Foto: Robrecht Vanderbeeken

Zware besparingen bij de Vlaamse overheidsdiensten: “Tijd voor collectief tegenoffensief”

De Vlaamse regering heeft zware besparingen aangekondigd voor de lokale Vlaamse overheidsdiensten, de lokale en regionale besturen, de cultuursector en de VRT. Onaanvaardbaar vinden de vakbonden ACOD-overheidsdiensten, ACOD-lokale en regionale besturen en ACOD-cultuur. Daarom eisen ze deze ochtend met zo’n 100 mensen aan de hoofdzetel van de Vlaamse regering een gesprek met de Vlaamse minister-president Jan Jambon en minister van Bestuurszaken Bart Somers.

vrijdag 11 oktober 2019 21:07
Spread the love

Een ‘investeringsregering’ noemde Jan Jambon zijn zopas gevormde Vlaamse regering, maar tegelijkertijd heeft deze zelfde regering zware besparingen aangekondigd. 1.440 jobs moeten er bij de Vlaamse overheidsdiensten verdwijnen. Het statuut van het personeel willen ze afschaffen of uithollen. De arbeidsvoorwaarden worden afgebouwd. Er komen besparingen op de dienstverlening aan de Vlamingen. De zorg gaat verder geprivatiseerd worden. Kunst en cultuur moeten nu een instrument worden om de Vlaams-nationalistische ideologie uit te dragen. En de openbare omroep moet een Vlaamse staatszender worden die geen kritiek meer mag geven op het rechtse beleid – Hongarije en Polen achterna.

‘Onaanvaardbaar!’, zeggen de socialistische vakbonden ACOD-overheidsdiensten, ACOD-lokale en regionale besturen en ACOD-cultuur. Daarom staan ze deze ochtend voor de ingang van de hoofdzetel van de Vlaamse regering op het Martelarenplein in Brussel, waar Jambon I op dat moment net aan de eerste ministerraad begint. Ze willen een gesprek met de minister-president Jan Jambon (N-VA) en de minister van Bestuurszaken Bart Somers (Open Vld).

Foto: Helenka Spanjer

Besparen op dienstverlening aan Vlamingen

Jambon en Somers gaan hier niet op in, maar Chris Moortgat, Vlaams Secretaris van ACOD-overheidsdiensten, weet Hilde Crevits (CD&V) – bij aankomst voor de vergadering – wel even te spreken. Ze heeft aan hem bevestigd dat ze op een later moment een gesprek wil voeren.

“De maatregelen van de Vlaamse regering die deze week zijn bekend gemaakt in het Vlaamse regeerakkoord gaan de Vlaamse overheidsdiensten zwaar treffen”, vertelt Moortgat. “Dat geldt zowel voor het personeel, als voor de dienstverlening als voor de bevolking. Vandaar dat we deze eerste blitzactie doen. Om aan de Vlaamse regering duidelijk te maken dat we niet akkoord zijn met dit beleid dat ze willen uitrollen.”

“Een eerste zware maatregel is dat ze gaan besparen op de dienstverlening aan de mensen in Vlaanderen. Door indexering van de middelen níét door te voeren, gaan ze 265 miljoen euro besparen op vier jaar tijd. Daarnaast zullen 1.440 mensen hun job bij de Vlaamse overheid verliezen. Dat betekent een kaalslag. De vorige regering heeft er al 2.000 laten afvloeien. Het water staat echt tot aan de lippen bij het personeel. Dit is niet meer houdbaar. Vandaar dat wij zwaar protesteren.”

“En we stoppen hier niet”, zegt Moortgat. “De Vlaamse regering gaat namelijk ook nog het statuut van het personeel afschaffen. Het statutair ambt, dat garant staat voor een objectieve, neutrale dienstverlening aan de mensen, los van de politiek, zonder inmenging, komt op de helling te staan. Een zeer zware dobber, want dat betekent ook dat het personeel er in arbeidsvoorwaarden op achteruit gaat. En de contractuelen, die niet statutair benoemd zijn, krijgen geen betere arbeidsvoorwaarden, maar blijven hetzelfde behouden. Ook dat is voor ons onaanvaardbaar.”

“Gemeentebesturen moeten jacht maken op eigen burgers”

“Een aantal zaken in het Vlaamse regeerakkoord gaan tegen onze waarden in”, zegt ook Willy Van Den Berge, federaal secretaris voor ACOD-lokale en regionale besturen. “Onder andere dat gemeentebesturen nu verplicht worden om jacht te maken op hun eigen burgers. Hetzij ouderen, hetzij jongeren, hetzij werklozen of mensen die een leefloon krijgen. Wij vinden het schandalig dat er een gemeenschapsdienst komt. Verplichte arbeid waar de gemeenten verantwoordelijk voor worden en hun eigen burgers toe moeten gaan aanzetten. Dat zal waarschijnlijk ook tot een verdringing leiden van de reguliere taken van de gemeenten. Terwijl veel studies uitwijzen dat gemeenschapsdienst een zinloze zaak is.”

Voor Van Den Berge is het “gewoon een rechts standpunt dat de Vlaamse regering wil doordrukken, die verder geen enkele meerwaarde heeft. Het gaat hen gewoon om het principe van ‘wij zullen dat doen’.”

“Cultuurbeleid = 1 grote verkiezingscampagne voor 2024”

De maatregelen in de cultuursector ziet Robrecht Vanderbeeken, van ACOD-cultuur, ook vooral als een “ideologische charge, in plaats van een liberale aanval.” Nog eens 6 procent gaat er bespaard worden in deze sector. “Het straffe is dat Jan Jambon een van de oprichters is van het vroegere Vlaams Blok in Brasschaat. Daar moeten we eerst serieus even bij stil staan”, zegt Vanderbeeken. “Met dit regeerakkoord gaat het niet alleen om een efficiëntiewinst, maar ze zijn effectief een zwaar offensief begonnen. Dat staat ook letterlijk in het regeerakkoord. Kunst en cultuur moeten een uithangbord worden om de Vlaamse identiteit te versterken. Het gaat natuurlijk niet zomaar om meer aandacht voor de Vlaamse meesters. Die zijn de vorige jaren sterk aan bod gekomen. Onze musea en erfgoedinstellingen geven veel aandacht aan onze cultuurgeschiedenis.”

“Wat deze regering wil is iets helemaal anders, een propaganda voor een Vlaams-nationalistische agenda”, legt Vanderbeeken uit. “Zij willen ons doen denken dat we één volk zijn en één natie. Zij willen een promotiecampagne voor hun eigen separatisme. Het grote probleem is dat het cultuurbeleid in het nieuwe regeerakkoord één grote verkiezingscampagne is voor 2024, zodat de N-VA dan samen met het Vlaams Belang een kartel kan vormen. Ik vind dat dit veel te weinig beseft wordt.”

“Wie twijfelt dat er een cultuuroorlog bezig is, moet kijken naar hoe de VRT wordt aangepakt, hoe het middenveld wordt aangepakt”, gaat Vanderbeeken verder. “Bij de VRT is een besparing van 12 miljoen euro aangekondigd, maar we hebben berekend dat met alles inbegrepen je uitkomt op 44 miljoen euro. Dat komt neer op 250 man die zou moeten afvloeien. Bovenop de kaalslag die er al is geweest.”

Foto: Helenka Spanjer

“Maar dit is natuurlijk strategie”, zegt Vanderbeeken. “Ze willen dat de VRT een Vlaamse staatszender wordt, of dat willen ze toch proberen. Gelukkig uit de Vlaamse Vereniging van Journalisten zijn bezorgdheid. En ook de directie bij de VRT vindt dit totaal niet ok.”

Ambtenaren politiek beïnvloed

De eisen van de vakbonden zijn dat het statuut niet wordt afgeschaft, dat de besparingen op de diensten niet doorgaan en dat de Vlaamse regering juist gaat investeren. “Dat wat men niet doet bij de Vlaamse overheid, gaat men uitbesteden aan de privé-sector en dat is duurder. Het is dus duidelijk een ideologische keuze en geen keuze in het belang van het personeel en van de Vlamingen”, zegt Moortgat.

“De belangrijkste eis van ACOD lokale en regionale besturen is dat er een betere werk- / privé-balans komt, want ook dat wordt verder afgebouwd”, vult Van Den Berge aan. “We vinden het ook heel belangrijk dat een ambtenaar zijn werk op een neutrale manier kan doen. Uit een enquête onder 12.000 ambtenaren binnen gemeentebesturen blijkt dat 28 procent – en het gaat hier om ambtenaren van de laagste tot de hoogste graad – politiek beïnvloed wordt om toch zijn of haar beslissing te herzien of bij te sturen. Door het statuut af te bouwen zijn we op termijn nooit meer zeker of we ambtenaren hebben die zich volledig neutraal kunnen stellen, omdat ze onder druk staan van hun arbeidsovereenkomst en niet meer ‘foert’ kunnen zeggen tegen de politiek.”

“In ons eigen hokje werken we versnippering van verzet in de hand”

De vakbonden wachten nu eerst de beleidsnota’s af van de ministers. Deze komen tegen eind oktober. Daarin gaan de concrete maatregelen staan en wanneer ze ingevoerd worden. “Dan gaan we terug samenzitten om te bepalen hoe we gaan reageren”, zegt Moortgat. “We zijn bereid om te onderhandelen, maar écht te onderhandelen, met alles op tafel, niet in stukjes gesneden. Wat niet onderhandelbaar is voor ons, is de afbraak van het statuut. Maar de mogelijkheid van een nieuw statuut, dat voor het voltallige personeel, zowel voor de vastbenoemden als voor de contractuelen, volwaardig is, kunnen we bekijken.”

Maar de maatregelen staan al vast in het regeerakkoord. Is daar dan nog iets aan te doen? “We hopen dat we nog druk kunnen zetten en dat we het toch kunnen tegenhouden. Het zal niet makkelijk zijn, want we weten van de vorige regering, die uit dezelfde partijen bestond, dat ze het sociaal model van het middenveld en vakbonden niet willen”, zegt Van Den Berge. “We kregen in het verleden, en dat zal nu ook zo zijn, teksten waar je geen punt of komma meer kan veranderen. Het primaat van de politiek speelt, ze hechten geen belang meer aan overleg met sociale partners.”

Vanderbeeken: “Ik stel voor dat deze regering een kijkje neemt in de tentoonstelling in het bezoekerscentrum van het Vlaams Parlement. Bij de ingang dus. Daar heb je een presentatie van het brede middenveld, onder de noemer ‘het middenveld mobiliseert’. Daar leer je hoe belangrijk het middenveld doorheen de jaren is geweest voor de uitbouw van onze democratische, sociale en publieke samenleving.”

“En dat is ook exact wat we gaan doen: het middenveld zal mobiliseren. We zullen deze extreemrechtse aanval vroeg of laat afslaan. Dat moeten we samen doen. Als vakbond hebben we hier een verantwoordelijkheid om solidair mee het brede middenveld te organiseren, samen met kunstenaars, burgerbewegingen, sociale organisaties en de klimaatbeweging.”

“Als we in ons hokje blijven zitten, werken we de versnippering van het verzet zelf mee in de hand. Het goede nieuws: deze samenwerking loopt al, nu moet het een versnelling hoger. F*ck fascisme en fatalisme, tijd voor een collectief tegenoffensief!”

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!