HOOFDSTUK 4. LEUVEN 2030
Dit is de vierde van tien voorbereidende teksten voor het Groot Klimaatdebat op 30 september 2020 in het Groot Ongelijk, Diestsesteenweg 97, Kessel-Lo waarbij experten (Serge Degheldere, Tine Hens, Nick Meynen, YvesVandenbosch) in debat gaan met gemeenteraadsleden (milieuschepen David Dessers, Bert Corneillie, Zeger Debyser, Line De Witte). In het eerste deel hadden we aandacht voor de opstart van het Leuvens klimaatbeleid in de periode 2010-2012, in het tweede op de klimaatplannen die Leuven lanceerde tijdens de legislatuur 2013-2018, in het derde deel hebben we het over de beleidsplannen sinds de opstart in 2019 van het nieuwe stadsbestuur onder leiding van burgemeester Ridouani. In dit vierde deel focussen we op de vzw Leuven 2030 en haar Roadmap 2030. Wie interesse heeft in een bundeling van al deze teksten stuurt mij een mail: luc.vanheerentals@telenet.be.
Op 9 november 2013 richtten 60 stichtende leden, waaronder inwoners, bedrijven, kennisinstellingen en publieke overheden de vzw Leuven Klimaatneutraal 2030 op. De naam zou in 2016 veranderd worden in Leuven 2030. Met dit initiatief wilde het stadsbestuur in de eerste plaats de Leuvenaar, organisaties en bedrijven maximaal te betrekken bij de realisatie van het streefdoel om tegen 2030 klimaatneutraal te worden. Doelstelling was gezamenlijk te komen tot een duurzaam, klimaatvriendelijk, veerkrachtig en leefbaar Leuven en een vruchtbodem te creëren voor klimaatneutrale initiatieven. Bedoeling was dat alle deelnemende organisaties een actieplan opstellen waarmee ze aangeven hoeveel CO2-uitstoot ze de volgende drie jaar denken te besparen.In de raad van bestuur van de vzw kregen het stadsbestuur, de bedrijven, kennisinstellingen, semi-publieke bedrijven en verenigingen. Ridouani werd de eerste voorzitter. In 2017 volgde Stefaan Saeys, de directeur van de technische diensten van de KU Leuven, hem op.
De vzw ging de eerste jaren van start met een aantal ‘werven’ waar heel wat mensen bij betrokken werden zoals ‘Collectieve energie-efficiëntie in de niet-residentiële sector’, Straten Vol Leuven, energie-efficiëntie in Muntstraat, goederentransport over water, toekomstgericht renoveren van appartementsgebouwen, lokale voedselstrategie voor Leuven, 1001 bomen…. Vanaf 2013 werd ‘Camping Zero Emissie’ georganiseerd waarbij tal van publieke plaatsen gedurende één nacht per jaar als kampeerterreinen werden ingericht waar telkens honderden de nacht doorbrachten. Met de campings wilde men een fris, vernieuwend stadsbeeld creëren. Na 2017 worden dergelijke kampeerinitiatieven nog enkel in scholen op touw gezet. Eind 2017 lanceerde de vzw de campagne ‘Leuven Switcht’ waarbij inwoners werden gesensibiliseerd om over te stappen op groene stroom. Op 2 maart 2018 maakte de organisatie bekend dat al meer dan 500 Leuvense huishoudens dit effectief gedaan hadden, hetgeen tot dusver een besparing van 206,8 ton CO2 opleverde. De deelnemers moesten bovendien gemiddeld 184,51 euro minder betalen voor hun energie.
Voortbouwend op het vermelde Wetenschappelijk Rapport uit 2013 lanceerde Leuven 2030 in 2019 een ‘Roadmap’. Waar het eerste rapport focuste op scope 1 en 2, met name de uitstoot die op het grondgebied van Leuven wordt veroorzaakt, wordt nu ook de scope 3 in rekening gebracht, met name de uitstoot die elders gebeurt voor verbruik in Leuven. De Roadmap werd ondertekend door 15 grote partners, waaronder de stad Leuven, de KU Leuven, VOKA, AB InBev, Boerenbond, Fluvius, De Lijn, Cera, AGSL, Arvesta, EcoWerf, imec, KBC, UCLL. een ‘Roadmap 2050’ om een aantal klimaatdoelen waar te maken. Het werkt uitgewerkt door een 60-tal wetenschappers. Het bevat 13 programma’s en 80 klimaatwerven hoe dat doel kan worden bereikt en welke stappen hiertoe dienen gezet te worden. De Roadmap bouwt verder op het wetenschappelijk rapport uit 2013 met als grote bijsturing een verbreding van de scope. Tot voor kort focuste men op de scope 1 en 2. Vanaf heden behoort ook de reductie van de ‘scope 3’ tot de verantwoordelijkheid van de stad. Leuven moet op die manier 2.500 kiloton CO2 per jaar zien weg te werken. Dat is bijna vier keer meer dan in de oorspronkelijke doelstellingen van Leuven2030. De acht ambities zijn: klimaatneutraal wonen, klimaatneutrale stedelijke functies, klimaatneutrale verplaatsingen, duurzaam consumeren, eigen hernieuwbare energie lokaal produceren, stedelijke veerkracht vergroten, samen werken aan een klimaatneutrale stad, kennis delen en innoveren
Op de website van Leuven 2030 kan je lezen dat de vzw betrokken is bij heel wat projecten zoals de geplande ‘one-stop-shop’ in de stadsadministratie voor begeleiding van inwoners bij renovatie. De vzw ligt mede aan de basis van enkele samenwerkingsprojecten. Begin september formaliseerden de stad Leuven, de KU Leuven, UCLL en imec hun samenwerking binnen het Urban Lab, een project dat de Leuvense noden rond duurzaamheid wil detecteren en er vervolgens mee aan de slag gaan. “De samenwerking moet ervoor zorgen dat de stad kan ingezet worden als een laboratorium waar duurzaamheidsuitdagingen worden aangepakt en waar gezocht kan worden naar duurzame oplossingen”, aldus milieuschepen Dessers. Binnen het Urban Lab zijn thematische werkgroepen aan het werk rond thema’s als mobiliteit, circulaire economie, energie, klimaatadaptatie, voeding en inclusie en sociale rechtvaardigheid. Een ander samenwerkingsproject is de ‘Leuvense Resource Hub’ die partners wil samenbrengen dat bio-afval wil omzetten in producten die opnieuw lokaal in de stad kunnen worden aangeboden. Leuven 2030 was ook de vzw die bij de uitwerking van het mobiliteitsplan voor Kessel-Lo ervoor zorgde dat er ook aandacht voor duurzaamheid.
LUC VANHEERENTALS