Internationale dag van de bossen: Vlaanderen toont hoe het niet moet

Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) voert in Wetteren een proef uit met genetisch gemanipuleerde populieren. Onderzoekers hopen dat deze GGO-populieren ooit de grondstof gaan leveren voor biobrandstoffen. Vlaams onderzoek zadelt hiermee andere regio’s in de wereld op met de negatieve gevolgen van de brandstofhonger van het Westen.

dinsdag 21 maart 2017 14:25

Biobrandstoffen worden geteeld in gigantische monocultuurplantages. Deze zijn mee verantwoordelijk voor ontbossing, landroof en waterconflicten. Ook leiden ze tot concurrentie tussen energieproductie en voedselproductie [1]. Daarnaast vormen industriële plantages een aanslag op de biodiversiteit.

Het FLM, dat eerder al actie voerde tegen deze veldproef is solidair met de bestaande internationale bewegingen tegen industriële boomplantages. Net als zij grijpt het FLM 21 maart, de Internationale Dag van de Bossen (#IntlForestDay) aan om op te komen voor biodiversiteit en de rechten van lokale gemeenschappen. 

Waarom genetisch gemanipuleerde bomen in Vlaanderen?

Een grote hindernis bij het maken van biobrandstoffen uit hout is de stof lignine, die bomen hard en stevig maakt. Lignine is belangrijk voor bomen om zichzelf te beschermen tegen ziekten en plagen. Lignine maakt het moeilijker om toegang te krijgen tot de cellulose, en die af ??te breken tot suikers voor de productie van ethanol.

Dit vereist veel chemicaliën of hoge temperaturen. De onderzoekers pogen nu dit probleem op te lossen door de lignine van de bomen te veranderen of te reduceren. Deze technologie staat momenteel helemaal niet op punt, maar het VIB heeft alvast een patent aangevraagd op een groot aantal boomsoorten die dat GGO-kenmerk hebben.

De officiële goedkeuring van de veldproef in België verliep verre van democratisch. Tegen de regels in, was er geen vergadering van de Bioveiligheidsraad om advies te verlenen aan de ministers, noch een officiële stemming. En dit terwijl slechts drie van de 12 leden voorstander waren van de proef, twee waren tegen, en de rest onthield zich. De zorgen van de bioveiligheids-experten die tegenstemden werden genegeerd. Ook honderden burgers dienden bezwaren in tegen de veldproef. Toch kreeg de veldproef het groene licht van de Belgische ministers. Daarnaast lobby-t het VIB ook nog eens actief bij de EU om de regels voor de milieu-risicobeoordeling van genetisch gemanipuleerde bomen af te zwakken.

In plaats van aandacht te hebben voor de oorzaken van de klimaatverandering, investeert het VIB belastinggeld in valse oplossingen die bovendien nefaste sociale en ecologische gevolgen hebben. Tevens laat de video zien hoe multinationals als BASF, Syngenta en Bayer betrokken zijn binnen het bestuur van het VIB, en kunnen zo mede de onderzoeksagenda bepalen. De onderzoeksagenda van het VIB en multinationals heeft geen aandacht voor lokale, gedecentraliseerde oplossingen voor het energie- en klimaatvraagstuk.

De Verenigde Naties hebben 21 maart uitgeroepen tot Internationale Dag van de Bossen (#IntlForestDay). Dit jaar heeft de VN het thema ‘Bos en Energie’ uitgekozen. Dit is ironisch. Gezien de grote hoeveelheden energie die de westerse consumptiemaatschappij gebruikt is het gebruik van hout als biomassa niet alleen zeer klimaatonvriendelijk, maar draagt het ook bij aan ontbossing (met name in de VS) en de uitbreiding van boomplantages.

De VN definieert deze boom-monoculturen als “bos”. Friends of the Earth stelde dat plantages als bos benoemen, overeenkomt met het vergelijken van een zwembad met een meer. Een bos is immers een complex, biodivers en zelfvernieuwend systeem. Wereldwijd zijn heel wat mensen afhankelijk van bossen om in hun levensonderhoud te voorzien. Boomplantages hebben geen biodiversiteit, verbruiken veel water en zijn afhankelijk van chemische meststoffen, herbiciden en pesticiden. Tevens zijn er sociale gevolgen: plantages dragen bij tot landroof en landconflicten met lokale en inheemse gemeenschappen.

Kader: Actie bij proefveld

Aan het einde van de Klimaattop in Marrakesh in november 2016, plaatsten een 20-tal veldbevrijders een kapvergunning op het proefveld in Wetteren. Deze kapvergunning is gericht aan minister Schauvliege, die in de Vlaamse regering bevoegd is voor klimaatbeleid. De centrale boodschap aan de minister luidde: niet langer valse klimaatoplossingen, nu echt duurzame alternatieven! Zelf ook een kapvergunning aanvragen? Dat kan via de website van het FLM. 

Meer info: http://www.fieldliberation.org  

– Actie-video van De Wereld Morgen

– Deze conflicten zijn uitgebreid gedocumenteerd door de World Rainforest Movement.

– Meer hashtags hier 

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!