Corona ontwricht ons. De sociale ongelijkheid komt meer dan ooit naar boven. Het duwt meer…
Kennis = macht over je gezondheid
De uitgebreide kennis over gezondheid van de bevolking is onder meer te danken aan het werk dat het gezondheidspersoneel verricht op gebied van gezondheidspreventie, -promotie en -opvoeding. Bovendien is het een feit dat hoe hoger het scholingsniveau van de bevolking is – in Cuba behaalt meer dan 95% van de bevolking ouder dan 25 jaar een diploma middelbaar onderwijs – hoe groter de mogelijkheden om kennis op te doen.
In Cuba ondernemen een hele rits instellingen en organisaties, acties voor preventie en de bevordering van de gezondheid. Hiervoor rekent men niet alleen op de verantwoordelijkheid van het gezondheidspersoneel. Ook Het Cubaanse ministerie van Openbare Gezondheid (MINSAP) telt twee centra die een voorname rol spelen in de sensibilisering over ziektes en hun preventie.
De coördinatie van de acties wordt verzorgd door de ‘eenheid voor gezondheidsbevordering en ziektepreventie’, gekend onder de naam Prosalud. Die ontwikkelt nationale strategieën en voert ze uit, om ze tenslotte te evalueren. Ernaast gaat bijzondere aandacht uit naar kwetsbare groepen. Prosalud ontwikkelt educatieve communicatie om kennis, attitudes en gewoonten te verbeteren. Belangrijk zijn ook het bevorderen van individuele, familiale en collectieve gezondheid en het stimuleren van een cultuur van zelfzorg.
Seksuele rechten
Promotie van de seksuele gezondheid en rechten is de taak van het nationale centrum voor seksuele opvoeding, CENESEX. Het centrum coördineert het nationaal programma voor seksuele opvoeding. De interpersoonlijke relaties, de seksuele diversiteit en de sociale rollenpatronen kwamen aanvankelijk niet aan bod. Met de oprichting van CENESEX (1989), is er daar verandering in gekomen. In de loop van de jaren zijn de aangepaste technieken ontwikkeld om kinderen, pubers en adolescenten op een creatieve manier voor te bereiden op hun seksuele, reproductieve en leven, met oog voor de seksuele diversiteit in de samenleving. Via jaarlijkse campagnes sensibiliseert de organisatie over seksuele en reproductieve rechten en gezondheid aan een breed publiek.
Een andere belangrijke organisatie voor de rechten van de vrouw in Cuba is de nationale vrouwenfederatie FMC . FMC waakt echter ook over de gezondheid van haar leden. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de preventie en sensibilisering van de borst- en cervixkanker en ongewenste zwangerschappen onder adolescenten. Hierbij kan de organisatie rekenen op de steun van meer dan 50.000 vrijwillige ‘gezondheidsbrigadisten’ die de arts en de verpleegster van de gezondheidspost in die taak bijstaan.
Cuba is een voorbeeld, voor zowel de ontwikkelingslanden als de westerse wereld, dat een preventieve gezondheid wel werkbaar is en de gezondheidsuitgaven per persoon naar beneden drukt.
Auteur: Yves van Gijsel