“In een oorlog is de waarheid de eerste die sneuvelt”, luidt een bekend gezegde. Thans zien wij het met betrekking tot de oorlogen in Oekraïne en in het Midden-Oosten.

Ter adstructie poneer ik dat de volgende vragen in de Nederlandse media niet (afdoende) worden beantwoord. Gefundeerde kritiek wordt terzijde gelegd. Redactionele weging gebeurt altijd in het voordeel van Oekaïne. Wat ideologisch niet bevalt wordt als voorbeeld van een complottheorie weggezet, alsof de Amerikaanse president of Ursula von der Leyen er geen complottheorie op na zou houden. Naar gefundeerde tegenspraak wordt niet geluisterd, laat staan dat deze met steekhoudende argumenten wordt weerlegd. Degene van wie zelfs maar wordt vermoed dat hij of zij het Russische standpunt verdedigt, wordt met de nek aangeken. Het zijn uiterst gevoelige kwesties, waarover veel is of zou kunnen worden geschreven, doch die opzettelijk  worden verzwegen.

Ik waag het een stelling te verdedigen — de stelling dat de media niet helemaal zijn te  vertrouwen. Het is aan de kritische lezer om deze stelling te weerleggen. Onweersproken en  niet met wetenschappelijke argumenten weerlegd, blijft een stelling fier overeind, zo leerde Karl Popper.

Waarom zijn de massamedia niet bereid om bekendheid te geven aan meningen die afwijken van wat het volk doorgaans te horen, te zien of te lezen krijgt? De media zijn oppervlakkig en meesters in het wegfilteren van politiek onwelgevallige, kritische geluiden. Grondig onderzoek is uiterst schaars geworen  NRC Handelsblad bv. afficheerde zich ooit als “slijpsteen voor de geest”, maar dat valt tegenwoordig vies tegen; de geest raakt er door afgestomd. Trouw, “de krant die onderzoekt”, komt dagelijks uit met het katern De Verdieping. De lezer komt echter bedrogen uit, want het blijft bij veilig pootjebaden. Een kikkerbadje, meer is het niet. En dit zijn niet alleen de “kwaliteitskranten” in Nederland waarop mijn pijlen zijn gericht.

Om objectief te zijn zouden kranten en omroepen tevens het woord moeten geven aan schrijvers zoals Jeffrey Sachs, John Mearsheimer, Michael Hudson, Radhika Desai, Robert Kirkconnell, Daniele Ganser, Richard Wolff, Mary Sarotte, Medea Benjamin, Nicolas Davis, John Bellamy Foster, Benjamin Abelow, David Smith, James Goldgeier, Joshua Shifrinson, Ted Snider, David Swanson, Scott Ritter, Thierry Meyssan en William Arkin, die een andere mening dan de gangbare zijn toegedaan. Het zou kranten en tijdschriften sieren, wanneer ook tegengeluiden zijn te lezen. Eenstemmigheid gaat op den duur vervelen, wekt argwaan en werkt averechts.

Waarom doen Joe Biden, Volodymyr Zelensky en Mark Rutte publiekelijk geen poging om zich in het standpunt van Vladimir Poetin te verplaatsen? Waarom kakelen respectievelijk Antony Blinken, Dmytro Koeleba en onze Minister van Buitenlandse Zaken braaf na wat hun regeringsleider belieft te verkondigen? Waarom stellen Westerse opinionmakers, die worden geacht kritische vragen te stellen, zich niet “au déçu de la mêlée” op? Waar blijft de fundamentele discussie? Onze demissionaire minister-president, die mag worden geacht boven de strijdende partijen te staan, was er na het uitbreken van de oorlog tussen Hamas en Israël als de kippen bij zich vierkant acher Israël te plaatsen, dus partij te kiezen.

Een minder eenzijdige benadering en een meer genuanceerd beeld van de gewelddadigheden in Oekraïne of het Midden-Oosten zijn noodzakelijk. Met weglating of verdraaiing van feiten of vervalsing van de geschiedenis is niemand gebaat. In een oorlog worden door BEIDE partijen gruweldaden gepleegd. Het sneven van een medesoldaat moet en zal worden gewroken. Het is dit diep gewortelde instinct dat gedecoreerde militaire bevelvoerders sluw weten te benutten, terwijl zij zelf buiten schot blijven. Het gevecht van man-tegen-man, met bajonet op het geweer, laten zij liever aan de gewone soldaat over. Bevelen geven is gemakkelijk; bevelen uitvoeren een bloederige bezigheid. Oorlog voeren is een heel smerig bedrijf.

Het gaat er niet om een “flat” of een “curved”, maar om een “fully rounded” beeld te schetsen. Kijkers, luiteraars en lezers zijn geïnteresseerd in en hebben recht op een getrouw beeld van de werkelijkheid, op de volle waarheid en niets dan de waarheid. De media zouden hun uiterste best moeten doen om hiervoor garant te staan. Zouden, maar zij doen dit niet!

Over de historische achtergrond en situationele context van de  titanenstrijd tussen twee ideologieën wordt het klootjesvolk zeer gebrekkig ingelicht. Niemand lijkt het aan te durven openlijk tegen de gangbare opinie in te gaan.

Laat ons niet vergeten dat het Warschaupact niet vóór, maar nà de oprichting van de NAVO) werd ondertekend, als reactie op het toetreden van Bondsrepubliek Duitsland tot de NAVO. Van welke kant kwam (en komt!) de dreiging? Ik denk uit het Westen en dus niet uit het Oosten (zoals vaak wordt gesuggereerd).De Nederlandse media, die kampioen zijn in “Vorspiegelung falscherTatsachen”, geven aan de ogenschijnlijk onbelangrijke vraag wie in feite is begonnen, opmerkelijk weinig aandacht.

Het tijdperk van oorlogen tussen Westeuropese staten leek in 1945 tot een einde te zijn gekomen. De erfvijanden Frankrijk en (West)Duitsland gingen met elkaar samenwerkingsovereenkomsten aan. Pogingen om de Europese Gemeenschap (EG) politiek een bovennationaal karakter te geven leden echter schipbreuk, maar in 1986 werd bij het in werking treden van de Europese Akte een zekere doorbraak bereikt. In 1992 (Verdrag van Maastricht) verbonden de regeringen van twaalf EG-staten zich tot de vorming van een politieke unie, die allengs in een Europese federale staat zou moeten uitmonden. Na 1992 werd echter vooral aandacht besteed aan territoriale uitbreiding van de Europese gemeenschap, die nog steeds geen supranationale, politieke gemeenschap is. De interne tegenstellingen blijken te groot en men spreekt niet met één mond. De regering in Washington weet niet met welke hoofstad in Europa zij zou moeten bellen. Rusland spint hier garen bij. De Europes Unie is geen unie, net zo min als de Verenigde Staten verenigd zijn.

Misschien zoek ik spijkers op laag water en is er helemaal geen waarheid die in de Oekraïne-oorlog is gesneuveld. Misschien ben ik te achterdochtig en heb ik geen enkele reden om aan het waarheidsgehalte van de Nederlandse media te twijfelen. Misschien mag en moet ik gewoon  geloven wat op de radio of televisie en in de pers over die oorlog wordt gezegd. Misschien mag ik met een gerust hart gaan slapen. Misschien zijn alle Nederlandse journalisten, verslaggevers of commentatoren eerlijk en te goeder trouw en wordt niets bewust verzwegen, verhuld of verdraaid. Misschien zijn al mijn waarom-vragen totaal overbodig. Misschien maakt President Poetin zich nodeloos zorgen. Misschien schuift de NAVO, op aandringen van Washington, wel in oostelijke richting op en heeft zij hiertoe alle reden. Misschien komt het gevaar uit het Oosten, en niet uit het Westen. Misschien is president Biden een edele ziel en heeft hij alleen maar goede bedoelingen, terwijl  zijn Russische evenknie “geronto-fascistisch” is en slechts uit is op expansie van het Russisch Rijk? Misschien moeten wij president Poetin juist dankbaar zijn, omdat hij (nog) niet luistert naar generaals die vinden dat Rusland er nog veel harder op moet meppen en aandringen op het gebruik van kernwapens. Misschien! Wie zal het zeggen en — nog belangrijker — wie kan zijn/haar beweringen wetenschappelijk onderbouwen?

Onlangs meldden Amerikaanse media dat Moskou van plan zou zijn nucleaire wapens in de ruimte te stationeren om satellieten te treffen. Het Amerikaanse televisie netwerk Fox News voegde hieraan toe dat de communicatie- en navigatiesystemen van het Amerikaanse leger dan zouden kunnen worden platgelegd. Moskou hekelde die berichten en noemde ze “kwaadwillig en ongefundeerd”. Toch zijn de angsten voor de Russische nucleaire dreiging niet onterecht en is Washington er niet gerust op. Zo plaatsten de Russen al tactische kernwapens in Wit-Rusland, met als doel het Westen te ontraden Rusland ooit rechtstreeks aan te vallen. Daarnaast heeft Poetin meerdere malen gedreigd kernwapens in te zetten aan het Oekraïense front. Op de informele veiligheidsconferentie, die recentelijk in München is gehouden, toonden staatshoofden, ministers, militairen en diplomaten zich diep bezorgd over de Russische dreiging. Zou deze dreiging in daden worden omgezet, dan moest de NAVO zich grote zorgen maken.

Wellicht is CNN, de BBC, the New York Times of Reuters net zo onbetrouwbaar als de Russische Staatstelevisie. Wellicht manipuleren ook zij “feiten” en verhalen, en liegen en onderdrukken ook zij.  Wellicht zijn alle media leugenachtig en hebben zij vuile handen. Wellicht zijn rechtse regimes (waar alles te koop is en misleiding, diefstal en al of niet geacteerde geweldpleging alomtegenwoordig zijn) uiteindelijk net zo erg voor de bevolking als linkse. Wellicht hebben de zwaar bewapende Amerikanen boter op hun hoofd. Wellicht verwijt de pot (VS) de ketel (Rusland) dat hij zwart ziet en durven de “kwaliteitskranten” deze belangrijke vraag niet aan de orde te stellen. “Belangrijke vraag”, omdat een tegenstander beschuldigen van wandaden die men zelf begaat, hem eigen fouten in de schoenen schuiven of hem van toekomstige plannen betichten die men zelf heeft uitgevoerd of bezig is uit te voeren, een vaak voorkomend verschijnsel is. De Nederlandse media staan niet stil bij de vraag of West-Europa het Oosten of Oost-Europa het Westen moet vrezen; voor hen is dat een uitgemaakte zaak en is de eerste optie een premisse die nooit kritisch wordt onderzocht.

Wellicht is er iets te zeggen voor het Russische standpunt (een kat in nood maakt rare sprongen), maar worden de wezenlijke verschillen tussen Oost en West door de media zorgvuldig weggemoffeld. Wellicht wordt redactioneel niet eerlijk gewogen. Wellicht zijn sommige mensen voor dit soort kwesties gewoon ongevoelig en wordt door de media op grote schaal gesjoemeld. Wellicht moet het “Raam op Rusland” ook worden geopend. Wellicht! Wie zal zover durven gaan? Wie durft zijn kop te riskeren?

De film- en de reclamewereld wemelen van beroepsacteurs, lieden die voor de camera maar doen alsof, dus leugens of halve waarheden verkopen en nooit vertellen hoe de vork werkelijk aan de steel zit. Enscenering, snelle beeldwisseling, miniaturisering, het creëren van optische illusies en onduidelijke menging van waarheidsgetrouwe met valse beelden zijn slechts enkele trucs in de trucendoos van die wereld.

De halve waarheid is erger dan de hele leugen, omdat leugens minder aannemelijk zijn en gemakkelijker te ontmaskeren dan halve waarheden. Een eenvoudig voorbeeld moge dit verduidelijken: Jantje komt hevig bloedend, met kapotte kleren en luid schreeuwend thuis en zegt dat de buurjongen, Pietje, dat heeft gedaan. Verbolgen stappen de ouders van Jantje op hoge poten naar de buren om verhaal te halen. Wat blijkt? Jantje was zelf met vechten begonnen. Hij had thuis de context van het drama achterwege gelaten. Hij had zeker niet gelogen en de waarheid verteld, maar alleen de halve, niet de volle waarheid. De massamedia nu grossieren in het verkondigen van halve waarheden.

Om misverstand te voorkomen, benadruk ik met klem dat ik de brute Russische inval in Oekraïne volstrekt en onvoorwaardelijk veroordeel, hoewel het misplaatst zou zijn een onrealistisch beeld te schetsen en de indruk te wekken alsof de “good guys” zich aan deze zijde en de “bad guys” zich aan gene zijde van de frontlijn bevinden. De alledaagse werkelijkheid is niet wit of zwart, maar grijs, in allerlei schakeringen. Wie zijn ogen hiervoor sluit is stekeblind.

Behoort Rusland tot Europa of niet? Waar moet de oostgrens van Europa worden gezocht? Waar precies lopen de grenzen van Oost-Europese landen, alwaar de natievorming anders is verlopen dan in West-Europa (een proces dat door de Koude Oorlog onvoltooid is gebleven!)?  Wie heeft/hebben die grenzen wanneer en waarom getrokken? Waren of zijn alle belanghebbenden (inwoners) het daarmee eens? Zelfs als duidelijk zou zijn waar de grenzen liggen, wie bewaakt en handhaaft die dan? Enkel en alleen de inwoners van de betrokken landen of mogen buitenlandse mogendheden zich ermee bemoeien. Wat zijn de criteria? Er is helaas geen internationale rechtbank waar alle landen braaf aanschuiven. Een internationale rechtsorde bestaat niet; het slechts een wensdroom.

Bevinden de goeden en onbaatzuchtigen zich slechts aan deze kant van de frontlijn en de slechterikken uitsluitend aan gene zijde? Het wil er bij mij niet in. “Die einen sind im Dunkeln; die anderen sind im Licht.  Man siehet die im Licht; die im Dunkeln sieht man nicht“, dichtte Bertold Brecht in 1968.

Wat hebben de Amerikanen in Oost-Europa anders te zoeken dan macht? Waarom zijn zij zo bemoeizuchtig en staan zij, zwaar bewapend, bij de Russen (en bij de Chinezen) de facto op de stoep, moord en brand schreeuwend over mogelijke Russische (of Chinese) agressie, in de toekomst?

Waarom voeren de laffe Amerikanen in Oekraïne een proxy-oorlog en laten zij Oekraïnse soldaten de hete kastanjes uit het vuur halen? Speelt hier psychologisch de smadelijke Amerikaanse afgang in Vietnam en Afghanistan een rol? Waarom zijn er in Oekraine geen Amerikaanse “boots on the ground”? Zijn de Amerikanen bevreesd om een rechtstreekse confrontatie met de Russen aan te gaan en laten zij daarom de Oekraïense soldaten het vuile werk opknappen?

De NAVO opereert als een eenheid. De invloed van de VS in verschillende landen op het gedrag van hun burgers mag niet worden onderschat. Ik denk dat het de VS is die manipuleert, via de CIA controleert en ten slotte aan het langste eind trekt. De betreffende burgers zijn kuddedieren. De meesten onder hen volgen blindelings hun leiders en dezen volgen uiteindelijk de president van de VS.

Waarom werd en wordt in Kyiv, waar het centrum van de “democratische” regering van Oekraïne wordt geacht te zijn gevestigd, niet geluisterd naar de noden en behoeften van de mensen in het  oosten van het land (Donbas) en op de Krim? Alexis de Tocqueville wees op het belang van de stem van een minderheid..

Waarom wordt de ideale democratie steevast vergeleken met de feitelijk bestaande (Russische) autocratie? Deze vergelijking lijkt mij doelbewust, maar is niet eerlijk. Er zijn talloze voorbeelden te geven van autocratieën die een land vrede en welvaart hebben gebracht. Anderzijds laat de praktijk van zgn. liberaal-democratisch bestuurde landen veel te wensen over.

Waarom pleit president Biden openlijk voor een “regime-verandering” in Rusland? Is er alleen voor een liberaal-democratisch regiem plaats onder de zon? Biden, die zo koppig is als een halstarrige ezel kan zijn, verklaart in het Congres dat hij Poetin op de knieën wil en zal krijgen. Dit noem ik onverholen inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van een vreemde mogendheid. Maar de mening van de gewone man doet er in Westerse landen evenmin toe. Democratie is in feite niet meer dan een zoethoudertje in handen van the high and the mighty, zeg maar de elite. Waarom zou het rechtssysteem in Amerika, theoretisch zowel als praktisch, superieur zijn aan  het rechtssysteem in Rusland? Waar blijft de systematische vergelijking? Is hier sprake van Amerikaanse hoogmoed? Rechtvaardigheid en gerechtigheid zijn elusieve zaken gebleken.

Wij vinden het thema vrijheid versus rechtvaardigheid terug in het werk van Adam Smith, die de importantie benadrukt van het ongehinderd najagen van eigenbelang maar vindt dat een vrije markt in toom moet worden gehouden door een door de overheid te garanderen rechtvaardigheid. Smith, wiens naam vaak wordt genoemd, maar wiens werk zelden wordt gelezen, sprak zich ondubbelzinnig uit tegen monopolies en privileges van wie dan ook, omdat zij een aanfluiting zijn van het beginsel van de vrije markt. “Vrijheid” is in wezen een individualistisch begrip. Het wordt overstegen door “rechtvaardigheid”, dat in essentie een sociaal idee is. John Donne zei het al: “No man is an island, entire of itself. Every man is a piece of the continent, a part of the main”.

“Vrijheid”, “democratie”, “rechtsstaat”, “mensenrechten” en “zelfbeschikking” zijn wezenlijk omstreden begrippen, die vaak worden misbruikt of verkeerd worden geïnterpreteerd. Echte vrijheid bestaat niet, is althans nergens te vinden. Vrijheid is een illusie, een menselijke constructie, geen natuurlijk gegeven. “Liberté, Égalité, Fraternité” was het motto van de Franse Revolutie. Het is aan de lezer om te beoordelen in hoeverre die revolutie is geslaagd. Kerkhoven liggen vol met de stoffelijke overschotten van soldaten die zich op bevel hebben doodgevochten voor “de vrijheid” (welke op gespannen voet staat met gelijkheid), maar aan het realiseren van broedershap, verbondenheid, gemeenschapszin, eendrachtigheid, saamhorigheid, fellow feeling of solidariteit, waarop socialisten de nadruk plegen te leggen, ontbreekt nog het een en ander. In Westerse maatschappijen is het individualisme doorgeschoten. 

Wat liberalen plegen te vergeten is dat, wanneer iedereen zijn/haar eigenbelang najaagt,  de “onzichtbare hand”’ tekortschiet en de decadentie om zich heen grijpt. Een sturende hand is nodig, anders raakt het schip van staat uit koers. Plato vergeleek de politiek al met stuurmanskunst. Het roer uit handen geven en de besturing van het schip overlaten aan de bemanning en andere passagiers is vragen om moeilijkheden. De velen kunnen de velen niet regeren; democratie is een farce, een zoethoudertje. Éen moet de baas zijn, maar wel deugen. Liberalen (voorstanders van individuele autonomie) staan vijandig tegenover  socialisten (pleitbezorgers van solidariteit). Beide partijen beseffen echter niet dat zij elkaar perfect aanvullen en elkaar nodig hebben, want elke weg heeft twee kanten. Het gaat in de politiek steeds om both sides of the aisle. De ene kant kan niet zonder de andere. Rechts (of links) impliceert de andere zijde en beide kanten zijn niet in conflict of onverzoenlijk met, maar contrair t.o.v. elkaar, gelijk de rechter en de linker (hand)schoen of Yīn en Yáng. Het egocentrische individu (de enkeling), voor wie het gezegde geldt “ikke, ikke, ikke, en de rest kan stikke”, maakt altijd en overal deel uit van een gemeenschap (Mitwelt), die per definitie bestaat uit verschillende individuen met specifieke, onderling samenhangende normen, waarden, doeleinden en  verwachtingen. Wat een indidu is en waaruit zijn uniciteit zou bestaan, zijn zaken waarover geleerden het niet eens zijn. “Tout tient à tout” en “Alles ist vernetzt”.

Meritocratie, een samenleving waarin individuen maatschappelijk een positie innemen op basis van hun verdiensten, en niet op grond van geboorte, huwelijk of traditie, is geen oplossing. Michael Sandel heeft, in zijn reactie op het werk van John Rawls,  de tyrannie van de onmeetbare verdienste aangetoond.

Nergens bestaat de rechtstaat. Legers brengen hem niet tot stand (want bloed kan geen bloed uitwissen) en het zenden van gewapende troepen leidt slechts tot onderdrukking. De woorden van Immanuel Kant gelden nog steeds: “Noch suchen die Juristen eine Definition zu ihrem Begriffe vom Recht”. In deze wereld wordt kromgepraat wat rechts is en rechtgepraat wat krom is. Staatsrechtgeleerden die  hoog opgeven van de ”democratische rechtsorde”, laten het op dat punt afweten. Geen van hen is in staat een sluitende definitie van recht te geven. Politieke voorkeur speelt hun kennelijk parten.

Het is evemin duidelijk wat precies met “zelfbeschikking” wordt bedoeld, een woord dat voor het eerst door zowel Wilson als Lenin werd gebruikt. Want wie of wat is het zelf? Een staat, een natie (niet hetzelfde!), een groep geselecteerde mensen of een individu? Zelfs het zelf van een individu is een zeer omstreden vraagstuk; de geleerden zijn er nog niet uit.

Zijn de presidenten Biden (de machtige, sluwe vos met polaroid zonnebril op) en Zelensky (de voormalige toneelspeler, die zich tegenwoordig enkel martiaal in gevechtstenue vertoont) eerlijk en geloofwaardig, en is president Poetin (gewoon in maatpak) volkomen onbetrouwbaar, om niet te zeggen stapelgek? Het lijkt me sterk. Ik acht het aannemelijker dat de media selectief verontwaardigd zijn: coulant, toegeeflijk en flexibel jegens de ene, maar streng, onbuigzaam en onverbiddelijk tegenover de andere partij. Biden en Zelensky zouden exclusief het gelijk aan hun kant hebben en alleen het goede met ons voorhebben; Poetin is volgens hen slechts een gerontocratische revanchist, een provocerende machtswellusteling, een idioot die zijn zin probeert door te drijven en hard moet worden aangepakt. Is er in het Westen dan niemand die tracht zich te verplaatsen in de schoenen van de Russen? Moeten wij de boel maar overlaten aan diplomaten, woordgoochelaars wier oprechtheid net zo min bestaat als droog water?

Wanneer spreken en onderhandelen niet meer helpen, omdat gedane beloften toch niet worden nagekomen (Sarotte) en dus het vertrouwen ontbreekt, kan naar de wapens worden gegrepen. Wij  betreden dan het terrein van de polemologie of internationale veiligheidsvraagstukken, waar men zich bezighoudt met gewapende conflichten en met de theorie, praktijk en achtergronden van oorlogvoeren. Dit terrein behoort tot het vak van de international betrekkingen, een specialisatie van de studierichting politieke wetenschap. Specialisten in internationale betrekkingen onderzoeken de veelsoortige en onderling verbonden relaties tussen staten, maar hebben opvallend weinig zinvols te vertellen over de zeer complexe binnenlandse ontwikkelingen van landen als zodanig (de relata) enerzijds of over de dynamische en hypercomplexe wereld waarvan die landen onlosmakelijk deel uitmaken, anderzijds.

Het zij grif toegegeven, Poetin is de agressor, maar heiligt het doel (de verdediging van eigen grondgebied) alle middelen, zelfs drone-aanvallen op Moskou? Wanneer gaat defensie over in agressie? Is agressie geoorloofd om een existentiële dreiging het hoofd te bieden? Als dit voor Oekraïne geldt, dan gaat het ook op voor Rusland, dat zich erntig door de NAVO (Amerika) bedreigd voelt, ook al is dit in feite niet het geval, zoals de Amerikanen stug volhouden. Zijn er ethische grenzen aan het verdedigen van een land of zijn hiertoe alle middelen geoorloofd?

Wat is “recht” en wat is “internationaal oorlogsrecht” (ius ad bellum en ius in bello)? Wat hebben recht, strategie en ethiek met elkaar te maken? Hugo de Groot (1583-1654), wereldberoemd als rechtsgeleerde, stond in dienst van Hollandse kooplieden, die het met de Spanjaarden aan de stok hadden. Wie dit bedenkt zal hem minder lof toezwaaien

Ik verzet mij hevig tegen valse, misleidende tegenstellingen. De binaire tegenstelling zwart-wit moge epistemologisch correct zijn, maar is niet wat de complexe realiteit kenmerkt. Is grijs zwart of wit? Zie de (in koloniale tijden getekende!) landkaart van Afrika: rechte lijnen, als op een tekenbord getrokken. Het Midden-Oosten is indertijd onder Westerse mogendheden onder het genot van een dure sigaar en een glas exquise wijn verdeeld. Aan deze verdeling lagen en liggen nationale belangen ten grondslag.

In hoeverre is de in 1904 gelanceerde en roemruchte heartland-theory van geo-politicus Halford Mackinder van toepassing op de huidige situatie in Oekraïne?

Wat is vrijheid? Wat is recht? Niemand die het echt weet, hoewel er bibliotheken over deze onderwerpen zijn volgeschreven. Regeert het volk (dat onberekenbare, redeloze en veelkoppige monster) of is de parlementaire democratie slechts een poppenkast, een collectieve fopspeen, zonder dat iemand zoiets hardop durft te zeggen?

Waarom wordt hieraan in de media geen aandacht besteed? Zijn deze de schoothondjes van Washington geworden en worden zij door de Amerikanen angstallig in de gaten gehouden? De reikwijdte van Amerikaanse hightech bedrijven gaat verder dan menigeen denkt en hun technische mogelijkheden lijken onbegrensd. Propaganda wordt, op geraffineerde wijze, door zowel de Russen als de Amerikanen (NAVO) gemaakt en het verspreiden van nepnieuws of desinformatie is een internationaal verschijnsel. Het is om wanhopig van te worden!

De invloed van het Amerikaanse ”empire” is uitgebreid en strekt zich, door wapengekletter en/of dollar-diplomatie, ver uit over de natuurlijk grenzen van de Verenigde Staten; verder dan menigeen denkt. Wij zien de wereld door een Amerikaanse bril en kijken door een venster dat door de Amerikanen is gemaakt. Het Amerikaansee “empire” penetreert in formeel soevereine landen, in de eerste plaats in landen die als bondgenoten kunnen worden beschouwd. Het controleert het gedrag van hun burgers en de Amerikaanse belangen worden er veilig gesteld.

Hiertegenover staat het Westfaalse systeem, waarin formeel soevereine staten (verzwakt door de Amerikaanse bemoeienis) elkaar enkel dulden of gedogen, maar niet oprecht respecteren. Europa is zodoende een schip met vele kapiteins, die elkaar, alleen in het gunstigste geval, geen strobreed in de weg leggen. De geschiedenis laat keer op keer zien dat dit laatste geenszins het geval is geweest. Frankrijk verzet zich, Groot Brittannië ligt dwars en de aansluiting van Oost-Europese landen (bufferzone tussen Amerika en Rusland) verloopt uiterst moeizaam, zodat de aanduiding “Europese Unie” in feite een lachertje is.

Een derde mogelijkheid, waarvoor Rusland heeft gekozen, is zichzelf verdedigen en zich teweer stellen tegen de “Pax Americana”, die als decadent, huichelachtig, opdringerig en agressief wordt beschouwd. Volgens de Russen, de Chinezen en, in toenemende mate, andere volken, hebben de Amerikanen met hun niet aflatende propaganda voor vrijheid en democratie, de wijsheid niet in pacht. Er zijn andere en niet per se slechtere manieren om een land te besturen. Bovendien zou Amerika andere mogendheden beschuldigen van hetgeen waaraan zij zichzelf schuldig maakt: agressie.

Volgens onderzoeksjournalist Chris Hedges, die jarenlang voor The New York Times heeft gewerkt en niet te boek staat als iemand die complottheorieën bedenkt, hebben de Amerikanen sinds 1945 in tientallen landen gevochten, heeft Washington tientallen buitenlandse regeringen ten val gebracht, hebben de Amerikanen zich met minstens 85 verkiezingen in het buitenland bemoeid, hebben zij getracht om meer dan 50 regeringsleiders of staatshoofden te vermoorden, hebben zij in tientallen landen bommen gegooid, waarbij zo’n 20 miljoenen mensen om het leven kwamen, en hebben de hoog en droog zittende heren in Washington met minstens zeven internationale verdragen hun gat afgeveegd. Dit behoeft niemand te verbazen, want de Amerikanen hebben met hun behandeling van de Indianen een zeer gewelddadige reputatie opgebouwd, zo van “Bist du nicht willig, so brauch’ ich gewalt!” Nee, de Amerikanen zijn zeker geen lieverdjes of vredestichters.

Tijdens de Cuba-crisis verdreef Amerika de Russen, die met atoomkoppen op weg waren naar het eiland, van het Westelijk halfrond. De rollen zijn thans omgekeerd. Poetin eist dat Oekraïne, een land dat ooit deel uitmaakte van het Russische Rijk, nooit lid van de NAVO zal worden en binnen de Russische invloedssfeer zal blijven. Is deze eis onredelijk? Niet wanneer men zich de geo-politieke betekenis van Oekraïne realiseert. Niet wanneer men de geschiedenis van Oeraïne kent.

Wordt Amerika (de NAVO) gekenmerkt door Drang nach Osten of dreigt Rusland naar het Westen op te schuiven? Waaruit blijkt dit zonneklaar? Waarom mag president Biden, zonder noemenswaardige tegenspraak, een Armageddon voorspellen, als hij zijn zin niet krijgt, nl. de hegemonie van de Verenigde Staten over de gehele wereld? Is dat wat hij werkelijk wil, de vernietiging van het mensengeslacht, wanneer Poetin – die zich in feite door Amerika in een hoek voelt gedreven – niet inbindt en zwicht voor de wil van de Amerikanen? Denkt Biden, die een vrome kerkganger is, persoonlijk het mandaat van de “almachtige God” te hebben ontvangen om alle mensen aan dodelijk straling bloot te stellen?

Wie denkt Joe Biden wel dat hij is? Hoe komt onder de omstandigheden die hem voor ogen staan ooit een wereldorde of -vrede tot stand, een duurzaam stelsel van internationale betrekkingen waarbinnen landen fundamenteel verschillende posities innemen en toch worden gerespecteerd? Biden zou iets van Tolstoj moeten lezen.

De “vader van de atoombom” was een Amerikaan van Joodse afkomst. Het zijn uiteindelijk de Amerikanen en niet de Russen geweest die zijn begonnen met het gooien van atoombommen. Tot nu toe dreigt Poetin slechts naar kernwapens te grijpen. De man die door het Westen volslagen geschift wordt verklaard, is echter zo verstandig geweest de daad niet bij het woord te voegen. Nog niet, want of dit zo zal blijven, hangt niet af van “die malle clown in het Kremlin”, maar van lieden in Amerika die zich moreel superieur achten en hard bezig zijn die “gevaarlijke gek” te brengen tot waar zij hem niet willen hebben.

Wie zijn, als puntje bij paaltje komt, de “crazy wicked guys”? Wie zijn in feite meer bemoeizuchtig, opdringerig en agressief: de Russen of de Amerikanen? Michael Hudson heeft over het Amerikaanse imperialisme een behartigenswaardig boek geschreven onder de titel Super Imperialism: The Economic Strategy of the American Empire (Islet, 2021).

Is Rusland het enige land dat nepnieuws en desinformatie verspreidt? Bevinden hackers zich uitsluitend in het land van Poetin? Of zijn wij verwikkeld in een informatie-oorlog van ongekende omvang? Het Amerikaanse ministerie van Defensie definieert psychologische oorlogvoering als “het geplande gebruik van propaganda en andere psychologische handelingen, met als primair doel de mening, emoties, houding en gedrag van vijandige groepen zodanig te beïnvloeden dat zij het nationale doel ondersteunen”. De NAVO spreekt in dit verband van “Psychological Operations” (PSYOP), en ziet dat samen met onder andere “Media Operations” (MEDIAOPS) als onderdeel van “Informational Operations” (INFOOPS).

Met Oekraïne of Rusland “deskundigen” is onderhand de sloot te dempen. Net zoals met Amerika “deskundigen”, die vòòr de Amerikaanse presidentsverkiezingen uit alle hoeken en gaten tevoorschijn komen. “Midden-Oosten expert” is een gotspe, want je moet wel aan enorme zelfoverschatting lijden om zich als expert uit te (laten) geven t.a.v. een gebied dat op vele terreinen sterk uiteenlopende landen als Israël, Libanon, Iran, Turkije, Egypte, Syrië, Irak, Sudan, Saoedi-Arabië, Ethiopië, Jordanië, Jemen, Oman, Qatar, Kuweit, Djiboeti, Abu Dhabi en Bahrein omvat.

Lieden die bij hoog en bij laag volhouden dat Oekraïne een totaal ander land is dan Rusland, geven zich nochtans graag uit voor Rusland-Oekraïne “deskundige.” Redelijk gek, toch? Russisch kunnen spreken maakt iemand nog niet een Rusland deskundige. Dit is een kapitale vergissing die constant wordt begaan.

Voor deskundigheid t.a.v. Oekraïne, Rusland, China, de V.S. of enig ander land (groot of klein) is diep inzicht in de hechte samenhang tussen de geologische, geografische, demografische, politieke, juridische, militaire, economische, financiële, sociale, psychologische, educatieve, religieuze, ecologische en culturele constellatie en historische achtergrond ervan absoluut noodzakelijk. Niemand kan hierop zonder hybris bogen.

Elk land is uniek, hoewel het deel is van een geheel (de wereld) en als zodanig vergelijkbaar is met de andere delen van het geheel (en dus niet geheel uniek is). Een land is  een historisch gevormd dynamisch en complex “systeem” van natuurlijke en kunstmatige systemen, waarvan de delen niet-lineair samenhangen. Een mier kan onmogelijk het patroon van het gehele tapijt zien, met een kikker in een put, vond Zhuangsi (369-286 v.Chr.), valt niet over de uitgestrektheid en samenhang van de kosmos te praten en een zomerinsect begrijpt de wisseling der seizoenen niet. Wie zich opwerpt als landendeskundige is een oplichter.

Wie voor zoete koek slikt wat een correspondent in bv. het Midden-Oosten, Latijns-Amerika of Sub-Sahara Afrika op radio of televisie of in de krant ventileert, loopt het gevaar een vertekend en dus verkeerd beeld te krijgen van het grote geheel (the big picture), waarvan de delen onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden, temeer omdat het voor de camera schetsen van een situatie in slechts enkele minuten zendtijd moet plaatshebben (tirannie van de media!).

Kranten en tijdschriften geven weliswaar meer duiding en toelichting, maar schieten bij gebrek aan de nodige expertise schromelijk tekort. De modern hermeneutiek leert dat correcte duiding buitengewoon moeilijk, zo niet onmogelijk is, omdat vele relevante (f)actoren onbekend zijn, in elk geval meer dan het aantal systeemvergelijkingen toestaat.

“Uit de botsing der meningen ontspringt de waarheid”. Helaas, in de Nederlandse media botsen de meningen niet echt, zeker niet als het erop aankomt. De berichtgeving over de oorlog in Oekraïne is opvallend unisono. Kritiek hierop is taboe. Schending van dit taboe is anathema en leidt tot sociale uitsluiting. Nederland is inderdaad ziek, doodziek. Hoe het in andere landen is gesteld, laat ik aan meer deskundigen over.

Ik weet niet wat ik moet of kan geloven. Papier is geduldig en de massamedia bedienen alleen lezers of luisteraars die behoren tot degenen die voor hoge publieksmetingen zorgen, d.w.z. tot de redeloze menigte. De mening van een enkeling doet er niet, want zij brengt geen geld in het laatje.

Is de NAVO met een liberaal-democratische kruistocht tegen de Russische autocratie bezig of hebben wij in feite te maken met een doortrapte boevenbende, die namens de VS uit is op wereldheerschappij? Als de NAVO geen boevenbende is, maar uitsluitend door ethische beginselen wordt geleid, waarom liet zij dan in julie 1995, onder het toeziend oog van Thom Karremans en zijn dappere mannen, duizenden moslims door de troepen van Ratko Mladić in Srebrenica afslachten? Welk hoger doel was hiermee gediend? Hoe denken de NAVO-bondgenoten een geweldspiraal met geweld te doorbreken? Mensen doden is sowieso onmenselijk. Wapens worden gemaakt om mensen te doden. Wapens maken zou derhalve verboden moeten worden.

Leegbloedend Oekraïne wordt momenteel volgestouwd met lethale wapens die niet goed op elkaar zijn afgestemd. Op de Nederlandse televisie was onlangs te zien hoe een aantal F-16’s aan de glunderende president van Oekraïne werd overgedragen. Kajsa Ollongren, de oud locoburgemeester van Amsterdam die het tot minister van Defensie heeft geschopt, liep braaf achter onze demissionaire minister-president aan en keek alof zij verstand van de militaire toestellen had.

Misschien zal blijken dat de in Amerika ontworpen en gebouwde jachtvliegtuigen slechts “vliegende doodskisten” zijn, die wegens gebrek aan communicatie met andere wapensytemen één voor één door de Russen uit de lucht zullen worden geschoten. Misschien ook niet. Ik ben niet deskundig op het gebied van gevechtsvliegtuigen en wens dit ook niet zijn.

Ik weet het werkelijk niet en kan het ook niet weten. Het enige wat mij kennelijk te doen staat is geloof hechten aan de media, die de waan van de dag plegen te volgen en helaas niet zo’n beste reputatie hebben. Welke commentator kan en mag ik tegenwoordig nog geloven, nu de media op talloze manieren en op steeds geraffineerder manier zijn te manipuleren? Fact finding lijkt mij een methode die zo lek al een mandje is, want wat zijn feiten? De werkelijkheid is altijd interpretabel, voor meer dan één uitleg vatbaar.

De uniformering in de krijgsmacht is symbolisch. Hoge militairen willen zich graag door het dragen van een intimiderend en uitbundig versierd uniform onderscheiden van de gewone soldaat (voetknecht), die echter eveneens door het dragen van een uniform (gelijke kleding) juist aantoont zijn/haar uniciteit als mens te hebben ingeleverd en aldus bereid is om een manipuleerbaar ding te zijn. In de krijgsmacht overheersen angst en conformisme, niet alleen de neiging om uniform te denken, maar ook om zich uniform te gedragen. Wie uit de pas loopt wordt onmiddellijk en niet zachtzinnig tot de orde geroepen; wie het waagt uit gewetensnood te deserteren, krijgt de kogel. Right is might. Wie na de oorlog naar huis terugkeert, loopt groot gevaar door zijn/haar eigen gemeenschap als een kersenpit te worden uitgespuugd. Vienam-veteranen, die de hel hebben overleefd, kunnen daarover meepraten.

In de Verenigde Staten, “the land of liberty” waar zowat iedere blanke man een revolver op zak of een geweer bij de hand heeft, is vrijheid een rekbaar begrip. Het gekleurde deel van de bevolking moet er hard om lachen. De droom van wijlen Martin Luther King moet nog uitkomen. Vrijheid heeft in Amerika weinig met beschaving en veel met racisme te maken.

Vrijheid, de kern van het liberalisme, is een omstreden begrip en staat op gespannen voet met gelijkheid. Wie kent niet de gevleugelde woorden van George Orwell (1903-1950): “All animals are equal, but some animals are more equal than others”? In het zgn. vrije Amerika neemt de ongelijkheid van inkomen en vermogen alleen maar toe, en niet zo’n klein beetje. Olichargie is er ontaard in kleptocratie; de steenrijken hebben geen contact met de straatarmen. Slavernij is in de Verenigde Staten, het land van de onvrijheid, een algemeen verschijnsel.

Tijdens het historishe bezoek van wijlen president Nixon aan de Volksrepubliek China, in 1972, vroeg wijlen Zhou Enlai in een gesprek over de idealen van de Franse Revolutie (liberté, égalité, fraternité) aan zijn Amerikaanse gesprekspartner wanneer zijn landgenoten dachten ermee te beginnen. Het antwoord van Tricky Dick op deze pijnlijke vraag is mij niet bekend, maar laat zich raden. De schone beloften van het neoliberalisme zijn vals gebleken.

Met een onomwonden veroordeling, in alle toonaarden, van de oorlog in Oekraïne is de kous nog lang niet af. Elke handeling heeft immers een reden (niet: oorzaak) of een moeilijk te ontwarren complex van redenen. Deze zijn doorgaans historisch verankerd. De media hebben de dure plicht ook de historische achtergrond, de geo-politieke en politico-economische context en het strategisch belang van het bloedige conflict in Oekraïne (en het Midden-Oosten) zo duidelijk mogelijk uit te leggen. Hierbij kan niet worden volstaan met het inroepen van lieden die ooit in het land zijn geweest, het enkele malen hebben bezocht, er hebben gewoond en gewerkt of zelfs vloeiend Russisch/Oekraïens kunnen spreken.

In de Nederlandse media wordt betrekkelijk weinig aandacht besteed aan buitenlandse schrijvers over Oekraïne (waar volgens geleerden in Indo-European Studies onze verre voorouders vandaan kwamen) en al helemaal niet wanneer hun mening niet overeenstemt met de in ons land zorgvuldig  gecultiveerde en angstvallig bewaakte communis opinio. Met de berichtgeving over de huidige oorlog in het Midden Oosten is het niet veel anders gesteld. De Joodse lobby is bijzonder vindingrijk en effectief. Over het algemeen, zo leert de ervaring, willen krantenlezers of televisiekijkers worden bedrogen. Dit is raar maar heus waar. Het betekent overigens niet dat ik antisemiet ben.

Over de huidige oorlog in het Midden-Oosten (het turbulente gebied dat indertijd door koloniale, kibbelende mogendheden is verdeeld) is en wordt veel geschreven. De kern van het gewapende conflict tussen Israëliërs en Palestijnen wordt in de media echter verzwegen. Er wordt niet  bij verteld, dat er een rechtstreeks verband is tussen de Jodenvervolging door Nazi-Duitsland en de oprichting van de Joodse staat, in mei 1948. Voorbode was de beruchte Balfour-Verklaring (1917), die aan Lord Lionel Walter Rothschild was gericht, maar in feite was bestemd voor de Zionistische Beweging en tot stand is  gekomen na intensief lobbyen door professor Chaim Weizmann (1874-1952).

Sinds het vertrek van de Engelsen en de Fransen, gebruiken de Amerikanen Israël als onmisbaar bruggehoofd (“landed aircraft carrier”) in het olierijke Midden-Oosten. Wie maalt er nu om het lot van een aantal godvergeten Palestijnen op een piepklein grondgebied! In 1986, toen de Iran-Contra affair speelde, verklaarde senator(!) Joe Biden: “if Israel didn’t exist, the United States would have to invent it”, een uitspraak die de Palestijnen nog steeds dwarszit.

Anno 2024 wordt niet verteld, dat er in feite geen strikte scheiding bestaat tussen het Palestijnse volk en Hamas, de politiek-ideologische spreekbuis en militaire arm van dit volk, dat diepe wrok koestert tegen de Israëliërs die de Palestijnen op brute wijze van hun oorspronkelijke woongebied hebben verjaagd en, met oogluikende goekeuring van Westerse mogendheden, op de Westelijke Jordaanoever nog steeds wegpesten. Het geweld neemt hier zelfs toe. Zou er wel een strikte scheiding tussen het palestijnse volk en Hamas bestaan, dan zou Hamas geen lang leven zijn beschoren, nu Gaza door Israël wordt platgebombardeerd.

De regering van Israël probeert zich tegenover het Internationaal Strafhof, in Den Haag, n.a.v. de Zuid-Afrikaanse beschuldiging van genocide in de Gazastrook te verdedigen door de volle nadruk te leggen op de grootscheepse aanval van Hamas op het land. Het massaal bombarderen van kinderen is echter geen kwestie van zelfverdediging. Bovendien, zijn het de Israëliërs die zich sinds 7 oktober 2023 tegen de Palestijnen verdedigen of zijn het de Palestijnen die, hevig gefrustreerd over wat in en sinds het verre verleden is gebeurd, een wanhoopsoffensief zijn begonnen? De historische achtergrond en de langgerekte situationele context zijn hier van doorslaggevend belang, maar worden door de redacties van Nederlandse kranten, tijdschriften en omroepen, die — in het voetspoor van de Verenigde Staten — meestal op de hand van Israël zijn, schaamteloos verdoezeld.

De Israëliërs trachten de aandacht van de wereld af te leiden door de aanval van Hamas op Israël te benadrukken. Slechts de halve waarheid verkondigend, verzwijgen zij echter dat de verwerpelijke, doch begrijpelijke Hamas-aanval een wanhoopsdaad is geweest na decennia lange vernedering en hemeltergende treitering van de Palestijnen.

De joden kwamen oorspronkelijk uit het Zuid-Oostelijke deel van wat nu Irak wordt genoemd en hebben, na veel omzwervingen (Egypte, Oost-Europa, Rusland, Spanje en Duitsland), de rechtmatige bewoners van Palestina verdreven, weggepest of hun het leven totaal onmogelijk gemaakt. Zij gaan hiermee, met steun van de Amerikanen en hun  bondgenoten, gewoon door. Deze grove schandddaad wordt door de Nederlandse media op schandelijke wijze onderbelicht of geheel verzwegen. Geschiedenis of achtergrond speelt bij hen kennelijk geen rol. Kanaän, “het [door Jahweh, de God van Abraham, Isaak en Jakob] beloofde land”, is door de Hebreeën met geweld veroverd op andere volken. Hierover spreken betrouwbare bronnen elkaar niet tegen.

Niet alleen de oorlog in Oekraïne, maar ook de oorlog in het Midden-Oosten verdient een serieus debat, waarin aandachtig en geduldig naar de argumenten van beide partijen wordt geluisterd, hoofd- en bijzaken uit elkaar worden gehouden en geen uitvluchten worden gezocht. Kortom, beide oorlogen verdienen een dialoog, waarin alle grieven worden uitgesproken en ter sprake komen.

De Israëliërs trachten de beschuldiging van genocide te weerleggen door er nadrukkelijk op te wijzen dat het niet hun bedoeling was om weerloze Palestijnen uit te moorden. Israël zal echter moeten toegeven dat 1) bombarderen geen “event” of natuurgebeuren, maar een “action”, een door mensen verrichte daad is , vergelijkbaar met een een boek schrijven, handel drijven of een hand opsteken en 2) elke actie, daad of handeling gepaard gaat met een bedoeling, tenzij wij moeten aannemen dat de Joden willoze robotten zijn, levenloze en geestloze machines. Bommen op weerloze mensen komen niet zomaar uit de lucht vallen. Ze worden in opdracht, met een duidelijke intentie en met chirurgische precisie afgeworpen. Scherpschutters voeren een opdracht uit en opdrachten kunnen worden geweigerd. Mensen kunnen door een vloedgolf, vulkaanuitbarsting of aardbeving om het leven komen, maar een heel volk uithongeren is geen natuurgebeuren; het is een misdrijf, een hoogst laakbaar gedrag en een criminele daad, die internationaal moet worden berecht en bestraft. Media die zoiets niet luid en duidelijk aan de kaak stellen, zijn onbetrouwbaar. Journalisten die zoiets niet benoemen, zijn niet te goeder trouw; ze zijn medeplichtig.

De Israëliërs, die hun streven ernstig zien gedwarsboomd, zijn thans overgegaan op openlijke chantage. Als zij hun zin niet krijgen (vrijspraak) en door het Internationale Strafhof worden gedagvaardigd wegens schending van de mensenrechten, dreigen zij het hele Midden-Oosten mee te sleuren in een wereldomspannend conflict. Dit zou het begin kunnen betekenen van het alom gevreesde eindspel. Het laat de media kennelijk ijskoud, want de media-tycoons denken hun bezittingen veilig te hebben gesteld.

Benjamin, Sara en Yair Netanyahu en hun cronies lijken niet in staat of bereid te zijn om in te zien:

1) dat de Abrahamitische geloofsovertuigingen (Jodendom, Christendom en Islam) berusten op een idée-fixe, op een obsessie, op de waanvoorstelling dat er een god bestaat — een god die vanaf zijn hoog verheven troon toeziet hoe zijn schepselen creperen en zich niet bekommert om het lot van stervelingen, die van hem(?) afhankelijk zijn.

2) dat de Amerikanen, die Israël aan zijn militaire overmacht hebben geholpen en oogluikend toestaan dat de Joden de Palestijnen onnoemelijk veel leed berokkenen en in de Gazastrook enorme vernielingen aanrichten, hetzelfde waandenkbeeld koesteren en er ook naar handelen (hedendaagse kruistocht, samen met de joden tegen de moslims);

3) dat wij in een wereld van blinden zullen belanden, wanneer de Oud Testamentische wet “oog-om-oog, tand-om-tand” wordt gehandhaafd; en

4) dat beschaving pas begint wanneer wraak en vergelding worden opgegeven.

Kritische media zouden deze zaken grondig moeten behandelen, maar doen dat niet. Kranten, tijdschriften en omoepen houden zich “veilig” op de vlakte, weshalve zij onbetrouwbaar zijn. Misschien geen aperte leugens, maar wel rookgordijnen en halve waarheden.

Netanyahu c.s. kunnen vermoedelijk geen bevredigend antwoord geven op de fundamentele vraag of “de God van Adam en Eva”, “de God van Abraham, Isaak en Jacob”,”de God wiens enige zoon door Maria ter wereld werd gebracht (hoe kwam die God trouwens aan zijn zoon  en wie was Maria’s gynaecoloog, vroedvrouw of doula?)”, “de God die voor ons aan het kruis is gestorven (zonder door ons daarom te zijn gevraagd)”, “de god die uit de dood is herrezen (ra ra, hoe kan dit?)”, “de god die zich aan Mohammed (de boodschapper van God) heeft geopenbaard” en “de Heer(?) die de Barmhartige Erbarmer is, ons langs het rechtgebaande pad leidt en ons bijstaat” identiek aan elkaar en pecies dezelfde zijn. 

Indien zulks het geval is, waarom vechten Israëliërs en Arabieren dan eigenlijk  met elkaar? Zij geloven immers in eenzelfde God. Het Hebreeuws behoort tot de Semitische tak van de Afro-Aziatische talen. Hierdoor is het nauw verwant aan andere Semitische talen, zoals het Arabisch, Aramees en Akkadisch en in mindere mate ook aan andere Afro-Aziatische talen, zoals het Berbers en het Somalisch. De oeverloze discussie over antisemitisme wordt gevoerd in een Indo-Europese taal (het Engels), waardoor de kans op misverstand alleen maar toeneemt.

Zo niet, welke “God” heeft dan voorrang of is supreem, en waarom?  Ik zou zeggen: laat de verschillende goden dat mooi onderling uitvechten; rabbijnen, pastoors, dominees en moellahs zijn ook maar feilbare wezens. Interpreteren (iets anders doen zij eigenlijk niet) betekent: een eigen uitleg aan iets geven. De volle waarheid vertellen, daar draait het om, toch?

Zelfs indien onomstotelijk kan worden aangetoond dat het grondgebied waar Palestijnen wonen aan Israëlieten toebehoort (wat geenszins het geval is!), dan nog is en blijft het verdrijven, uithongeren of doden van Palestijnen een massale misdaad waarvan Netanyahu en zijn handlangers kunnen en moeten worden beschuldigd. Palestijnen van het gebruik van geweld betichten zou dan betekenen dat het paard achter de wagen wordt gespannen.

Volgens Thomas Mann is het onmogelijk “es zugleich der Wahrheit und den Leuten recht zu machen”. Ik heb sterk de indruk dat de commercieel-geaarde media telkens de laatste optie kiezen en met de waarheid, de volle waarheid en niets dan de waarheid een loopje nemen. Dit blijkt uit het feit dat onze demissionaire minister-president zich aanvankelijk zonder voorbehoud achter Israël plaatste (later zwakte hij dit wat af, maar hij ondersteunt nog steeds ten volle de Israëliërs). Het blijkt ook uit het feit dat de Nederlandse regering zich , wegens vermeende disproportionaliteit tussen het recht op zelfverdediging en eerbiediging van het humanitaire oorlogsrecht, onthield van stemming over een VN-resolutie inzake een staakt-het-vuren in het Midden-Oosten. M.a.w., in de resolutie zou het recht van een land om zichzelf te verdedigen niet prevaleren boven de richtlijnen met betrekking tot het humanitaire oorlogsrecht en het verlenen van hulp aan de Palestijnse bevolking. Nog korter: aan het recht  op zelfverdediging had volgens de Nederlandse delegatie in de VN-resolutie de allerhoogste prioriteit moeten worden veleend.

Nederland veroordeelt de humanitaire blokkade van Gaza door Israël nog altijd niet, hoewel het volgens experts in het volkenrecht „evident” in strijd is met het internationaal overeengekomen humanitaire oorlogsrecht. Nederlandse ambtenaren die kritiek uiten, voelen zich niet gehoord en krijgen weinig ruimte. Bijna Iedereen is bang voor represailles. Op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, in Den Haag, heerst een angstcultuur. Gelukkig demonstreert daar wekelijks een aantal moedige rijksambtenaren tegen Israël’s genocide van de Palestijnen, maar hoever zij mogen ingaan tegen het kabinetsbeleid, is onduidelijk.

Een twintigtal kritische ambtenaren heeft een anonieme brief opgesteld over de verregaande bemoeienis van Mark Rutte met het beleid rondom Israël. Die inmenging lijkt niet zonder eigenbelang. Komende zomer wil Rutte Jens Stoltenberg opvolgen als secretaris-generaal van de NAVO, en daarvoor heeft hij goedkeuring van het Witte Huis nodig. Een Israëlisch steuntje in de rug komt dan goed van pas. De ambtenaren denken dat de carrière-ambities van Rutte op de achtergrond een grote rol spelen.

“Eigenbelang” is het typische sleutelwoord van liberale denkers.Dat het ook anders kan, laat het tijdschrift MaatschappijWij zien: samen sterker. Rutte’s behartiging van zijn eigenbelang mag stroken met het streven van sommige anderen (in dit geval de Israëliërs), maar stemt niet overeen met het behartigen van ieders belang (inclusief de Palestijnen). Hoewel “égoïsme à deux” niet beperkt is tot het exclusief najagen van eigen, individueel voordeel, het is en blijft zelfzucht, wat de ware staatsman juist niet kenmerkt. Ergo, onze demissionaire premier is vooringenomen en geen staatsman, die boven de partijen staat. Rutte weet dondersgoed aan welke kant zijn boterham is gesmeerd, maar zwijgt hierover in alle talen of toonaarden. Het klootjesvolk, dat toch al niet uitblinkt in competentie en coherentie, laat zich zoiets aanleunen en gladjanus Mark Rutte komt er mooi mee weg.

In een vertrouwelijk, inmiddels uitgelekt rapport van de Nederlandse ambassade in Tel Aviv wordt gesproken van “onevenredig geweld” gepleegd door Israël en van doelbewuste aanvallen op de ”civiele infrastructuur”. Volgens de rapportage heeft de Israëlische politieke en militaire top geen duidelijke strategie. Beslissingen van het Israëlische oorlogskabinet zouden worden ingegeven door pure wraaklust. Israël zou duidelijk de intentie hebben om “bewust enorme schade aan de infrastructuur en civiele centra” aan te brengen.

Volgens artsen en woordvoerders van de WHO zijn in en rond het Al-Shifa-ziekenhuis in het noorden van de Gaza-strook lichamen in staat van ontbinding geraakt, omdat ze niet kunnen worden begraven. Israëlische scherpschutters liggen overal op de loer.

Nederland levert intussen reserve-onderdelen voor Israëlische F-35-gevechtsvliegtuigen, ondanks ernstige waarschuwingen voor „grove schendingen van het humanitaire oorlogsrecht”. Ons land zou daarmee medeplichtig kunnen zijn aan de door Israël begane oorlogsmisdaden. Mark Rutte moet hierom lachen; hij tilt er niet zo zwaar aan. Toch is nu officieel tegen hem aangifte gedaan wegens wapenleveranies aan Israël. Hoewel volgens het Nederlande strafrecht iedereen onschuldig is totdat het tegendeel is bewezen, zou — gelet op de aangifte (https://militaireadvocaat.nl [→ aangifte tegen Rutte]). — het besluit om Rutte een hoge funtie te laten bekleden in beraad moeten worden gehouden. ”In dubio abstine”, zeiden de Romeinen reeds; “When in doubt, do nowt” (bij twijfel, doe niets) zeggen Engelse juristen toepasselijk. Met Rutte’s benoeming (het lobby-werk wordt intussen geïntensiveerd) loopt Nederland dus het risico een corrupt persoon aan een hoge functie te hebben geholpen. Dit kan ons land nog lelijk opbreken.

Tenzij de VS (NAVO) zelf onbetrouwbaar is (lees het dossier Srebrenica!) en juist op zoek is naar iemand die vooringenomen, bevooroordeeld, partijdig en niet neutraal is. Wie zich hiertegen niet verzet is medeplichtig. Mark Rutte kiest uiteindelijk de kant van Israël. Een groot staatsman, een  waardig secretaris-generaal van de NAVO, een rechtschapen, onkreukbaar en edel mens staat niet aan de kant van één van, maar boven de partijen.

Neemt iemand het op voor de ruw onderdrukte Palestijnen, dan is hij/zij meteen een antisemiet. Over de meestal niet op betrouwbare bronnen gebaseerde beschuldigingen van antisemitisme in de media (pers, radio of televisie) zwijg ik liever, daar ik niet op de hoogte ben van persoonlijke motieven, belangen en omstandigheden.

Begrip hebben voor het vreselijke lot van de Palestijnen wil niet per se zeggen dat men antisemitisch is en iets tegen het Joodse volk als zodanig heeft. Oud-ambassadeur Koos van Dam, die diep verontwaardigd is over de houding van de Nederlandse regering t.a.v. gewapende Hamas –Israël conflict, kan moeilijk worden beticht van antisemitisme.

Omgekeerd, begrip hebben voor wat de Joden in de Tweede Wereldoorlog is overkomen wil niet noodzakelijkerwijs zeggen dat geen forse kritiek mag worden geuit op het meedogenloze Israëlische optreden in Gaza en op de westelijke Jordaanoever.

De invloed van de Joodse lobby mag niet worden onderschat en het recht op zelfverdediging prevaleert niet boven eerbiediging van het humanitaire oorlogsrecht. Benjamin Netanyahu, van wie alom bekend is dat hij door en door corrupt is, zou dus wegens genocide voor het Internationale Strafhof, in Den Haag, terecht moeten staan. Zou, want ik zie dit niet gebeuren. Joden hebben de mond vol over de verschrikkingen van de Shoah (rabbijn Awraham Soetendorp heeft hiervan een handje), maar zij behandelen de Palestijnen zelf als beesten. De ene wandaad (Jodenvervolging) werd en wordt door de andere (Palestijnen van huis en haard  verdrijven) vervangen. Onrecht stapelt zich op onrecht. De tot wanhoop gedreven Palestijnen mogen niet als verschoppelingen worden behandeld. Ook zij hebben rechten; ook zij “want to breath”. De Palestijnse zaak mag volgens wijlen Dries van Agt niet achteloos op de mesthoop van de geschiedenis worden gegooid. De reden waarom de Palestijnen weigeren om de staat Israël officieel te erkennen (voor Israëliërs de noodzakelijke voorwaarde om tot een duurzame vrede te komen), is omdat zij dan zouden legitimeren wat zij als een onwettige daad beschouwen: de gedwongen verhuizing uit hun woongebied. Het is te hopen dat zij daar niet intuinen.

Waarom liegen en bedriegen de media erop los? Waarom laten mensen zich voortdurend bedotten, een oor aannaaien of wat wijsmaken? Dat de media en reclame bureaus een loopje nemen met de volle en niets dan de waarheid, is een zaak waarvan de ernst doorgaans niet wordt gezien. Als de overheid, die nota bene zelf gebruik maakt van spindokters en PR-specialisten, dat oogluikend toestaat, zullen andere bedrijven menen dat zij met zulk onoorbaar gedrag weg zullen komen. De maatschappij wordt dan nog verder verziekt dan zij al is en alle hoop op sociale verbetering zal de bodem worden ingeslagen.

Intussen hebben de VS, volgens geschiedkundige Rashid Khalidi “ brokers of deceit”, twee vliegdekschepen richting het Midden-Oosten gedirigeerd. Die moeten ervoor zorgen dat Iran en zijn bondgenoten zich niet mengen in het conflict tussen Hamas en Israël. Daarnaast zetten de VS ook hun militaire escalatieladder klaar. De regering in Washington is zo koppig als Jehova’s getuigen. Zij is liever bereid (en in staat) om de gehele mensheid uit te roeien dan een duimbreed toe te geven en op haar schreden terug te keren. Nederlandse media-redacties kijken als kaaimannen toe.

 

Hans Kuijper is sinoloog-economist en oud-vertegenwoordiger van Nederland in Taiwan (zie Social Studies).