Ik gun mijnheer Reynders zijn emotioneel momentje aan Yad Vashem (De Morgen, 13/11) volledig, maar dan hoop ik oprecht dat hij in een onophoudelijk huilen uitbarst indien hij Gaza en de Westbank zou bezoeken. Ook ik zou kunnen huilen bij zoveel gruwel uit het verleden en we mogen wat zich vorige eeuw in Europa heeft afgespeeld nooit vergeten. Maar “nooit vergeten” impliceert ook “lessen trekken uit” voor het heden en de toekomst. Het is onaanvaardbaar dat de hele wereld toestaat dat die gruwel reeds decennialang als rechtvaardiging gebruikt wordt voor de verjaging van het Palestijnse volk. Stilstaan bij het verleden is ontzettend belangrijk, maar je ogen open houden voor de huidige realiteit is zo nodig nog belangrijker. Want net zoals de holocaust speelt ook deze tragedie zich voor onze ogen af, maar weigeren we te kijken.

De zogenaamde levensvatbaarheid van de toekomstige Palestijnse staat is een illusie die iedereen die ter plekke woont of is geweest, al decennia geleden heeft opgeborgen. De Westelijke Jordaanoever zal niet in twee stukken uiteenvallen indien Oost-Jeruzalem verder ingenomen wordt (De Morgen, 13/11), simpelweg omdat het Palestijnse gebied reeds in honderd kleine stukjes is uiteengevallen, doorzeefd door kolonies. Israëlische nederzettingen verweven zich tussen Palestijnse steden en dorpen, bezetten de hele kust van de in toeristisch oogpunt interessante Dode Zee en nestelen zich middenin de Palestijnse stad Hebron. Om nog maar te zwijgen over hoe Palestina van een land uiteenviel in een strook en een oever. Het artikel “Israël wil 20.000 nieuwe kolonistenwoningen bouwen” (De Morgen, 13/11) wekt het vermoeden dat sector E1 tot nog toe gevrijwaard bleef van nederzettingen, maar ook dat deel van Jeruzalem is al lang bezet. Niet de kolonisten worden er tegengewerkt, maar de oorspronkelijke Palestijnse bewoners. Het wordt hen haast onmogelijk gemaakt om vergunningen te krijgen om in Oost-Jeruzalem iets op te bouwen: een huis, een zaak, een leven. Het Arabische karakter van de stad wordt langzaam maar zeker weggevaagd.

Beeld je in: de Palestijnen hebben momenteel een dunne spie van wat ooit een hele taart was. Op dagelijkse basis worden er uit die spie happen genomen. Ook de koek, het lekkerste deel, is al weggevreten. Is dit de basis voor een staat? Hoe kan je dan verwachten dat Palestijnen geloof hechten aan de zogenaamde vredesgesprekken? Vanuit de positie van Israël als bezettende macht is het makkelijk praten over een uitgehold woord als vrede, maar wat de Palestijnen nodig hebben is rechtvaardigheid. We kunnen dus samen met Didier de ‘Rechtvaardigen onder de volkeren’ uit het verleden herdenken (De Morgen, 13/11), maar dat dit gebeurt ten koste van het lijden dat zich nu afspeelt, is schrijnend.

De rol van een minister als Reynders is bepalend in de normalisering van Israël. Je kan niet terloops, als een verder onbeduidend voetnootje, Israël eraan “herinneren” dat België en de Europese Unie de kolonies als illegaal bestempelen, om vervolgens een akkoord tekenen dat de banden versterkt tussen België en Israël. Welk signaal geef je dan? Israël weet goed genoeg dat de kolonies illegaal zijn en legt zulke vrijblijvende opmerkingen dan ook zachtjes naast zich neer. Samen met alle andere internationale “veroordelingen” en “afkeuringen”. Reynders beweert dat hij bij Netanyahu een echte wil om tot een oplossing te komen bespeurde (De Knack, 11/11). Het woord “bespeuren” is tekenend. Zo’n wil moet je niet “bespeuren”, zo’n wil moet er gewoon zijn en in de praktijk gebracht worden. Net daar ligt het probleem van het ongenaakbare Israël: onafgezien van sporadische schijnbewegingen zoals het vrijlaten van enkele Palestijnse gevangenen (om er de dag erna weer evenveel terug op te pakken) of het voor de camera’s ontmantelen van een “nederzettingkje” (om er de dag erna weer 20.000 nieuwe goed te keuren) is er van een wil geen sprake.