Meertalig leren heeft positieve effecten

Wetenschappelijk onderzoek wijst keer op keer uit dat het negeren van de thuistaal van anderstalige leerlingen enkel negatieve effecten oplevert. Door het negeren van hun thuistaal voelen de leerlingen zich niet erkend en raken ze gedemotiveerd. Nog meer zelfs, functioneel meertalig leren heeft aangetoonde positieve effecten op het welbevinden en de motivatie van de betrokken leerlingen.

Terwijl functioneel meertalig leren aangetoonde positieve effecten heeft, heeft onze minister het enkel over Nederlands, Nederlands en nog eens Nederlands.

En hun Nederlands dan? Dat gaat er niet op achteruit, integendeel! Dit is ook wat onze studenten pedagogiek en onderwijskunde worden aangeleerd aan universiteiten en op pedagogische studiedagen. Maar onze minister? Die heeft het enkel over Nederlands, Nederlands en nog eens Nederlands. Ook hier in Gent moet Groene schepen voor Onderwijs Elke Decruynaere zich keer op keer verdedigen voor haar degelijk, wetenschappelijk onderbouwd meertalig beleid.

Uiteraard delen wij de bezorgdheid om onze meest kwetsbare leerlingen, die in onze Gentse scholen het Nederlands amper machtig zijn en vaak een anderstalige achtergrond hebben. We moeten ons maximaal inzetten om deze leerlingen alle kansen te geven.

We mogen eenvoudig te verdedigen beleid toch niet laten voorgaan op goed beleid dat élke leerling helpt?

Je buikgevoel zegt dan misschien: “Hoe meer Nederlands, hoe beter”. Dat is beleid dat eenvoudig te verdedigen is. We weten echter dat zo’n simplisme contraproductief is. Wetenschap moet meer betekenen dan een buikgevoel. We mogen eenvoudig te verdedigen beleid toch niet laten voorgaan op goed beleid dat élke leerling helpt?

Graag delen we ook de ervaring van een beginnende leerkracht PAV (Project Algemene Vakken): “Als beginnende leerkracht herken ik mijzelf helemaal niet in het huidig taalbeleid, en al zeker niet tijdens het geven van mijn vak PAV. Het leerplan vraagt ons interactief en authentiek aan de slag te gaan met de leefwereld van onze leerlingen. Hoe kan dat nu zonder de thuistaal van onze leerlingen? Dat is een groot stuk van hun leefwereld!

De leerlingen die toevallig hier geboren zijn, mogen wel linken leggen met hun eigen cultuur en taal. Anderstalige nieuwkomers mogen dat niet.

De thuistaal negeren treft ook enkel de meest kwetsbare van mijn leerlingen. De leerlingen die toevallig hier geboren zijn, mogen wel linken leggen met hun eigen cultuur en taal. Anderstalige nieuwkomers mogen dat niet. Dat vind ik jammer. Soms voel ik me een leerkracht wiskunde die de leerlingen verbiedt om de getallen 5 tot en met 9 te gebruiken.

Internationale Dag van de Moedertaal

Even kregen we goede hoop! Op maandag 21 februari stuurde minister voor Onderwijs Ben Weyts een filmpje de wereld in met de hashtag #Dag van de moedertaal. Zou onze minister iets wetenschappelijk onderbouwd geschreven hebben over de thuistaal? Hoe naïef, uiteraard niet! Integendeel, de minister kaapte deze dag schaamteloos om het Nederlands – zijn thuistaal – in het spotlicht te plaatsen.

Het gaat niet over jou, Ben, die in zijn land van herkomst kon blijven en onderwijs kon volgen in zijn eigen moedertaal en op die manier alle mogelijke kansen in zijn schoot geworpen kreeg.

Je hebt het niet begrepen, Ben! Het gaat niet over jou die in zijn land van herkomst kon blijven en onderwijs kon volgen in zijn eigen moedertaal en op die manier alle mogelijke kansen in zijn schoot geworpen kreeg. Deze dag gaat over de mensen die de uitdaging aangaan om zich volop te smijten in ons (ongelijke) onderwijs in een andere taal, en die ondanks die gigantische drempel enorm knokken om voor zichzelf een toekomst op te bouwen.

Scheefgroei op meerdere vlakken in onderwijs

Jammer genoeg gaat het verder dan enkel meertaligheid. Onze minister en zijn partijgenoten – waaronder Gents politica Anneleen Van Bossuyt – staan sinds enkele maanden trots te zwaaien met het rapport Beter Onderwijs.

In dat rapport staan eveneens boodschappen die niet te rijmen zijn met feiten. Zo adviseert dat rapport dat zittenblijven meer en meer een denkpiste moet zijn. Desalniettemin wijst onderwijsonderzoek keer op keer uit dat zittenblijven een negatief leereffect heeft.

We geven nog één voorbeeld: het nieuwe inschrijvingsdecreet van de minister schaft dubbele contingentering af. Dat is een moeilijk woord voor de voorrang die het huidige decreet geeft aan kansarme of kansrijke leerlingen om op die manier sociale mix te realiseren.

Dit is ongelooflijk belangrijk voor de onderwijsongelijkheid die zorgwekkende hoogtes heeft bereikt in Vlaanderen. Experten zijn het erover eens dat het afschaffen van de dubbele contingentering voor meer segregatie zal zorgen. En toch schaft de minister het af?

Pleidooi voor een verbindend onderwijs

Wij willen als Jong Groen Gent oproepen voor een verbindend discours op alle niveaus van het onderwijsbeleid, gebaseerd op onderwijsonderzoek en vooral gericht op wat het beste is voor élke leerling.

Op dit moment wordt het onderwijs gebruikt om een conservatieve ideologie te verkopen.

Op dit moment wordt het onderwijs gebruikt om een conservatieve ideologie te verkopen. Dit beleid gaat ten koste van de duizenden en duizenden (anderstalige) leerlingen in onze klassen. Het onderwijs mag niet gebruikt worden als politiek instrument of als reclamebord voor een partijlijn.

Het onderwijs moet gebruikt worden om te bouwen aan de toekomst, een democratische, verbindende toekomst voor iedereen. Laat ons daar, partijoverstijgend, met de beste bedoelingen voor íedereen voor gaan!