Als startevent heeft de pas opgerichte Vlaams-Brabantse afdeling van de Grootouders voor het Klimaat vrijdag aan het provinciehuis in Leuven met een 25-tal mensen actie gevoerd. De actie vond plaats aan het standbeeld ‘De Ontvoering van Europa’ van Rik Poot dat de ontvoering door Zeus van Europa (dochter van koning Agenor) symboliseert. De Zeus-figuur in het standbeeld werd geblinddoekt. De Grootouders vrezen met name dat een geblinddoekte Zeus met Europa in de klimaatafgrond zal belanden. Hieronder het persbericht dat verspreid werd.

GROOTOUDERS voor het KLIMAAT VLAAMS-BRABANT roepen op om klimaatplannen 2030 op actieniveau te monitoren!
Het klimaat warmt op. Zoveel is zeker. Met het Akkoord van Parijs is er een juridisch bindend verdrag om die opwarming onder de 2°C en liefst onder de 1,5°C te houden. De gevolgen zijn immers nu al rampzalig: overstromingen, droogte en extreme hitte, oversterfte, mislukte oogsten. Als Grootouders voor het Klimaat willen we onze kleinkinderen erger besparen!
Met de Green Deal voert de EU het Akkoord van Parijs concreet uit: tegen 2030 moet de netto-uitstoot van broeikasgassen met 55% dalen t.o.v. 1990. Voor België is dat 47%. We stellen vast dat de Vlaamse regering slechts 40% ambieert. Daarom is het zeer belangrijk dat de lokale overheden hun klimaatengagement ernstig nemen. Dat doen ze via het Burgemeestersconvenant 2030, dat onze provincie verder coördineert. Niet toevallig dus dat we deze Wake Up Call lanceren bij het Provinciehuis.

Alle gemeenten beloven met het Convenant om hun eigen werking klimaatneutraal te maken en om hun burgers en bedrijven aan te zetten om dat ook te doen. Ze maken concrete actieplannen, volgen de resultaten op en sturen bij. Althans op papier. Sommige besturen moeten immers hun eigen data nog aanvullen, zo merkten we. We zochten daarom uit hoe het in de realiteit is gesteld met de klimaatactieplannen van de 65 Vlaams-Brabantse gemeenten. Het goede nieuws is dat ze alle 65 het Convenant 2030 ondertekenden en zich engageerden om tegen 2030 40% minder broeikasgassen uit te stoten. Stad Leuven mikt op de volle 55% van de Green Deal. Chapeau!

Jammer genoeg verloopt de opmaak van de meeste klimaatactieplannen 2030 erg traag. Pas eind december 2023 is overal een goedgekeurd plan te verwachten. Intussen loopt nog het oude plan 2020 met 20% CO²-reductie. Hoog tijd dus om snel een tandje bij te steken! Bij de 65 Vlaams-Brabantse gemeenten tellen we er momenteel vijf met een gepubliceerd plan 2030: Machelen, Holsbeek, Glabbeek, Asse en Leuven. Verscheidene besturen zijn volop in de weer met participatietrajecten. We zagen ook lange lijsten met maatregelen en acties met hun verwachte effect, maar helaas weinig concrete monitoring. Dat verontrust ons. Zo realiseerde één gemeente in 2020 slechts 3,5% van de beoogde 20% CO²-reductie en trok daaruit niet de conclusie dat monitoring op actieniveau echt wel noodzakelijk is. Mogelijk hebben ze daarvoor niet de juiste competenties, maar dan kan externe ondersteuning soelaas bieden. O.a. Asse, Machelen, Grimbergen, Dilbeek, Zaventem en Hoeilaart zetten al die stap.

Met naar schatting maar één goede leerling op acht in de klimaatklas blijven de Grootouders met de vraag of de gemiddelde gemeente de klimaatcrisis wel ernstig neemt. Als Klimaatgrootouders vinden wij daarom inspiratie in het door ons geblinddoekte standbeeld van Zeus, die vermomd als stier Europa ontvoert. Wij betreuren dat te veel gemeenten in onze provincie om allerlei redenen nog geblinddoekt wegkijken en zich gewillig laten ontvoeren naar de klimaatafgrond.
Vandaar onze oproep aan de gemeenten om van de klimaatplannen én de monitoring ervan op actieniveau ernstig werk te maken! We weten wát er moet gebeuren, we weten hóe het moet, nu is het hoog tijd voor actie!

Grootouders voor het Klimaat Vlaams-Brabant

Contact: Herman Baeyens, Dirk Van Esbroeck, Marleen De Vry
vzw. Grootouders voor het Klimaat | Kerkstraat 58 2640 Mortsel | vzw: 0753.407.116 RPR Antwerpen