Terzake-journalist Bart Schols was nochtans gewaarschuwd. Helemaal in het begin van zijn reportage toont hij een havenarbeider die een collega aanmaant voorzichtig te zijn met die journalisten: “Let er mee op wat je zegt, want die gasten halen woorden er uit en die geven niet het hele verhaal.”

“Hevige maar begrijpelijke emoties”, klinkt daarna de commentaarstem van Schols die blijkbaar niet beseft dat de uithaal van de havenarbeider niets te maken heeft met de emotie na de dood van twee collega’s, maar wel een uiting is van een diepgeworteld wantrouwen tegenover de media. De hetze tegen de staking heeft dat wantrouwen naar ongekende hoogten gestuwd.

“Is er iets fundamenteels aan de hand met de veiligheid?”, vraagt Schols zich vervolgens af. Nee dus, want: “De voorbije jaren is het aantal dodelijke ongevallen alleszins binnen de perken gebleven. Sinds 2000 stierven er in de dokken gemiddeld twee havenarbeiders per jaar. In 2007 en 2009 viel er zelfs geen enkele dode te betreuren.”

In Antwerpen werken er zo’n 8000 havenarbeiders. Zij hebben dus elk jaar één kans op 4000 om te sterven op het werk. 

Schols kan zoiets alleen maar zeggen omdat sterven tijdens het werk in België een relatief aanvaard fenomeen is. In 2010 kwamen 82 mensen om het leven tijdens het uitoefenen van hun job. Dat is een onwaarschijnlijk cijfer maar het leidt nooit tot maatschappelijke debatten of aangrijpende reportages in de media.

Naast die dodelijke ongevallen zijn er ook nog elk jaar 13000 ongevallen met blijvende arbeidsongeschiktheid. Bij de Antwerpse havenarbeiders alleen al bijna 200 gevallen per jaar. 13000 Belgen die hun job niet meer kunnen uitoefenen na een ongeval op het werk. Elk jaar.

Paul Valkeniers (Open VLD-politicus, broer van, maar in dit geval vertegenwoordiger van de havenwerkgevers) mocht er in Terzake op wijzen dat er “geen structurele oorzaak” was voor de vier dodelijke slachtoffers in de eerste twee maanden van dit jaar. Het was enkel een “jammerlijke samenloop van omstandigheden”. Waarna het ook nog even gaat over de “mentaliteit van sommige havenarbeiders”.

Gemiddeld twee doden en dit jaar al vier doden in een haven waar 8000 arbeiders werken is natuurlijk wel een structureel probleem.

In België werken veel te veel mensen in heel gevaarlijke omstandigheden. Zolang we dat niet beseffen, hebben we ook een maatschappelijk probleem.