ze dreigde uitdrukkelijk met een “containment”,  de isolatie van Mali.

De pseudo-belangeloze hulp van Washington staat tegenover de Russische hulp die ze omschreef als ondoeltreffend en uitsluitend gebaseerd op winst:

“In Mali zijn we heel duidelijk geweest over onze bezorgdheid. De Malinese junta heeft Wagner in het land uitgenodigd. En de terroristische situatie is alleen maar verslechterd. De Russen leveren wat apparatuur, maar die werkt niet goed. We zagen dit onlangs met de levering van een vliegtuig dat neerstortte en burgerslachtoffers maakte.”

“Er zijn veel meldingen van mishandeling van de bevolking. Het baart ons zorgen dat deze krachten niet geïnteresseerd zijn in de veiligheid van de Malinezen, maar in hun persoonlijke verrijking met het geld van Mali. De buurlanden maken zich grote zorgen. We werken met hen samen, vooral aan hun grenzen, om Wagner en het terrorisme aan de Malinese kant te houden”.

Ja, jullie hebben het goed gelezen. Het land dat de twee oorlogen tegen Irak, de oorlog tegen Servië en een twee decennia durende militaire interventie in Afghanistan, enzovoorts organiseerde, presenteert zich als “een vriend die de nationale soevereiniteit respecteert en zich broederlijk bekommert om het lot van het Afrikaanse volk”.

De afwijzingen van de eisen van Washington onderstrepen het einde van de unipolaire wereld en de opkomst van een multipolaire wereld

De Verenigde Staten zijn niet plotseling anti-kolonialistisch geworden, ze worden in feite gedwongen rekening te houden met het veranderende machtsevenwicht in de wereld.

De negatieve standpunten van de landen van het Zuiden over de sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne waren een echte koude douche voor Washington. Niet alleen weigerden veel landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika zich bij de sancties aan te sluiten, ook tot dan toe trouwe bondgenoten als Saoedi-Arabië deden dat.

Evenzo werd de oproep van de VS aan de OPEC om de productie te verhogen ter compensatie van de gevolgen van de oorlog voor de olie- en gasmarkt verworpen. De OPEC-landen zullen niet alleen hun productie niet verhogen, maar deze voor de maand november zelfs met 2 miljoen vaten per dag verlagen.

Al deze afwijzingen van de eisen van Washington onderstrepen het einde van de unipolaire wereld en de opkomst van een multipolaire wereld. Voor de volkeren en landen van Afrika, Azië en Latijns-Amerika is deze verandering goed nieuws. Het verruimt de manoeuvreerruimte en de mogelijke steunpunten voor het initiëren van nationale en democratische revoluties om aan de neokoloniale afhankelijkheid te ontsnappen.

Dit goede nieuws mag ons echter niet tot naïef optimisme aanzetten, want we mogen niet vergeten dat een gewonde leeuw gevaarlijk blijft, zoals blijkt uit de expliciete en impliciete dreigementen van Victoria Nuland.

Dit is de vertaling door Frans De Maegd van het eerste deel van een videoboodschap in de reeks ‘De wereld van onderuit’ op Investig’action.

Om meer te weten:

• Mme l’ambassadrice Victoria Nuland sous-secrétaire d’Etat aux affaires politiques américaines en exclusivité pour Nouvel Horizon, bamada.net.
• Sahel : Nouvelle stratégie américaine ? , maliweb.net