Bijna elke twee weken werd er in België in 2021 een vrouw vermoord omdat ze vrouw is. Deze cijfers zijn gebaseerd op wat er in de pers verscheen en zijn dus geen juiste weerspiegeling van hoe vaak het echt gebeurt. Het is hoog tijd om beter zicht te krijgen op deze data. De federale overheid heeft dan ook een commissie samengesteld die advies moest geven over het al dan niet opnemen van femi(ni)cide in het strafwetboek om zo nieuwe data te genereren.  

Dit advies is klaar en luidt dat het beter is om een wet op te stellen waarin de term vrouwenmoord wordt gedefinieerd in plaats van het louter op te nemen in het strafwetboek. Want enkel zo zou de noodzakelijke zichtbaarheid en identificatie van vrouwenmoord kunnen worden bereikt. Als Vrouwenraad kunnen we dit advies alleen maar toejuichen als stap in de goede richting. Al is het wel belangrijk om enkele aandachtspunten aan te halen die essentieel zijn in dit verhaal en meegenomen moeten worden.  

Concreet zien we dit als een wet ter bestrijding en voorkoming van vrouwen- en gendergerelateerde moord met als uitgangspunt de bescherming, versterking en veiligheid van (mogelijke) slachtoffers. Het is dus belangrijk dat vrouwen- en gendergerelateerde moord wordt gedefinieerd en de beleidsmaatregelen gebaseerd worden op een genderperspectief en intersectionele aanpak met aandacht voor de kwetsbaarheid van de slachtoffers. Al gaat het voor ons verder dan dat.  

Zo vinden wij ten eerste dat de wet moet zorgen voor een statistisch kader dat het registreren van vrouwen-en gendergerelateerde moord mogelijk maakt en ervoor zorgt dat we zicht krijgen op de contexten waarin het gebeurt want dit zorgt op zijn beurt dan weer dat het mogelijk wordt om preventief te werken. 

Ook moet deze wet ervoor zorgen dat er (meer) vormingen en opleidingen voor politie en magistraten plaatsvinden met betrekking tot vrouwen- en gendergerelateerde moord en de opbouw van geweld dat eraan vooraf kan gaan. Dit moet systematisch gebeuren, mét diepgaande focus op gendergerelateerde moord. Dat is een eerste belangrijke stap in het opmerken, opvolgen en voorkomen van vrouwen- en gendergerelateerd(e) geweld/moord.  

Overheidsinstanties en middenveldorganisatie hebben doorgaans meer juridische expertise en kracht in huis dan een individueel slachtoffer. Het moet dus mogelijk zijn voor deze organisaties om in rechte op te treden en zich burgerlijke partij te stellen in rechtszaken. Dit zal ook bijdragen tot de bescherming van de rechten van het slachtoffer.  

Daarnaast moet er dringend extra aandacht gaan naar de opvolging van slachtoffers die specifiek een wurgpoging hebben overleefd. Zo’n daden brengen niet alleen psychisch trauma met zich mee maar ook neurologische problemen. Het is zo dat slachtoffers van een moordpoging door wurging meer kans hebben op vroegtijdige beroertes en dus ook vroegtijdig overlijden. In dit geval spreken we over uitgestelde moord. Het blijven informeren, opvolgen en begeleiden van slachtoffers is dus essentieel om deze problematiek aan te pakken.  

Tot slot moet er ook nagedacht worden over de kwestie van het ouderlijk gezag. Een ouder die een andere ouder vermoordt, blijkt vaak (tijdelijk) te beschikken over het ouderlijk gezag van de kinderen.  

We zijn als Vrouwenraad dus blij met het advies dat er gegeven is maar hopen dat in de volgende fases ook andere en essentiële aandachtspunten worden meegenomen. Op onze site vind je een uitgebreid document over onze opinie.