Verdrinken in het isolement van de grootstad
Nieuws, Cultuur, Recensie, Architectuur, Argentinië, Buenos Aires, Filmrecensie, Gustavo Taretto, Medianeras, Stedenbouw -

‘Medianeras’: eenzaamheid en vervreemding in Buenos Aires

“Toen ik als experiment in compositie foto's van Buenos Aires maakte, ontstonden ideeën uit de vormen”, zegt Gustavo Taretto, “de gelijkenis tussen stad en inwoners is groot. Alleen is de vraag: wie lijkt op wie?” De Argentijnse cineast distilleerde uit dat idee een tegendraadse romantische komedie over het onvermogen van grootstedelingen om met elkaar in contact te komen.

donderdag 15 december 2011 10:20
Spread the love

“Buenos Aires groeit oncontroleerbaar en imperfect”, zegt een commentaarstem bij de documentaire openingsbeelden, “het is een overbevolkte stad waarin duizenden buildings naar de hemel rijken. Arbitrair. Naast een groot gebouw staat een klein, naast een rationeel gebouw een irrationeel gebouw, naast één in Franse stijl, één zonder welke stijl ook. Deze esthetische en ethische onregelmatigheden weerspiegelen ons perfect”.

Aan het woord is webontwikkelaar Martin, een agorafoob die na de breuk met zijn vriendin helemaal alleen in een eenkamerappartement woont. Zijn eenzaam bestaan lijkt op het leven van zijn overbuur Mariana (in een even anoniem gebouw). Deze architecte en etaleuse met liftangst trok zich na een relatiebreuk terug in haar oude appartement.

Beide dertigers verdrinken in eenzaamheid. Ze komen op dezelfde plekken, gaan naar dezelfde films en kijken naar dezelfde tv-programma’s, maar zijn zich helemaal niet bewust van elkaars bestaan. In een symbolisch beeld versmelten hun profielen even wanneer ze elkaar kruisen op straat, hun kapjes nemen de vorm van een hart aan. Even ongemerkt sluipt de liefde binnen in het bestaan van deze licht beschadigde individuen. Scheiding en isolement brengen hen samen in een stad van 2,8 miljoen zielen.

Martin vertolkt de filosofie van debuterend regisseur Gustavo Taretto: de architecturale wildgroei van Buenos Aires weerspiegelt de persoonlijkheid van zijn inwoners. Mensen kunnen lelijk en mooi, bescheiden en megalomaan, saai en stijlvol, opwindend en ergerlijk zijn.

“Deze gebouwen, die aan geen enkele logica beantwoorden, zijn het resultaat van een slechte planning”, stelt Martin, “zoals onze levens, we hebben geen idee hoe we willen dat ze eruit zien”. Doordat er in grootsteden almaar meer singles opduiken, werden de gebouwen kleiner “om plaats te maken voor nog kleinere gebouwen. Appartementen worden afgemeten aan het aantal kamers en gaan van vijf kamers met balkonnetjes, speelkamers, bediendenkamers en opslagruimtes naar eenkamerappartementen die als schoendozen bekend staan”.

Mensen leven in gelijkaardige situaties al zijn de gebouwen waar ze vertoeven, ontworpen om hen van elkaar te onderscheiden, want “er is een voor- en een achterkant, er zijn hoge en lage appartementen. Geprivilegieerde mensen hebben een letter A en soms een letter B. Hoe verder weg in het alfabet, hoe slechter het appartement”.

Stedenbouw en architectuur zijn het werk van mensen, maar ze beïnvloeden evenzeer de menselijke geest. “Ik ben ervan overtuigd dat relatiebreuken en echtscheidingen, huiselijk geweld, communicatiestoornissen, apathie, depressie, zelfmoord, neuroses, paniekaanvallen, zwaarlijvigheid, gespannenheid, onzekerheid en stress door architecten en bouwondernemers worden veroorzaakt”, zegt Martin, “ik lijd aan alle kwalen, behalve zelfmoordneigingen”.

Medianeras is een inventieve en mooi gefotografeerde romantische komedie die op lichtvoetige en grappige wijze thema’s als eenzaamheid, vervreemding en communicatiestoornissen aansnijdt en verstedelijking verbindt met digitalisering. Taretto trekt ons in zijn wereld via een snelle montage en gevatte voice-over, maar hij slaagt er vooral in ons daar te houden door een subtiele en empathische schets van deze lonely people.

De filmtitel verwijst naar de zijmuren van Martins en Mariana’s appartementsblokken. Deze zijmuren zijn veranderd in een medium voor lelijke advertenties (een soort richtingaanwijzers), maar ook voor bewoners die willen uitbreken. Taretto toont beelden van onkruid dat wortel schiet in een stenen landschap.

“De vreemde wilde schoonheid van groen dat uit beton verschijnt”, is volgens de commentaar “een metafoor voor het oncontroleerbare leven dat me dwingt mijn zwaktes te confronteren”.

Op een even ongeplande en illegale manier maken de bewoners gaten in de zijmuur om via een klein raam lichtstralen in hun donker bestaan te brengen. Dankzij dat venster op de wereld, deze ontsnappingsroute, gaan Martin en Mariana anders kijken. En voelen ze plotseling meer.

romantische komedie / reg. & sce Gustavo Taretto / fot. Leandro Martinez / muz. Gabriel Chwojnik / mon. Pablo Mari & Rosario Suarez / act. Javier Drolas (Martin), Pilar Lopez de Ayala (Mariana), Ines Efron (Ana), Adrian Navarra (Lucas), Rafael Ferro (Rafa) / pro. Natacha Cervi & Hernan Mesalupi / AR / 2011 / 95′ / dis. ABC

Medianeras komt vanaf 14 december in bepaalde Belgische bioscopen.

take down
the paywall
steun ons nu!