“In elke oorlog wordt iedereen die voorzichtig is, die naar de argumenten van beide partijen luistert alvorens een standpunt te vormen, of die officiële informatie in twijfel trekt, onmiddellijk beschouwd als medeplichtig aan de vijand”, aldus historica Anne Morelli.

Daar doet DeWereldMorgen niet aan mee. Wij veroordelen heel sterk de militaire invasie van Rusland in Oekraïne en alle oorlogsmisdaden die gepleegd worden. Het is een criminele agressie die ingaat tegen het internationaal recht. Maar wij hoeden ons voor zwart-wit versies. De geopolitieke situatie is buitengewoon complex. Wij willen aspecten naar voor brengen die in de mainstream media worden verzwegen of onderbelicht, om alzo het debat meer genuanceerd te kunnen voeren. Geloof niets zomaar, ook onszelf niet. Blijf kritisch denken. (n.v.d.r.)

De NAVO dringt aan op verdere escalatie van de oorlog in Oekraïne, waarbij Duitsland onder enorme druk staat van de Verenigde Staten om tanks te sturen om Rusland te bestrijden. Bondskanselier Olaf Scholz aarzelt. Hij doet dit deels vanwege historische connotaties: pantserwagens die naar het oosten rollen tegen Rusland doen akelig denken aan Hitlers genocidale invasie van de Sovjet-Unie.

Maar er spelen nog andere factoren. Het feit dat Washington erop aandringt dat Duitsland tanks stuurt, is niet alleen te verklaren door de wens om de Oekraïense militaire slagkracht te vergroten. Als dat zo was, zou de VS – met verreweg het grootste militair-industriële complex ter wereld – gewoon zijn eigen tanks kunnen sturen.

Als de Verenigde Staten de wens hadden om de Oekraïense militaire slagkracht te vergroten zouden ze gewoon hun eigen tanks kunnen sturen.

Voor de VS heeft de Russische invasie van Oekraïne belangrijke voordelen opgeleverd. Misschien hebben ze er zelfs op geanticipeerd. De waarschuwingen van de Verenigde Staten dat Rusland Oekraïne waarschijnlijk zou aanvallen, gingen niet gepaard met enige poging om het land daarvan te weerhouden. Sterker nog zij verwierpen minachtend Russische de-escalatievoorstellen zoals de terugtrekking van kernwapens uit Europa.

De NAVO breidt zich uit, haar lidstaten geven meer uit aan wapens en meer van hun militaire eenheden zijn nu georganiseerd in de NAVO-, en dus door de VS gecontroleerde, commandostructuren. Dit helpt de VS om zich te concentreren op zijn erkende belangrijkste rivaal, China.

Maar het helpt ook om een andere economische concurrent te verzwakken, meer bepaald Duitsland. Decennia van economische samenwerking met Rusland is tot een einde gekomen, ondanks de catastrofale gevolgen voor de Duitse industrie.

De Nord Stream 2-pijpleiding van Rusland naar Duitsland, waar de VS lang tegen was, is op mysterieuze wijze opgeblazen. De dreiging van een consistent Euraziatisch handelsblok met Duitsland en China aan beide uiteinden is afgewend.

De oorlog in de Oekraïne helpt de VS om zich te concentreren op zijn erkende belangrijkste rivaal, China.

De VS is vastbesloten dat er geen toenadering komt tussen Berlijn en Moskou. Europa moet grondig verstrikt geraken in de oorlog in Oekraïne om dat te garanderen.

Maar de risico’s die Europese landen nemen namens de heersende klasse van de VS zijn extreem. Het heeft Europa dicht bij een directe oorlog met Rusland gebracht.

Stemmen in de Britse pers – Simon Tisdall in The Observer bijvoorbeeld – pleiten zelfs voor een dergelijke oorlog. Maar de mogelijkheid dat het conflict nucleair wordt en Europa in een radioactieve woestenij verandert, ligt voor de hand.

Boris Johnson wijst de Russische dreigementen om kernwapens te gebruiken luchtig van de hand. Dezelfde oorlogshaviken die beweren dat Vladimir Poetin te gek is om mee te onderhandelen, beweren tegelijkertijd dat hij rationeel zal zijn als het gaat om een nucleaire oorlog. Misschien, maar het is een dom risico om te lopen.

Gezien de partij overschrijdende consensus in de meeste landen t.a.v. de escalerende oorlog, is de uitbouw van een sterkere en luidere vredesbeweging een dringende prioriteit.

Het betekent niet dat we de oorlog van Rusland goedpraten. Het is mogelijk dat deze oorlog is uitgelokt. Ruslands angst voor uitbreiding van de NAVO is reëel. Toch is en blijft deze invasie ongerechtvaardigd en onverdedigbaar.

De meedogenloze bombardementen van civiele infrastructuur door Rusland is net zo wreed als de verwoesting van Belgrado door de NAVO in 1999.

Beweringen dat de oorlog defensief is, worden gelogenstraft door Poetins imperialistische retoriek en annexatie van uitgestrekte gebieden van Oekraïne. De meedogenloze bombardementen van civiele infrastructuur door zijn legers is net zo wreed als de verwoesting van Belgrado door de NAVO in 1999.

De Britse vredesbeweging Stop the War plaatst de huidige oorlog in Oekraïne in zijn bredere context: een wereld waarin de spanningen met zowel Rusland als China worden aangewakkerd vanwege de zoektocht van de VS om de nummer één van de wereld te blijven.

Nu China langs zijn kusten doelbewust wordt geprovoceerd door de marine van de VS en Groot-Brittannië, zou Oekraïne wel eens het eerste slagveld van een derde wereldoorlog kunnen worden.

Er zouden geen winnaars zijn in zo’n oorlog. In het beste geval zou de vernietiging en het verlies van levens immens zijn. In een slechter, maar niet ondenkbaar, scenario zou dit het einde van de menselijke beschaving kunnen betekenen.

De VS wakkert de spanningen met Rusland en China aan om de nummer één van de wereld te blijven.

De vredesbeweging is de stem van de rede. De oorlog in Oekraïne moet worden beëindigd voordat hij escaleert. Dat betekent druk opbouwen om tot vredesbesprekingen te komen.

Dit is een licht aangepaste vertaling van een artikel dat eerder verschenen is op Morning Star.