Op retraite en pogende digitale detox in een jachthuis in de Ardennen, komt bij sporadisch bezoek aan het internet het nieuws binnen van de excellente ontvangst van de vertaling van de ook bij ons gelauwerde roman Trofee/ Le Trophée van Gaea Schoeters,  waaraan ik vanuit expertise met genoegen en in groot vertrouwen  een kleine bijdrage heb geleverd destijds, op vraag van de schrijfster. Net de dag voordien had ik in de avond, rustend van de wandelingen en het schrijven,  bij de vlammende houtkachel mijn blik laten gaan over de trofeeën van de reewildjacht hier in de hut aan de wand aangebracht. Het zijn meest onooglijke geweitjes, en voor leken lezers op Facebook heb ik de boodschap, de betekenis uit de doeken gedaan, die hierin schuilt. Die is niet min. Ik kom hier dadelijk op terug.

Omdat de publieke opinie over jachtzaken nog vaak veel te slecht geïnformeerd blijkt, zoals onlangs nog te merken was bij de démarche van een paar onwetende burgemeesters, laat ik de berichten en beschouwingen en een van de reacties ook, in chronologische volgorde graag in deze blog verschijnen.

Ceci n’est pas une Trophée

Te gast in het jachthuis van een Jachtgroep die de jachtethiek heel ernstig neemt, zie ik hoe zich dit weerspiegelt in de aanwezige trofeeën. Ecologisch maximaal verantwoord ‘selectief’ jagend, hebben de jagers, op aansturen van twee opeenvolgende zeer welmenende, vakkundige en bewuste Jachtheren, bijna uitsluitend de zwakke reebokken gedood, weggenomen uit de populatie. Kijk naar de schamele “knopbokjes”: de vitaliteit toont zich inderdaad in de gewei-ontwikkeling. Als een mannetjesdier na een of twee jaar nog bijna geen geweistangen opzet, is hij genetisch zeer zwak. Die schiet men bij voorkeur, volgens de op wetenschap en onderzoek gestoelde principes van de Jacht. Zo krijgen de beste dieren, die gespaard worden, heel hun leven, zes of acht jaar lang, de kans gezonde nakomelingen voort te brengen. (De reegeit zet in mei gewoonlijk twee kalfjes). Met als resultaat een toenemend gezonde, tegen de uitdagingen van weer, klimaat, eventuele voedselschaarste, ontbering en verstoring door de mens (toerisme, verkeer en jacht) bestaande populatie.

Per uitzondering komt dan eens een bok aan de beurt die gezond was en zijn tijd heeft gehad: bekijk hoe die een mooi (gepareld) gewei zet met het maximale getal van zes puntige ‘enden’, drie aan elke geweistang.

Lees meer over de jacht vandaag in de gelauwerde roman Trofee van Gaea Schoeters.

#trofee
#jacht
#hege
#beheer
#wildbeheer
#natuurbeheer

Een Facebook vriend levert daarop  kritiek, waarop een al bij al respectvol en verdiepend debat zich ontspint,  waarvan ik de meest instructieve delen weergeef.

P – “Verstoring door de mens (toerisme, verkeer) Jacht, jagers vergeten? Je mag met mij eens meegaan binnen een goede maand. Kan je het gedrag van het wild eens van andere zijde bekijken”

Stef – Uw opmerking is eenzijdig en getuigt van weinig goede wil. Je kan de tuinman toch niet verwijten dat hij in zijn tuin aanwezig is, de rozen snoeit, en de zwakke struiken verwijdert? Bij een situatie van beheer moet je nu eenmaal aanwezig zijn en – in eer en geweten – beslissingen nemen en daden van beheer stellen. Lees beslist ook het boek Trofee.

-Wat de rol van onschuldig lijkend natuurtoerisme betreft, leert recent onderzoek trouwens dat de minste verschijning van de mens in bos en veld zelfs de vogels stress geeft. Niet alleen in de winter, wanneer (water)vogels dicht tegen uitputting van hun reserves zitten, zoals bioloog en journalist Dirk Draulans geregeld benadrukt, kan dit problemen geven.

Gisteren tijdens een wandeling in uitgestrekt weide en bosgebied in de Ardennen, kon ik zelf, eenzaam als enige persoon in de ruime omgeving op stap, merken hoe een paar Grote Lijster mij vanop grote afstand alert in het oog hield, en toen ik stil hield om naar hen te kijken met de veldkijker, na een tijdje ver weg vlogen…

[Illustratie: in de verte vormt zich boven het Ardense landschap in de avond een paddenstoelachtige onweerswolk. De witte lichten zijn bliksems die zich een uur of twee later tot een fenomenale frequentie en krachtige regenstorm zouden ontwikkelen, precies zoals een oude jachtvriend met ervaring in de bergen me vakkundig had voorspeld.]

-Idem voor herten (‘Cervus elaphus’). Uit onderzoek in Duitsland in zeer grote private terreinen, revieren waar geen recreatie toegestaan is maar enkel jacht op beperkte tijden, blijkt dat de geweitakken van de mannelijke herten buitengewoon dik en groot worden. Dat is altijd een teken van optimale leefomstandigheden, zoals geschikt en voldoende voedsel en dekking, gezonde populatiedichtheid, tijdig uitgedund door de mens, maar in dit geval ontegensprekelijk ook van de grote rust van leven, zonder stress door verstoring vanwege de mens!

Als expert met precies dertig jaar ervaring met het universum van het jagen, waarvan enkele jaren als jager, met zestien jaar docentschap voor het Instituut voor de Jachtopleiding op de teller, studiereizen ter zake in een paar landen, na honderden interviews af te nemen van kenners en tegenstanders (wie kenner wordt, blijft meestal geen tegenstander), na tal van studies en artikels te raadplegen en persoonlijk tientallen stukken te schrijven over het onderwerp, zie ik snel wie aan dit complexe debat deelneemt… als dilettant.

Al te vaak gedreven ook door impulsieve emoties of vlugge, goedkope veroordeling, niet zelden aangevuurd door rancune die te maken heeft met na-ijver en jaloezie. Of met een jammerlijke persoonlijke ervaring, die dan het zicht op de kwestie als geheel belemmert.

-Ook de recreant verstoort dus. Meer nog…

《Niemand kan claimen volkomen onschuldig te zijn tegenover de natuur》

… als je het ethisch en filosofisch bekijkt. Zeker in deze tijden van groot gevaar voor de biodiversiteit en voor klimaatverstoring, waarbij bijna iedereen met de auto, door verwarming etc. onbedoeld (veel) schuld draagt.

De goede jager verzorgt de dieren en de habitat, door de vier seizoenen.

Hij betaalt persoonlijk schade aan de boer als de overtalrijke everzwijnen in de Ardennen gewassen vernielen.

De jager is in de limiet vooral een buitenmens en een beheerder, iemand m/v met een passie voor dieren en landschappen. Zoals een boer zijn gewassen bewatert en bemesting biedt, om daarna te oogsten en de klanten van voedsel te voorzien. Of zoals een herder zijn schapen hoedt, behoedt tegen de elementen en ziekten, maar finaliter de dieren slacht of voor de slacht verkoopt.

Voor boer noch herder, noch jager blijft vandaag vaak veel begrip over, in een toenemend verstedelijkte en digitale wereld.

De jager heeft vaak een intense band met de natuur en met de wilde dieren. Zijn leven als jager is vaak rijk(er) aan avontuur. Dat maakt sommigen zeer jaloers.

De diepere waarheid ligt vaak heel elders dan bij de ‘standpunten’ van oppervlakkige criticasters.

________________________

Intussen was er dus het nieuws over de Franse editie van Trofee. Die geeft aan dat het boek een must read is voor ieder die wil meepraten over de ingewikkelde kwestie, over dit aparte universum.

Op het profiel van de schrijfster lees je:

《Intussen, in Frankrijk…

Le Trophée est une auscultation précise de la chasse dotée d’un suspense haletant. (Toute la culture)

« Le Trophée », un thriller aux apparences trompeuses. Un premier roman publié aux éditions Actes Sud réussi pour l’auteure belge, qui montre avec Le Trophée que l’on peut allier thriller et réflexion plus profonde. (Le Suricate) – ********

Voici un thriller à la qualité d’écriture certaine, qui prend souvent son lecteur à contre-pieds et qui dérange profondément. ****

Ce thriller quasi politique est poignant. De par son écriture, l’autrice s’attaque à un sujet complexe de par son éthique : la chasse au trophée en Afrique. ****

Vertaling (c) Benoit-Thaddée Standaert.
Actes noirs / Actes Sud – Flanders Literature – European Union Prize for Literature》

Dat nieuws stemde mij uiteraard goed. Besluitend schreef ik er volgende toelichting bij.

Er komt nog meer succes voor het kleine meesterwerk Trofee van Gaea Schoeters die zich inderdaad verbazingwekkend diep en deugdelijk heeft weten in te leven in de wereld en de gevoelens van de jager op groot wild, en die daarmee inderdaad een ethische kwestie van eerste orde heeft aangepakt. Van eerste orde omdat er bergen misverstanden over de jager en de kwesties bestaan, en omdat het daarbij horende onrecht best stilaan opgelost raakt. Dat kan maar gelukken mede door heldere verhalen, vanuit expertise en met behulp van uitgewerkte ethische reflectie.
Zie ook mijn beschouwing over de jacht op reeën en wat juist de trofee vertellen kan over de mate waarin de hedendaagse jager zijn opdracht en nobele spel met verantwoordelijkheidszin en ecologische kennis heeft ter harte genomen.

Opkweken en vrijlaten

Tot slot nog volgende kritische bedenking.
Aan al die profielen, zo typisch voor onze tijd, maar misschien toch niet zo normaal of gezond, die menen Rechter te mogen spelen en bij het klavier in de gesloten kamer morele veroordelingen klaar te kunnen hebben over een wereld waar zij vaak zo goed als niets van weten. ..

Bedenk hoe egocentrisch en eigenzinnig dat misschien toch is.

Vanuit het standpunt van de dieren zelf lijkt het mij best aanvaardbaar en goed: de beesten die eerst met zorg uitgebroed en/of op-ge-voed worden, en wanneer volwassen, vrijgelaten worden in de open ruimte… daarna misschien omgelegd worden op een dag om de tafels, borden en maag te vullen van mensen, of misschien wel tot hun oude dag en dood daar buiten blijven, die hebben het niet slecht getroffen.

In een persoonlijk onderhoud tijdens een vergadering rond dierenrechten gaf de grote voorman van de dierenrechtenorganisatie GAIA, Michel Vandenbosch, mij grif toe dat de toestanden ter gelegenheid van de Jacht vanuit dierenwelzijn standpunt veel minder problematisch, ‘erg’ of immoreel zijn dan wat de kweekdieren in de “bio-industrie”, in de betonnen stallen opeengepakt met tientallenof duizenden, moeten doorstaan!