De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

De realiteit rond de oorlog in Oekraïne

De realiteit rond de oorlog in Oekraïne

dinsdag 9 augustus 2022 06:31
Spread the love

 

 


Sky News
 anker Cory Bernardi, de Zwitserse kolonel Jacques Baud en de Amerikaanse historicus Eric Zuesse logenstraffen onze berichtgeving over de oorlog in Oekraïne. De Russen kregen een bindende toezegging over NAVO-uitbreiding. De Oekraïense regering is niet legitiem. De NAVO is geen defensief bondgenootschap en toetreding van Finland en Zweden is geen goed idee. Bij de val van de Muur informeerde Washington zijn bondgenoten dat de Koude Oorlog zou voortduren tot het Rusland onder het juk zou hebben.

De in de periode 2001-2021 in Nazareth (Israël)1 woonachtige gerenommeerde Britse auteur en journalist Jonathan Cook vestigt in een tweet aandacht op het artikel The Hidden Truth about the War in Ukraine van de voormalige NAVO- en VN-adviseur Jacques Baud2 3. Cooks commentaar was: “Bij grote kwesties zoals Oekraïne kiezen we partij op basis van de achtergrond die door de westerse media worden verschaft. Maar wat als die achtergrond scheef is of gewoon niet klopt? Een ex-NAVO- en VN-adviseur corrigeert het narratief”.

In deze long read publiceren we een licht geredigeerde en door onszelf van voetnoten voorziene Nederlandstalige versie van de – in soms wat ingewikkeld Engels geschreven – verklaring van de Franstalige Baud, een tekst die goed aansluit bij de woorden van Sky News Australia4 TV-anker Cory Bernardi in de bovenstaande video. De informatie loopt ook parallel met de artikelen op dit platform sinds de jaarwisseling.

*****

Jacques Baud: De verborgen waarheid over de oorlog in Oekraïne

De cultuurhistorische elementen die de betrekkingen tussen Rusland en Oekraïne bepalen, zijn van belang. De twee landen delen een lange, rijke, diverse en bewogen geschiedenis.

Inzicht in die elementen zou essentieel zijn indien de crisis van vandaag geworteld is in de geschiedenis. Maar dat is niet het geval. De oorlog van vandaag is niet het product van onze overgrootouders, onze grootouders of zelfs onze ouders, maar van ons zelf. Wij hebben deze crisis gecreëerd. We hebben elk onderdeel en elk mechanisme aangedragen. We zijn meegelift op de bestaande dynamiek en Oekraïne gebruikt om een oude droom in vervulling te brengen: Rusland ten val brengen. Het was de droom van Chrystia Freeland, Antony Blinken, Victoria Nuland en Olaf Scholz, en wij hebben die droom verwezenlijkt.

De manier waarop we crises begrijpen, bepaalt de manier waarop we ze oplossen. Valsspelen met de feiten leidt tot rampspoed. Dit is wat er gebeurt in Oekraïne. De problematiek is zo omvangrijk dat we de issues hier niet allemaal kunnen bespreken. Ik kies er enkele uit.

Heeft James Baker in 1990 Michail Gorbatsjov beloften gedaan om de uitbreiding van de NAVO naar het oosten te beperken?

In 2021 verklaarde NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg dat “er nooit een belofte is geweest dat de NAVO na de val van de Berlijnse Muur niet naar het oosten zou uitbreiden.” Deze bewering blijft wijdverbreid onder zelfverklaarde experts over Rusland, die uitleggen dat er geen beloften waren omdat er geen verdrag of schriftelijke overeenkomst was. Dit argument is onjuist.

Het is waar dat er geen verdragen of besluiten van de North Atlantic Council (NAC) zijn die dergelijke beloften belichamen. Maar dit betekent niet dat ze niet zijn geformuleerd, noch dat ze nonchalant zijn geformuleerd!

Vandaag hebben we het gevoel dat de USSR, na “de Koude Oorlog te hebben verloren”, geen inspraak had in de Europese veiligheidsontwikkelingen. Dit is niet waar. Als winnaar van de Tweede Wereldoorlog had de USSR de jure een vetorecht over de Duitse hereniging. Met andere woorden, westerse landen moesten hun akkoord verkrijgen, in ruil waarvoor Gorbatsjov een engagement eiste om de NAVO niet uit te breiden. Men mag niet vergeten dat de USSR in 1990 nog bestond en dat er nog geen sprake was van ontmanteling, zoals het referendum van maart 1991 zou aantonen. De Sovjet-Unie verkeerde dus niet in een zwakke positie en kon de hereniging voorkomen.

Een en ander werd op 31 januari 1990 in Tutzing (Beieren) bevestigd door Hans-Dietrich Genscher, de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, zoals vermeld in een telegram van de Amerikaanse ambassade in Bonn:

Genscher waarschuwde echter dat elke poging om de militaire actieradius van [de NAVO] uit te breiden naar het grondgebied van de Duitse Democratische Republiek (DDR), de Duitse hereniging zou blokkeren.”

De Duitse hereniging had twee belangrijke gevolgen voor de USSR: de terugtrekking van de Group of Soviet Forces in Germany (GSFG), het machtigste en modernste contingent buiten zijn grondgebied, en de verdwijning van een aanzienlijk deel van zijn beschermende glacis5. Met andere woorden, elke beweging zou ten koste gaan van de veiligheid van de Sovjets. Vandaar dat Genscher verklaarde:

“… De veranderingen in Oost-Europa en het proces van Duitse eenwording mogen “de veiligheidsbelangen van de Sovjet-Unie niet ondermijnen”. Daarom moet de NAVO een “uitbreiding van haar grondgebied naar het oosten, d.w.z. om dichter bij de Sovjetgrenzen te komen”, uitsluiten.”

In dit stadium bestond het Warschaupact nog en was de NAVO-doctrine ongewijzigd. Vandaar dat Michail Gorbatsjov al snel zijn legitieme bezorgdheid uitte over de nationale veiligheid van de USSR. Dat zette James Baker, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, aan om onmiddellijk met hem in gesprek te gaan. Om de zorgen van Gorbatsjov weg te nemen, verklaarde Baker op 9 februari 1990:

Niet alleen voor de Sovjet-Unie, maar ook voor andere Europese landen is het belangrijk om garanties te hebben dat als de VS in het kader van de NAVO in Duitsland aanwezig blijft, de huidige militaire jurisdictie van de NAVO geen centimeter naar het oosten opschuift.

Er werden dus beloften gedaan, gewoon omdat het Westen geen alternatief had om de goedkeuring van de USSR te verkrijgen. Zonder beloften zou Duitsland niet herenigd zijn. Gorbatsjov accepteerde de Duitse hereniging alleen omdat hij garanties had gekregen van president George H.W. Bush en James Baker, kanselier Helmut Kohl en buitenlandminister Hans-Dietrich Genscher, de Britse premier Margaret Thatcher, haar opvolger John Major en hun minister van Buitenlandse Zaken Douglas Hurd, de Franse president François Mitterrand, maar ook van CIA-directeur Robert Gates en Manfred Wörner, destijds Secretaris-generaal van de NAVO. Tegen die achtergrond verklaarde Wörner in een toespraak in Brussel op 17 mei 1990:

Het feit dat we bereid zijn om geen NAVO-leger buiten Duits grondgebied te ontplooien, geeft de Sovjet-Unie een solide veiligheidsgarantie.

In februari 2022, onthulde Joshua Shifrinson, een Amerikaanse politiek analist in het Duitse tijdschrift Der Spiegel, een gedeclassificeerd GEHEIM document van 6 maart 1991, geschreven na een bijeenkomst van de politieke directeuren van de ministeries van Buitenlandse Zaken van de VS, het VK, Frankrijk en Duitsland. Het stuk citeert de Duitse vertegenwoordiger, Jürgen Chrobog, als volgt:

We hebben tijdens de 2+4-onderhandelingen duidelijk gemaakt dat we de NAVO niet verder dan de Elbe zouden uitbreiden. Daarom kunnen we Polen en de anderen geen NAVO-lidmaatschap aanbieden.

Ook de vertegenwoordigers van de andere landen accepteerden het idee om de andere Oost-Europese landen geen NAVO-lidmaatschap aan te bieden. Dus, schriftelijk vastgelegd of niet, er was een ‘deal’, gewoon omdat een ‘deal’ onvermijdelijk was. Welnu, in het internationaal recht is een “belofte” een geldige eenzijdige handeling die moet worden gerespecteerd (cfr.“promissio est servanda”). Degenen die dit tegenwoordig ontkennen, zijn gewoon lieden die de waarde van een gegeven woord niet kennen.6

Legde Vladimir Poetin het Memorandum van Boedapest (1994) naast zich neer?

Op de Munich Security Conference (MSC) van februari 2022 verwees de Oekraïense president Volodymyr Zelensky naar het Memorandum van Boedapest uit 1994 en dreigde weer een kernmacht te worden. Het ligt echter niet voor de hand dat Oekraïne weer een kernmacht wordt. Kernmogendheden zullen dat niet toestaan. Zelensky en Poetin weten dit. In feite gebruikt Zelensky dit memorandum niet om kernwapens te krijgen, maar om de Krim terug te krijgen, aangezien de Oekraïners de annexatie van de Krim door Rusland beschouwen als een schending van dit verdrag. In essentie probeert Zelensky westerse landen te gijzelen. Om dat te begrijpen moeten we teruggaan naar gebeurtenissen en feiten die onze historici opportunistisch ‘vergeten’ zijn.

Op 20 januari 1991, vóór de onafhankelijkheid van Oekraïne, werd de bevolking van de Krim bij referendum gevraagd te kiezen tussen twee opties: bij Kiev blijven of terugkeren naar de situatie van vóór 1954 en door Moskou worden bestuurd. De vraag was als volgt geformuleerd:

Bent u voorstander van het herstel van de Autonome Socialistische Sovjetrepubliek Krim als onderdaan van de Sovjet-Unie en als lid van het Unieverdrag?

In dit eerste referendum over autonomie in de USSR stemde 93,6% voor aanhechting met Moskou. Zo werd de Autonome Socialistische Sovjetrepubliek Krim (ASSR Krim), afgeschaft in 1945, door de Opperste Sovjet van de Oekraïense SSR op 12 februari 1991 opnieuw opgericht. Op 17 maart 1991 organiseerde Moskou een referendum voor het behoud van de Sovjet-Unie, dat door Oekraïne zou worden aanvaard, waarmee het besluit van de Krim indirect werd bekrachtigd. In dit stadium stond de Krim onder controle van Moskou en niet van Kiev, terwijl Oekraïne nog niet onafhankelijk was. Toen Oekraïne zijn eigen referendum voor onafhankelijkheid organiseerde, was de opkomst in de Krim laag, omdat de mensen zich geen zorgen meer maakten.

Oekraïne werd zes maanden na de Krim onafhankelijk, nadat deze laatste op 4 september 1991 zijn soevereiniteit had uitgeroepen. Op 26 februari 1992 riep het parlement van de Krim de “Republiek van de Krim” uit. Dat gebeurde met instemming van de Oekraïense regering, die het de status gaf van een zelfbestuurde republiek. Op 5 mei 1992 riep de Krim zijn onafhankelijkheid uit en nam een grondwet aan. De stad Sebastopol, die in het communistische systeem rechtstreeks door Moskou werd bestuurd, had een vergelijkbare situatie, nadat ze in 1991 met Oekraïne was geïntegreerd, wars van elke wettelijkheid. De jaren daarna werden gekenmerkt door touwtrekken tussen Simferopol en Kiev, dat de Krim onder controle wilde houden.

Met de ondertekening van het Memorandum van Boedapest in 1994 deed Oekraïne afstand van de kernwapens van de voormalige USSR die op zijn grondgebied waren achtergebleven, in ruil voor “zijn veiligheid, onafhankelijkheid en territoriale integriteit”. In dit stadium beschouwde de Krim zich de jure niet langer onderdeel van Oekraïne en daarom niet betrokken bij dit verdrag. Van haar kant voelde de regering in Kiev zich gesterkt door het memorandum. Vandaar dat Kiev op 17 maart 1995 op eigen gezag de grondwet van de Krim afschafte. Het stuurde troepen om Yuri Mechkov, president van de Krim, omver te werpen en annexeerde de facto de Republiek de Krim. Dat leidde tot straatprotest gericht op aanhechting van de Krim met Rusland. Een gebeurtenis die de westerse media nauwelijks vermelden.

De Krim werd vervolgens op autoritaire wijze bestuurd door presidentiële decreten van Kiev. Deze situatie bracht het Krim-parlement ertoe om in oktober 1995 een nieuwe grondwet op te stellen die de Autonome Republiek van de Krim herstelde. De nieuwe grondwet werd op 21 oktober 1998 door het parlement van de Krim geratificeerd en door het Oekraïense parlement bevestigd op 23 december 1998. Deze gebeurtenissen en de zorgen van de Russisch sprekende minderheid leidden op 31 mei 1997 tot een vriendschapsverdrag tussen Oekraïne en Rusland. In het verdrag nam Oekraïne het principe van de onschendbaarheid van grenzen op, in ruil – let wel – voor een garantie van “de bescherming van de etnische, culturele, taalkundige en religieuze oorspronkelijkheid van de nationale minderheden”.

Het regime in Kiev dat na de staatsgreep van 23 februari 2014 aan de macht kwam, had absoluut geen grondwettelijke basis. De niet verkozen regering trok de Kivalov-Kolesnichenko-wet van 2012 op officiële talen in en respecteerde dus de garantie van het vriendschapsverdrag met Rusland van 1997 niet langer. De bevolking van de Krim ging daarop de straat op om de “terugkeer” naar Rusland te eisen die het 30 jaar eerder had verworven.

Toen op 4 maart 2014 een journalist Vladimir Poetin vroeg of hij de aansluiting van de Krim bij Rusland overwoog, antwoordde hij ontkennend. “Het is aan de inwoners om te beslissen over hun toekomst. Als dat recht is toegekend aan de Albanezen in Kosovo, als dat in veel delen van de wereld mogelijk is gemaakt, dan sluit niemand het zelfbeschikkingsrecht van naties uit, dat, voor zover ik weet, vastligt in VN-documenten. We zullen op geen enkele manier een dergelijke beslissing uitlokken of zulke gevoelens voeden”, aldus Poetin.

Op 6 maart 2014 besloot het Krim-parlement een volksreferendum te houden, met als opties in Oekraïne blijven of aanhechting met Rusland. De uitslag liet de autoriteiten van de Krim toe Moskou aanhechting te vragen. Met dit referendum kreeg de Krim de status terug die het vlak voor de onafhankelijkheid legaal van Oekraïne had verworven. Bovendien was in 2010 het status of force agreement (SOFA) tussen Oekraïne en Rusland voor de stationering van troepen op de Krim en Sebastopol verlengd tot 2042. Rusland had dus geen specifiek motief om dit gebied op te eisen. De bevolking van de Krim, die zich terecht door de regering van Kiev verraden voelde, greep de kans om haar rechten te doen gelden.

Op 19 februari 2022 gooide Anka Feldhusen, de Duitse ambassadeur in Kiev, roet in het eten door op de televisiezender Oekraïne 24 te verklaren dat het Memorandum van Boedapest niet juridisch bindend was. Overigens is dit ook het Amerikaanse standpunt, zo blijkt uit de verklaring op de website van de Amerikaanse ambassade in Minsk. Het hele westerse narratief over de ‘annexatie’ van de Krim is gebaseerd op herschrijving van de geschiedenis en het verdoezelen van het rechtsgeldige referendum van 1991. Het memorandum van Boedapest uit 1994 wordt sinds februari 2022 uitgebreid geciteerd, maar het westerse verhaal negeert ijskoud het Vriendschapsverdrag van 1997, wat de reden is voor de ontevredenheid van de Russisch sprekende Oekraïense burgers.

Is de Oekraïense regering legitiem?

De Russen beschouwen de regimewisseling van 2014 nog altijd als onwettig. Die is immers niet tot stand gekomen via een grondwettelijk proces en zonder steun van een groot deel van de Oekraïense bevolking. Men kan de Maidan-revolutie opdelen in verschillende scènes, met verschillende acteurs. Vandaag proberen degenen die worden gedreven door haat tegen Rusland deze verschillende scènes samen te voegen tot één enkel “democratisch elan”. Het is een manier om de misdaden van Oekraïne en zijn neonazi-fanaten wit te wassen.

Teleurgesteld over het uitstel van het verdrag met de EU, ging de bevolking van Kiev aanvankelijk de straat op, maar regime change hing niet in de lucht. Het was gewoon een uiting van ongenoegen. Anders dan wat het Westen beweert, was Oekraïne diep verdeeld over de kwestie van toenadering tot Europa. Onderzoek door het Kiev International Institute of Sociology (KIIS) in november 2013 leert dat Euro- en Russofielen elkaar 50/50 in evenwicht hielden. In het zuiden en oosten van Oekraïne was de industrie sterk verbonden met Rusland, en arbeiders vreesden dat een overeenkomst waarbij Rusland uitgesloten zou worden hun baan zou kosten. Dat is wat er uiteindelijk zou gebeuren. In feite was het doel in dit stadium al om te proberen Rusland te isoleren.

In de Washington Post merkte Henry Kissinger, nationaal veiligheidsadviseur onder Ronald Reagan, op dat de Europese Unie ertoe heeft bijgedragen dat de onderhandeling ontaardde in een crisis.

Bij de gebeurtenissen nadien waren ultranationalistische en neonazi-groepen uit het westelijke deel van het land betrokken. Het geweld brak uit en de regering krabbelde terug. Er werd een overeenkomst met de relschoppers gesloten die voorzag in nieuwe verkiezingen. Maar dat akkoord werd snel overboord gegooid.

Het was niets minder dan een staatsgreep, geleid door de Verenigde Staten met de steun van de Europese Unie, en uitgevoerd zonder enige wettelijke basis. Een regering wier verkiezing door de OVSE was gekwalificeerd als “transparant en eerlijk” en “een indrukwekkende demonstratie van democratie” werd omvergeworpen. In december 2014 zei de Amerikaanse STRATFOR-analist George Friedman in een interview:

Rusland noemt wat begin dit jaar [in februari 2014] gebeurde een door de VS georganiseerde staatsgreep. Het was in feite de meest flagrante [staatsgreep] in de geschiedenis.

Anders dan Europese waarnemers, liet de Atlantic Council (AC), dat nochtans als sterk pro-NAVO te boek staat, weten dat de Maidan-revolutie was gekaapt door oligarchen en ultranationalisten. De door Oekraïne beloofde hervormingen waren hoegenaamd niet uitgevoerd, en de westerse media hielden vast aan een onkritisch “zwart-wit” verhaal, aldus AC. En uit een door de BBC onthuld telefoongesprek tussen Victoria Nuland, destijds Amerikaans staatssecretaris Buitenlandse Zaken voor Europa en Eurazië, en Geoffrey Pyatt, de Amerikaanse ambassadeur in Kiev, blijkt dat het de Amerikanen zelf waren die de leden van de toekomstige Oekraïense regering hebben gekozen, achter de rug van de Oekraïners en Europeanen om. Het gesprek werd roemrucht dankzij Nuland’s ongelikte opmerking “F*** the EU!”

De staatsgreep werd niet unaniem gesteund door het Oekraïense volk, inhoudelijk noch qua vorm. De coup was het werk van een minderheid van ultranationalisten uit West-Oekraïne (Galicië), die niet het hele Oekraïense volk vertegenwoordigden. Hun eerste wetgeving, op 23 februari 2014, was de afschaffing van de Kivalov-Kolesnichenko-wet van 2012, die zowel het Russisch als het Oekraïens als officiële taal instelde. Dit zette de Russisch sprekende bevolking aan tot massale protesten in het zuidelijke deel van het land, tegen autoriteiten die ze niet hadden verkozen.

In juli 2019 zei de International Crisis Group (gefinancierd door verschillende Europese landen en de Open Society Foundation) daarover:

Het conflict in Oost-Oekraïne begon als een volksbeweging. […] De protesten werden georganiseerd door lokale burgers die beweerden de Russisch sprekende meerderheid in de regio te vertegenwoordigen. Ze waren bezorgd over zowel de politieke en economische gevolgen van de nieuwe regering in Kiev als over de later afgeschafte maatregelen om het officiële gebruik van de Russische taal in het hele land te voorkomen.” [“Rebels without a Cause: Russia’s Proxies in Eastern Ukraine,” International Crisis Group, Europe Report N° 254, July 16, 2019, p. 2].

Om deze extreemrechtse staatsgreep in Kiev te legitimeren, verzweeg het Westen de oppositie in het zuidelijke deel van het land in alle talen. De revolutie werd als democratisch voorgesteld door de ‘hand van het Westen’ te maskeren en de denkbeeldige ‘hand van Rusland’ naar voren te schuiven. Zo ontstond de mythe van een Russische militaire interventie. De beschuldigingen over een Russische militaire aanwezigheid waren absoluut vals. Het hoofd van de Oekraïense veiligheidsdienst (SBU) gaf in 2015 toe dat er geen Russische eenheden in Donbas waren.

Om het nog erger te maken, verspeelde Oekraïne elke legitimiteit door de manier waarop het met de opstand omging. Slecht geadviseerd door NAVO-officieren, voerde Oekraïne in 2014-2015 een oorlog die alleen maar tot een nederlaag kon leiden. Kiev beschouwde de bevolking van Donbas en de Krim als vijandige buitenlandse troepen en deed geen poging om de “harten en geesten” van de autonomie-strevers te winnen. In plaats daarvan was Kievs strategie om de mensen nog meer te straffen. Bankdiensten werden stopgezet, de economische betrekkingen met de autonome regio’s werden ijskoud verbroken en de Krim kreeg geen drinkwater meer.

Vandaar de vele burgerslachtoffers in Donbas en de ruime en duurzame loyaliteit van de Russischtalige bevolking voor haar regering. De 14.000 slachtoffers worden toegeschreven aan “Russische indringers” en “separatisten”, maar volgens de VN is ruim 80% het gevolg van Oekraïense beschietingen. De Oekraïense regering vermoordt dus haar eigen mensen met hulp, financiering en advies van Europese NAVO-bondgenoten die pretenderen hun waarden te verdedigen.

In mei 2014 zette de gewelddadige onderdrukking van protesten de bevolking in Donbas aan om referenda voor zelfbeschikking te houden in de Volksrepublieken Donetsk (89% akkoord) en Lugansk (96% akkoord). Hoewel westerse media blijven spreken over referenda voor onafhankelijkheid ging het slechts om zelfbeschikking of autonomie (самостоятельность). Tot februari 2022 spraken onze media consequent over ‘separatisten’ en ‘separatistische republieken’. Conform de Minsk-akkoorden zochten deze zelfverklaarde republieken slechts autonomie binnen Oekraïne, met de mogelijkheid om hun eigen taal en hun eigen gewoonten te gebruiken.

Is de NAVO een defensief bondgenootschap?

In de NAVO-logica moeten Europese bondgenoten onder de Amerikaanse nucleaire paraplu komen. De alliantie werd opgezet voor collectieve defensie, maar recent gedeclassificeerde Amerikaanse documenten leren dat de Sovjets niet van plan waren het Westen aan te vallen. Voor de Russen heeft vraag of de NAVO offensief of defensief is geen belang. Om het standpunt van Poetin te begrijpen, moeten we twee dingen in overweging nemen die meestal over het hoofd worden gezien door westerse commentatoren: de oostwaartse uitbreiding van de NAVO en het stapsgewijs loslaten van het normatieve kader van internationale veiligheid door de VS.

Zolang de VS geen raketten in de nabijheid van haar grenzen plaatste, maakte Rusland zich niet druk over NAVO-uitbreiding. Rusland overwoog om zelf het NAVO-lidmaatschap aan te vragen. Maar in 2001 besloot George W. Bush zich eenzijdig terug te trekken uit het ABM-verdrag en antiballistische raketten (ABM) in Oost-Europa te plaatsen. Het ABM-verdrag moest het gebruik van defensieve raketten beperken. Een beperkte verdediging tegen elkaars massavernietigingswapens moest ervoor zorgen dat partijen kwetsbaar bleven voor kernwapens. Een ballistisch totaalschild was taboe, de optie om te onderhandelen moest open blijven. Het verdrag beperkte de inzet van antiballistische raketten tot bepaalde specifieke zones (met name Washington en Moskou) en verbood het buiten de nationale grondgebieden.

Sindsdien heeft de VS zich stap voor stap teruggetrokken uit alle wapenbeheersingsovereenkomsten uit de Koude Oorlog: het ABM-verdrag (2002), het Open Skies-verdrag (2018) en het Intermediate-range Nuclear Forces (INF)-verdrag (2019).

In 2019 probeerde Trump de terugtrekking uit het INF-verdrag te billijken door te wijzen op schendingen door de Russen. Maar volgens het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) heeft de VS nooit bewijs geleverd van deze schendingen. In feite probeerde de VS gewoon onder de overeenkomst uit te komen om zijn AEGIS-raketsystemen in Polen en Roemenië te kunnen plaatsen.

Volgens de Amerikaanse regering moesten deze systemen Iraanse ballistische raketten onderscheppen. Maar dat klopt niet. Er zijn geen aanwijzingen dat de Iraniërs lange afstandsraketten ontwikkelen. Dat werd bevestigd door Michael Ellemann van Lockheed-Martin voor een Senaatscommissie. AEGIS-systemen gebruiken MK41-draagraketten die zowel antiballistische als nucleaire raketten kunnen lanceren. De AEGIS-installatie in het Poolse Radzikowo ligt op 800 km van de Russische grens en 1.300 km van Moskou.

Tijdens de regeringen van Bush en Trump werd gezegd dat de systemen in Europa puur defensief waren. Maar zelfs als dat theoretisch het geval is, is dat technisch en strategisch een valse voorstelling van zaken. De risico’s waarvoor ze werden geïnstalleerd bestaan net zo goed voor Rusland. De stationering van AEGIS-systemen op schootsafstand van het Russisch grondgebied kan effectief leiden tot een nucleair conflict. In een conflictsituatie kunnen de Russen niet nagaan welk type raket naar hen onderweg is. Moeten ze hun reactie dan opschorten tot zich de explosie op hun grondgebied heeft voorgedaan? Het antwoord is duidelijk: zonder early warning kunnen de Russen niet tijdig de aard van de aanval vaststellen en zijn dus gedwongen preëmptief te reageren met een nucleaire aanval.

Voor Poetin is dit niet enkel een risico voor de veiligheid van Rusland, hij stelt ook vast dat de VS steeds vaker het internationaal recht aan zijn laars lapt en unilateraal handelt. Vandaar dat Poetin zegt dat Europa onbedoeld in een nucleair conflict kan worden meegesleurd.7 Dat stelde hij al aan de orde in zijn toespraak in München in 2007, een argument dat hij in februari 2022 herhaalde bij het bezoek van Emmanuel Macron aan Moskou.

Finland en Zweden in de NAVO: een goed idee?

De toekomst zal uitwijzen of de beslissing van Zweden en Finland om het NAVO-lidmaatschap aan te vragen wijs was. Men overschat waarschijnlijk de waarde van nucleaire bescherming die de NAVO biedt. Het is zeer onwaarschijnlijk dat de VS zijn nationale bodem zal opofferen door Rusland aan te vallen ten behoeve van Zweden of Finland. Het ligt meer voor de hand dat, indien de VS kernwapens inzet, dit eerst en vooral op Europese bodem zal zijn. Het zal een inzet op Russisch grondgebied als laatste redmiddel zien, in een poging om tegenaanvallen met kernwapens te voorkomen.

Deze twee landen voldeden aan de criteria van neutraliteit die Rusland van zijn directe buren graag ziet. Nu plaatsen zij zich opzettelijk in het nucleaire vizier van Rusland. Voor Rusland ligt de grootste dreiging in het Midden-Europese strijdtoneel. In een conflict in Europa worden de Russische strijdkrachten voornamelijk in Centraal-Europa ingezet. Hun kernwapens zouden dan dienen om hun operaties te ondersteunen door de Scandinavische landen in de periferie aan te vallen. Het risico op een Amerikaanse nucleaire reactie is dan gering.

Was het onmogelijk om uit Warschaupact te treden?

Het Warschaupact werd opgericht juist nadat Duitsland lid werd van de NAVO. De redenen hebben we hierboven beschreven. De grootste militaire inzet van het Pact was de invasie van Tsjecho-Slowakije in augustus 1968 (met deelname van alle Pactlanden, behalve Albanië en Roemenië). Deze gebeurtenis leidde ertoe dat Albanië zich minder dan een maand later uit het Pact terugtrok en dat Roemenië na 1969 ophield actief deel te nemen aan het militaire commando.

Vandaar dat beweren dat niemand vrij was om het verdrag te verlaten niet overeenkomt met de feiten.

*****

Op 4 augustus publiceerde de Amerikaanse auteur en onderzoekshistoricus Eric Zuesse het artikel Ten Truths That Can’t Be Published Under The U.S. Regime op het internationale platform Oriental Review. Drie van die waarheden hebben betrekking op de oorlog in Oekraïne en zijn interessant om te vergelijken met de bovenstaande tekst van Jacques Baud. We laten ze hieronder volgen:

*****


Eric Zuesse: Tien waarheden die men onder het Amerikaanse regime niet kan publiceren

1. De omverwerping van Janoekovitsj in Oekraïne in februari 2014 was een Amerikaanse staatsgreep, en zeker geen democratische revolutie.

4. De oorlog tussen Rusland en Oekraïne is eigenlijk de oorlog van Amerika tegen Rusland op de slagvelden van Oekraïne, en begon niet op 24 februari 2022 toen Rusland Oekraïne binnenviel, maar zelfs ruim voor Amerika’s criminele staatsgreep in februari 2014 in Oekraïne. Uiterlijk tegen juni 2011 was de oorlog bij de regering-Obama al in het geheim in het planningsstadium.

9. De verklaringen van het Amerikaanse regime dat het in 1990 Rusland niet had beloofd dat het afscheid van het communisme en van de militaire alliantie onder het Warschaupact zou betekenen dat de NAVO zelf niet “een centimeter naar het oosten [in de richting van de Russische grens]” zou uitbreiden, is een historische leugen. Het Amerikaanse regime begon op 24 februari 1990 in het geheim zijn ‘bondgenoten’ (vazalnaties) ervan op de hoogte te stellen dat het een leugen was en dat aan Amerikaanse zijde de Koude Oorlog zou voortduren totdat Rusland zelf onder Amerikaanse controle zou zijn.

*****

Noten

Nazareth is de grootste stad in Noord-Israël. De stad, die bekend staat als de Arabische hoofdstad van Israël, had in 2019 een bevolking van 77.445 zielen, voornamelijk Palestijnen, waarvan 69% moslim en 31% Christen. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Jonathan_Cook.
2 Jacques Baud is een alom gerespecteerd geopolitiek expert. Zijn publicaties omvatten vele artikelen en boeken, waaronder Poutine: Maître du jeu? Gouverner avec les fake news, en L’Affaire Navalny.
3 Baud is geen onbekende op Geopolitiek in context. Op 18 maart lieten we hem aan het woord in het artikel ‘De ware context en het werkelijke doel van de Oekraïne-oorlog’, https://geopolitiekincontext.wordpress.com/2022/03/18/de-ware-context-en-het-werkelijke-doel-van-de-oekraine-oorlog/. En in april liet De Wereld Morgen een vertaald drieluik van Baud verschijnen over de oorlog van Rusland in Oekraïne, zie (1) hier, (2) hier en (3) hier.
4 Sky News Australia is een Australische conservatieve opinie- en nieuwscontentprovider. Het bedrijf werd in 2016 overgenomen door News Corp Australia. Na de daaropvolgende verkoop van Rupert Murdoch’s resterende aandelen in Sky UK aan Comcast heeft Sky News Australia geen relatie meer met het Britse Sky News. Sinds de overname door News Corp Australia moet het kanaal afrekenen met kritiek van de pers vanwege de toegenomen focus op opinieprogramma’s die vergelijkingen maken met Rupert Murdoch’s Amerikaanse nieuwszender Fox News en beschuldigingen over rechtse desinformatie. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Sky_News_Australia.
5 Een glacis is in de vestingbouw het van buiten naar binnen glooiend omhoog lopende terrein om een verdedigingswerk heen. Beschermd door de glooiing en aan het zicht van de aanvaller onttrokken, ligt achter het glacis de bedekte weg, waar manschappen enkel door krombaangeschut kunnen worden geraakt. Bron: Wikipedia.
6 In zijn artikel in het Franse dagblad lʼHumanité van 21 februari 2022 La preuve que les occidentaux s’étaient engagés à ne pas étendre l’Otan vers l’Est ziet de Franse journalist Bruno Odent in de door Baud geciteerde notulen een verbintenis om de NAVO niet naar het oosten uit te breiden.
7 Zoals in het artikel Europese defensie: met of zonder kernwapens? gemeld, zijn de op Europese bodem gestationeerde Amerikaanse kernwapens volstrekt overbodig. De Amerikaanse kernwapens in Kleine Brogel (B) en Volkel (NL) kunnen dus weg. Maar in plaats van zo “moedig” te zijn om de Amerikanen te vragen hun kernwapens te repatriëren, lijkt de Belgische regering in alle stilte toe te laten dat de bestaande tactische kernwapens worden vervangen door bommen met offensieve capaciteiten, vergelijkbaar met die van strategische wapens en die Rusland kunnen treffen. Het is duidelijk dat onze Lage Landen uiterst kwetsbaar blijven in geval van een conflict met Rusland.

Dit artikel verscheen eerder vandaag op Geopolitiek in context.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!