ANTWERPEN – De 32ste editie van Jazz Middelheim startte op donderdag 15 augustus 2013 in mineur toen festivaldirecteur Bertrand Flamang, in de vroege ochtend van het management van Randy Newman te horen kreeg dat de artiest, geveld door een longontsteking, zijn optreden voor zaterdag 17 april 2013 moest afblazen. Daarmee verliest het festival een belangrijkste headliner.

Het duurde nog tot middernacht voor de festivalleiding kon aankondigen wie Randy Newman zou vervangen. En zo zal uiteindelijk Hooverphonic de derde festivaldag van Jazz Middelheim op zaterdag 17 augustus, afsluiten met een orkestrale bezetting van twaalf klassieke muzikanten.

Overmacht

Voor diegenen die speciaal voor Randy Newman een ticket hebben gekocht is dit een streep door de rekening. Want omdat het hier gaat om overmacht worden die tickets niet terugbetaald. Het is trouwens niet de eerste keer dat Jazz Middelheim op de valreep een artiest wegens ziekte moest vervangen. Vorig jaar liet jazzlegende Omette Coleman het ook al afweten, zodat men besloot John Zorn vanuit New-York in allerijl te laten overvliegen. Die gaf toen het beste van zichzelf en slaagde erin het publiek het gedane leed te doen vergeten.

“Een geschikte vervanger zoeken op zulke korte tijd voor een artiest als Randy Newman is natuurlijk quasi onmogelijk.”, zegt Bertrand Flamang. Die maakt zich echter sterk dat het publiek het alternatief zal appreciëren.

Jongensdroom

En zo mogen de bezoekers van Jazz Middelheim zaterdag uitkijken naar een show die een bloemlezing brengt uit vijftien jaar Hooverphonic. Na de terugkeer van Hooverphonic in 2011 kon Alex Callier een jongensdroom waarmaken door zijn nummers te spelen met symfonisch orkest. De mooie ballads van Hooverphonic kregen in deze orkestrale interpretaties nog meer diepte en het project trok in 2012 volle zalen. Het album Hooverphonic With Orchestra kwam meteen op nummer 1 binnen in de hitlijsten. De groep met Alex Callier, Raymond Geerts en Noémie Wolfs brengt met deze uitgebreide bezetting de orkestversie van hun grootste hits als ‘The World Is Mine’, ‘The Night Before’, ‘Anger Never Dies’, ‘Happiness’ en uiteraard de onnavolgbare cover van Massive Attacks ‘Unfinished Sympathy’ op Jazz Middelmeim 2013.

Avontuurlijke jazz

Ondertussen genoot het publiek op de eerste festivaldag van de moderne en avontuurlijke jazz van het Manuel Hermia trio die een opreden brachten stevig in de jazz verankerd, maar met een aangename openheid naar diverse nieuwe invloeden. Hermia?s muziek is modern en avontuurlijk maar blijft toegankelijk. Zijn composities omspannen een immense emotionele reikwijdte van zeer zachte en introverte stukken tot gekke passages en razende explosies.

Bruggenbouwer

Daarna mocht de Noorse muzikant, producer en een muzikale bruggenbouwer, Jan Bang, samen met Arve Henriksen, een trompettist met een opmerkelijk vloeiende sound, het publiek duidelijk beroeren. Zijn grote interesse voor de Japanse muziek resulteert in een heel eigen klank die het Japanse Shakuhachigeluid oproept. Hij zingt woordeloze vocalises, vaak in het sopranoregister. Hij is een veelgevraagd musicus, die met een keur aan muzikanten samenwerkte, in een hardrockband zat, en jarenlang deel uitmaakte van de Scandinavische cultgroep Supersilent.

Vrouwenstemmen

Dan was het de beurt aan de krachtige vrouwelijke stemmen en instrumentalisten, elk met een andere muzikale en sociale achtergrond, van Lyne Carrington’s Mosaic feat. Lizz Wright & Gretchen Parlato. Het toch wel bijzonder grensoverschrijdend project waarbij de essentie zich focust op vrouwen die samen jazz maken. Ze hanteren in hun muziek een historische en sociale agenda, maar de sound blijft prioritair met kleurrijke stukken, uitgewerkte composities, abstracte improvisatie en stemmen die versmelten. Zoals bij een mozaïek worden verschillende kleurrijke stukken samengebracht tot een geheel.

Wonderful world

En uiteindelijk mocht de peetvader van Jazz Middelheim, Toots Thielemans, ondertussen 91 jaar geworden, met zijn Quartet de eerste dag van Jazz Middelheim 2013 afsluiten. Hij deed dit op zijn bekende manier met grappige bindteksten tussen de melodieën door en zijn beklijvende mondharmonicasound die hem wereldberoemd maakte. Bij Thielemans is de ontroering en de schoonheid die jazzmuziek kan zijn onafwendbaar en permanent aanwezig. Hij had er ook duidelijk zin in. Zijn muzikanten kregen hem na het laatste bisnummer niet echt meer van het podium en zo kreeg het muisstil geworden publiek met een krop in de keel nog enkele extra nummers te horen, waarbij zijn interpretatie van Louis Amstrong’s ‘Wat a Wonderful World’, menige aanwezige voorwaar zachtjes aan het huilen bracht. Want zo wonderbaarlijk kan de wereld op Jazz Middelheim zijn.