Soms leert de mens het meeste uit conflictsituaties. Moeilijke waarheden mag hij daarom niet uit de weg gaan.

Ik lees een les bij het overschouwen van onze nationale geschiedenis in deze week van 21 juli 2022.

Lange tijd was de productiviteit van de Belgische werknemer bij de Hoogste van de wereld.

De zelfmoordcijfers zijn tot op vandaag in ons land bij de hoogste van Europa en de wereld.

Mogelijk bestaat er een verband tussen deze twee gegevens, moet ik dan denken.

Misschien is het Belgische Arbeidsethos te groot. Misschien zijn de Homo ludens (de spelende mens) en de Homo socius (de mens als gezel, de sociale en solidaire mens) erdoor in te grote mate versmacht. Wie doet het nodige onderzoek, met open vizier?

Niet a priori gericht op het bereiken van een meer effectieve industrie, niet gefinancierd door een neoliberale overheid, maar als het even kan, een studie vanuit bekommernis om het welzijn van de mensen in dit land en uit compassie met de zelfmoordenaars

en hun nabestaanden, als ik een suggestie mag doen. En uit interesse voor het diepmenselijke geluk dat spel en gezelligheid

voor de levensblije mens betekent.

Een van mijn dierbaarste wensen, dromen voor onze gemeenschap die leeft en streeft tussen De Gaume en Den Haan is inderdaad een gemeenschap van humane wetenschappers die zich bij haar onderzoek laat leiden door authentieke betrokkenheid bij het heil op de lange termijn van deze populatie.

Ontmoeting, spel en soberheid

Nota Bene

Mijn kritische opmerking bedacht ik onafhankelijk, voor ik deze van Jonathan Holslag las. Die verscheen recent in De Morgen en is door een lezer weergegeven op zijn profiel op Facebook. Hij waarschuwt. Voor de spelende massa’s die veel alcohol drinken, die verre reizen maken, maar wellicht volgende winter hun huizen niet kunnen verwarmen. Tegen politici die soms meer marketing adviseurs lijken in dienst te hebben dan studiemedewerkers, en zichzelf op zomerfeesten uitgebreid laten fotograferen voor sociale media.

In de zijne kan ik zoals meestal ver meegaan. Mijn pleidooi voor de herontdekking van de Homo ludens, verdient dan ook uitwerking.

Spel interpreteer ik zeker niet als drinkgelagen in groepen van vijfduizend of meer mensen. Ik lees het in de zin van het discours van prof Piet Nijs, onder andere gearticuleerd in de twee boeken getiteld “Geluk als (op)gave voor de moderne mens”. In de lijn van Britse denkers die conclusies trekken uit de hedendaagse afkeer van de ratrace. In de lijn van de modus van de bewoners van de Chinese bergdorpen waar de hoogste leeftijden op aarde worden opgetekend, waar mensen veel tijd aan ontmoeting en traditionele spellen besteden. De Homo socius is voor mij niet de lichtjes afgestompte mens die veel alcohol nodig heeft. Ik stel de cultuur van de Ont-moeting centraal. Waarbij het erop aan komt tijd te maken om naar elkaar echt te luisteren, het open gesprek aan te gaan, en op die manier jezelf en elkaar kansen te geven meer mens te worden, persoonlijke groei te realiseren. In de lijn van mijn open gesprek onlangs in de trein met twee meisjes uit Rusland en eentje, Maria, uit Moldavië. Dat was een verrijkend gebeuren, soms ontroerend, waarbij we veel stille meeluisteraars hadden in het coupé.

Om een goede ontmoeting en een goed gesprek waar te maken moet je dapper en open kunnen openstellen, vanuit betrokkenheid op onze menselijke toekomst, op de actuele positie als tijdgenoten, dien je ernstig te hebben gereflecteerd op je eigen geluk en tegenslag. Moet je dus vooraf persoonlijk nagedacht en geïnformeerd hebben.

De mens moet zich opnieuw leren amuseren zonder dat het geld moet kosten.

(Prof J. Holslag heeft op zijn profiel op mijn bedenkingen gereageerd. “Helemaal mee eens”).