Het aantal nieuwe infecties is de laatste jaren afgenomen, maar het totale aantal mensen met hiv/aids is gegroeid van 26,2 miljoen in 1999 tot 33,3 miljoen in 2009. Elke dag worden zevenduizend mensen besmet, waaronder duizend kinderen.

Dat kan terug naar nul, gelooft secretaris-generaal Ban Ki-moon, die gisteren een vijfjaarlijks rapport uitbracht als voorbereiding op een bijeenkomst van de algemene vergadering in juni. In het rapport beschrijft hij hoe landen al voor 2015 een grote vooruitgang kunnen maken als ze aan een aantal doelen werken, waaronder het uitroeien van besmettingen bij kinderen en besmettingen door medicijngebruik.

In veel landen is de trend van hiv/aids gekeerd. Verscheidene landen rapporteren een toename van het condoomgebruik en een afname van het percentage meisjes onder de vijftien dat geslachtsgemeenschap heeft. Niet alleen de preventie, maar ook de toegang tot zorg is verbeterd.

Stigma

Toch zijn er nog een paar grote problemen. Een van de lastigste is het stigma dat aidspatiënten vaak nog hebben. Ze worden vaak gediscrimineerd. “Wereldwijd is dat volgens regeringen de grootste belemmering in de bestrijding”, zegt het rapport. “Er moeten middelen beschikbaar komen voor strategieën tegen het stigma en andere initiatieven om mensenrechten te beschermen.”

In 49 landen en territoria hebben mensen met hiv/aids minder rechten om binnen te komen of te verblijven. In tientallen landen zijn bepaalde vormen van overdracht strafbaar, zoals homoseksuele relaties. Maar juist deze groepen lopen een groter risico om de ziekte op te lopen. VN-lidstaten hebben eerder afgesproken om “sterke maatregelen” tegen discriminatie te nemen, maar bijna een op de drie landen heeft dat niet concreet gemaakt.

Een groot obstakel is uiteraard het geld. Ook al is het beschikbare geld in tien jaar tijd gegroeid van 350 miljoen dollar (250 miljoen euro) tot 16 miljard dollar (11 miljard euro), het laatste jaar is het budget voor het eerst afgenomen. Tegelijkertijd nemen de kosten van preventie en behandeling nog steeds “onhoudbaar” toe. Er is volgens het rapport een effectiever gebruik van middelen nodig en een betere afstemming tussen nationale strategieën.