Dinsdag, op de nationale feestdag in Argentinië, is de nationale oliemaatschappij een belangrijke pijpleiding beginnen vullen met gas. Alles werd in het werk gesteld om die gebeurtenis te presenteren als een patriottisch moment.

In aanloop naar de verkiezingen steunen vrijwel alle belangrijke kandidaten – en zelfs enkele jonge milieuactivisten – de bouw van de Néstor Kirchner-pijpleiding. Die moet grote volumes gas transporteren van de “CO2-bom” in het Vaca Muerta-massief  naar de hoofdstad.

Tegenstanders van fossiele brandstoffen zijn de gebeten hond. Staatsoliebedrijf YPF heeft een adviesbureau ingehuurd, dat hen adviseerde milieuactivisten belachelijk te maken en het project te koppelen aan patriottisme.

Pijpleiding voor een “CO2-bom”

Tien jaar geleden werd een grote gasvoorraad ontdekt in de Vaca Muerta-schalievelden, in het uiterste westen van Argentinië. Toch blijft het land nog steeds buitenlands gas invoeren, want het bleek erg duur om het gas van de rotsformatie Vaca Muerta per vrachtwagen naar de grote steden in het oosten van het land te vervoeren.

Daarom hebben opeenvolgende regeringen geprobeerd een pijpleiding aan te leggen tussen de gasvelden en de hoofdstad Buenos Aires, en om gas naar het buitenland te kunnen exporteren.

Maar een diepe economische crisis en vervolgens de pandemie gooiden roet in het eten. Pas deze week kon een deel van de leiding eindelijk worden ingehuldigd. Met op de achtergrond gasarbeiders die met de Argentijnse vlag zwaaiden, noemde minister van Energie Flavia Royon het project “het belangrijkste infrastructuurwerk van de afgelopen vijftig jaar” en een “buitengewone mijlpaal”

De pijpleiding is vernoemd naar voormalig president Néstor Kirchner, de overleden echtgenoot van de huidige vicepresident Cristina Fernández de Kirchner.

Verkiezingscampagne

Alle leidende kandidaten voor de verkiezingen in oktober steunen het project.

Nu de onpopulaire president Alberto Fernández zich herverkiesbaar stelt, is de huidige minister van Economie Sergio Massa de meest waarschijnlijke kandidaat van de regeringspartij. Hij noemde de pijpleiding al een “keerpunt” voor Argentinië, en was aanwezig bij de ceremonie dinsdag.

Ook de belangrijkste kandidaten van de rechtse oppositie – Horacio Rodríguez Larreta, Patricia Bullrich en Javier Milei – steunen het project.

En er is zelfs onverwachte steun uit groene hoek: de Argentijnse tak van Greta Thunbergs Fridays for Future-beweging schaart zich achter het project, en een van de leidende figuren van Youth for Climate Argentina zei dat het land zich “moet ontwikkelen” en dat de productie van gas “een stap in die richting” is.

Toen ze daarnaar werd gevraagd, zei Thunberg: “Ik ken deze delen van de beweging niet, dus ik kan niet namens hen spreken, maar onze algemene boodschap – althans in het deel van de klimaatbeweging waar ik in zit – is dat we af moeten van alle fossiele brandstoffen en alle valse oplossingen.”

Gelekt document

Milieuactivisten die zich verzetten tegen olieboringen voor de oostkust van Argentinië, die de regering in 2021 heeft goedgekeurd, worden geconfronteerd met een overheidscampagne om hen in diskrediet te brengen.

Uit een document, gelekt door Extinction Rebellion Argentina, blijkt dat YPF het adviesbureau Eonia had ingehuurd om aanhangers van de pijpleiding in de regering en de olie-industrie te trainen om de publieke opinie te beïnvloeden en een “sociale vergunning” voor het project op te bouwen.

Op een slide met de titel “afwijzing van spot” zegt de handleiding dat veel mensen zich bij een beweging aansluiten omdat het in de mode is, omdat ze het gevoel hebben ergens bij te horen of omdat ze deel willen uitmaken van iets groters en positiefs.

“We moeten die trend veranderen in een diepe angst om belachelijk te zijn”, stelt de handleiding, “en we verbinden het met de meest krankzinnige beweringen en met de meest ongemakkelijke vormen.”

Naast de tekst staan foto’s van demonstranten van Extinction Rebellion die soep en verf over kunstwerken gooien, zoals een schilderij van Van Gogh in Londen (dat onbeschadigd bleef).

Nationalistisch

Een andere slide, getiteld “Nationalistische acceptatie”, stelt dat olieboringen gezien moeten worden als een manier voor Argentinië om van energie-importeur naar exporteur te gaan en “de dollars te verdienen die het land mist.”

De eerste offshore boringen zullen naar verwachting voor het einde van het jaar van start gaan. Het Noorse bedrijf Equinor heeft daarvoor het contract gekregen.

Martín Álvarez, onderzoeker aan het Observatorio Petrolero Sur, zegt “erg bezorgd” te zijn over de slides, omdat het uiteindelijk de staat is die als hoofdaandeelhouder het beleid van YPF bepaalt.
Milieuactivisten worden ook op sociale media lastiggevallen en bedreigd. Op Twitter worden ze “verraders van het vaderland” genoemd, en er verschijnen boodschappen dat “de fundamenten van de raffinaderijen gebouwd zullen worden met de botten van milieubeschermers.”
Op de veertigste verjaardag van de Argentijnse democratie zouden milieubeschermers niet gemarginaliseerd of gestigmatiseerd mogen worden, zegt hij, of het land kan geen progressie maken naar een meer eerlijke maatschappij.