Ik ben het niet volledig eens met het opiniestuk van PVDA-energiespecialist Tom De Meester op maandag 27 juni.

Eerst en vooral, ik ben geen energiespecialist. Ik zit wel in een werkgroep van het Smart Grids Flanders dat zich bezighoudt met nieuwe energie technieken bij het aanmaken, opslaan en verdelen van elektriciteit. Waar ik me niet kan in vinden is het feit dat de slimme meter enkel en alleen maar wordt aangehaald als een slimme meter, dus het meten en weergeven van het stroomverbruik. Dit is helemaal niet de bedoeling van een slimme meter, dit is slechts een klein deel van de opdracht.

Meten is weten
Tot op heden kunnen onze elektriciteitsmaatschappijen het huidige verbruik weten van grote regio’s. En deze regio’s zijn niet altijd duidelijk verdeeld ten opzichte van de gemeentes of wijken, laat staan de regio van waar de zon schijnt of er veel wind is. Een probleem dat ik al altijd heb aangehaald bij de fantastische vooruitgang in zonne- en windenergie is dat het opwekken van stroom op deze plaatsen voor problemen zorgt als er niet voldoende afname is op dat moment. Dat is een van de redenen waarom de werkgroep ook bezig is met de opslag van elektriciteit, althans de mogelijkheden aan het onderzoeken. De slimme meter is een eerste stap in de goede richting voor het uitbouwen van een smart grid (lees slim elektriciteitsnetwerk). Je hebt deze metingen in detail nodig om tijdig te kunnen vaststellen als er in een bepaalde regio meer stroom wordt opgewekt dan verbruikt zodat je iets met de overschot kan doen. Ik zeg het niet graag, en wellicht gaat dit ook niemand toegeven, maar vandaag wordt de groene opgewekte stroom die niet opgebruikt wordt simpelweg de grond in geduwd. Met andere woorden, weggesmeten. Alle subsidies voor het plaatsen van zonnepanelen is mooi, maar helemaal niet doordacht. Men had veel beter eerst in onderzoek geïnvesteerd om de energie lokaal op te slaan. In de US en Duitsland heeft dit momenteel voorrang gekregen, want ook daar kennen ze het probleem. Wanneer iedereen naast zonnepanelen ook, laat ik het nu even een super batterij noemen, zijn eigen opslag zou hebben, kan men het teveel aan energie opslaan. De slimme meter zal dan met uw goedkeuring de energie die te veel is op een later tijdstip kunnen leveren, en als je wat verder denkt en rekening houd met de eventuele verliezen bij het omzetten van energie, zou je ook energie kunnen opslaan op het moment dat je er zelf geen kan maken en wanneer hij het goedkoopst wordt aangeboden.

Doorrekenen van de kost
Dit is toch helemaal geen schokkend nieuws ? Of toch ? Waar of wie, of welke publicatie zegt dat de kostprijs om dit netwerk te installeren zal worden doorgerekend aan de gebruiker ? Ik zie de mensen woensdag, is zal ze het vragen. Dit is een discussie punt geweest in de verschillende werkgroepen. De consument zal hier tot nader order niet voor mogen opdraaien. Als dit toch zo zal zijn kan je niemand verplichten zo een meter te installeren als je er al een analoge hebt. Onrechtstreeks betaal je nu ook voor die analoge meter die bij je thuis hangt, en die is al lang afgeschreven voor vele huisgezinnen bij de uitbater. Maar dit is nooit anders geweest. Punt is dat zo’n slim netwerk uitbouwen een investering is van de uitbater van het netwerk die zijn diensten doorverkoopt aan de energie leveranciers. Wanneer jij als eindgebruiker de voordelen inziet zal je moeten investeren in zonnepanelen en andere technieken, maar ook in een opslag systeem ipv enkel en alleen een systeem om energie op te wekken. Ik geef hiermee ook een antwoord waarom de energie leveranciers nu dreigen hun tarieven te verhogen vanwege de ‘groene’ energiecertificaten. Het is omdat onze beleidspersonen niks van deze technologie kennen en zich dingen hebben laten influisteren door de verkeerde. Maar dat is niet alleen hier zo, dat stellen ze nu overal in de wereld vast, alleen duurt het hier allemaal wat langer.

Ontbreken van een lange termijn visie
Niet elke technologische vooruitgang is een verbetering, daar ben ik het volledig me eens, maar ik wil juist voorkomen dat in een belangrijke stap zoals deze van een beter energiebeheer er enkel de belangen worden verdedigd van de energie distributeurs en verkopers. En omdat opslag een ongelooflijk groot probleem is, dus onbetaalbaar, moet er een oplossing gezocht worden bij de massa. Je kan die massa enkel en alleen over de streep halen met een realistische visie en haalbaar project. Als straks de uitbaters geld willen maken met het slimme netwerk, dan kan je in onze huidige vorm van maatschappij daar niets aan doen. Er een overheidsbedrijf van maken mag dan misschien een oplossing lijken, die betalen we met zijn allen evenzeer. En ik ben er nog steeds niet 100% van overtuigd dat het uiteindelijk goedkoper zou uitkomen gezien de corruptie die altijd zal  blijven bestaan bij de uitvoering ervan. Kortom, de uitbaters willen er natuurlijk geld mee gaan verdienen, maar ze gaan dit niet kunnen realiseren zonder de hulp van de massa. Ik weet niet alsof ze zich dat vandaag al volledig van bewust zijn. Maar ik denk dat het toch begint te dagen. Uiteraard wil men naar een zeer flexibele afrekening gaan, met wisselende tarieven, afhankelijk van de tarieven waaraan zij hun stroom aankopen. De massa duidelijk maken dat omgaan met energie moet doordacht gebeuren is niet eenvoudig. Een beetje reclame op de tv zal hier een kleine verbetering bijbrengen. De gebruiker confronteren en ervoor laten betalen als ze het niet doen is een spijtige oplossing, doch eentje die het snelst effect zal hebben.  De gebruiker de mogelijkheid geven om een groot percentage onafhankelijk te worden van hun energie leverancier zal voor diezelfde leverancier straks wellicht de enige oplossing zijn om te kunnen overleven en stroom te blijven leveren aan de grootverbruikers. Door deze wisselwerking kan die leverancier zelf ook meer onafhankelijk worden van andere energie producenten omdat hun klanten meer en meer leveranciers gaan worden.

Het ontbreekt spijtig genoeg vele politici aan voldoende kennis over de materie, en lobby groepen proberen zulke beleidsmensen altijd hun idee, product of oplossing op te dringen in een of ander project waar ze dan subsidies voor krijgen. Gelukkig hebben we nog enkele controle systemen die al deze projecten naast elkaar kunnen gaan leggen zodat de beste oplossing dient gekozen te worden. Ondertussen zullen er wellicht nog vele centen verloren gaan in projecten die het vermelden niet waard zijn. Maar ik geloof wel in de onafhankelijkheid van die controle systemen. En daar zie ik toch mensen met een lange termijn visie. Ze hebben het natuurlijk niet altijd even gemakkelijk om de ministers te overtuigen van de tijd te nemen alvorens te beslissen (denk aan ons zonnepaneel verhaal van de afgelopen jaren).

Slimme meters is GEEN dom idee, wat je er uiteindelijk mee doet kan dat wel zijn
Ik dus met de opinie van Tom enkel maar eens zijn dat het dom is die dingen te installeren om er niks meer mee te doen. Maar ik had wel graag gezien dat het hele verhaal er achter duidelijker gebracht werd. Maar ik ben er ook zeker van dat woordvoerders en managers van de uitbaters niet alles volledig begrijpen, of misschien eerder niet willen horen. Doch aan de basis van de hele uitwerking staan wel degelijk mensen met een visie die verder gaat dan enkel meer winst voor hun bazen. Iets waar we ons meer en meer van bewust moeten worden is dat de mensen van de uitvoering en realisatie van nieuwe dingen ook gewone mensen zijn die dromen van een betere wereld. Ik ben ervan overtuigd dat elke revolutie, van ietwat betekenis, is kunnen gebeuren met behulp van de vooruitgang in communicatie en energie. Die van de communicatie is er reeds gekomen. Dankzij mensen met heuse rebelse gedachten en het internet protocol zeer goed hebben gemaakt zodat we kunnen praten over deze dingen, wereldwijd en behoorlijk onafhankelijk van overheid en kapitaal. Die van de vooruitgang in energie staat nu voor de deur. Als we opslag van energie onder de knie krijgen zijn de twee voorwaarden voldaan om een nieuwe stap te zetten in onze evolutie naar een betere wereld, en zelfs de energie leveranciers zullen dit niet kunnen tegenhouden.