Om te mogen betogen in Gent is het nog altijd verplicht om minstens drie weken op voorhand een aanvraag in te dienen bij de burgemeester, die hier vervolgens toelating voor moet verlenen. Krijg je geen toestemming of vraag je geen toelating bij de burgemeester, dan mag je niet betogen en maak je kans op een GAS-boete van 350 euro. LABO vzw, Extinction Rebellion en andere aanwezige organisaties, kregen de afgelopen jaren al zo’n boete in de bus. Met deze expliciet niet-aangevraagde betoging willen de manifestanten dan ook duidelijk maken dat deze regeling willekeurig is en het grondrecht op vreedzaam betogen door kritische burgers in de weg staat.
GAS-boete
Er werd bewust geen toelating gevraagd voor de actie, maar de betoging werd wel aangekondigd via sociale media en de politiediensten werden op voorhand op de hoogte gebracht. De argumentatie dat toestemming van de burgemeester nodig is voor de handhaving van de openbare orde, wordt door de organisaties betwist. “Als er echt problemen zijn, bestaan er voldoende andere instrumenten om vanuit politiediensten of stadsbestuur in te grijpen.” Daarnaast wijzen de activisten erop dat de GAS-boete niet wordt toegepast waar die oorspronkelijk voor bedoeld was: voor het sanctioneren van wildplassen, voor hondenpoep, sluikstorten of andere vormen van overlast.
Foto: Labo vzw
Uiteindelijk werd de betoging gedoogd. Een mogelijke GAS-boete had LABO vzw, organisator van het protest, graag geïncasseerd ‘in naam van de mensenrechten’. LABO vzw is een beweging voor kritisch burgerschap en beoogt de toegang tot sociale en politieke rechten te verdedigen. “Met deze GAS-boete in de hand hadden we graag naar de politierechter gestapt. Er zijn internationaal ondertussen voldoende gerechtelijke uitspraken die verplichte toelating en andere belemmeringen voor protesten als ongrondwettelijk verklaren”, aldus Peter Paul Vossepoel van LABO vzw. “Het feit dat de stad niet koos om ons protest niet te beboeten, bewijst nog maar eens de willekeur waarmee de GAS-boetes voor protesten worden uitgedeeld.”
Het kan anders
Dat het anders kan bewijzen vele andere steden. Zo wordt er bijvoorbeeld in Amsterdam al jaren gewerkt met een meldingsplicht van minimaal 24 uur op voorhand. Dat dit ook kan werken in een Vlaamse stad wordt bewezen in Zelzate, waar tevens met een meldingsplicht wordt gewerkt. “Betogen is een grondrecht, geen gunst. De burgemeester heeft de plicht om betogingen te faciliteren en mag geen onnodige belemmeringen opleggen. Een meldingsplicht van minimaal 24 uur op voorhand is in de praktijk goed werkbaar, zoals we zien in andere steden, en zoals we vandaag bewijzen. Dit toont dat de aanvraag voor toelating onnodig is en daarmee in strijd met grondrechten.”
Foto: Labo vzw
Vorige maand deed een politierechter in Antwerpen nog uitspraak over een GAS-boete voor een betoging die onterecht was aangemerkt als evenement, en dus ook niet aan een vergunningsplicht onderhevig was. Ook hier benoemden de beklaagden dat de verplichting van toelating voor een betoging een schending van de mensenrechten is.
Jarenlang protest
In Gent spreekt het maatschappelijk middenveld zich al jaren uit tegen deze onrechtvaardige regelgeving, die in strijd is met de mensenrechten. Na aanhoudend protest door het initiatief ‘Recht op protest’, boog de gemeenteraad zich over de kwestie. Helaas gaf deze geen gehoor aan de eisen en besloot enkel de termijn voor de aanvraag van een actie te verkorten van 4 naar 3 weken.
Eisen
De aanwezige organisaties hebben de volgende eisen daarom een aanpassing van hoofdstuk 2.1§3. van de Politiecodex van de Stad Gent. In plaats van een verplichte aanvraag 3 weken op voorhand, moet dit een meldingsplicht met een termijn van 24 uur worden. Daarnaast eisen we excuses voor alle ongrondwettelijke GAS boetes, administratieve druk en betogingen die niet door zijn kunnen gaan door de huidige regelgeving. En tot slot eisen we ons geld terug: we eisen een kwijtschelding en terugbetaling van alle ongrondwettelijke GAS boetes!
