De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Democratie, Internet, Nieuwe media, E-overheid, E-democratie, Democratisering -

E-democratie in de maak?

vrijdag 9 december 2011 20:55
Spread the love

Gemeentehuizen bieden hun diensten aan via hun websites en de federale overheid stelt een intranet ter beschikking voor haar burgers. Verkiezingscampagnes worden niet langer uitsluitend langs de kant van de weg gevoerd, maar steeds vaker via het internet. Het internet betreedt het veld van de democratie.

Door Gunther Malin

De e-overheid ontwikkelt zich steeds verder en de e-campagnes nemen toe in aantal. Maar hoe zit het met de gevolgen van nieuwe media voor onze democratie? Krijgen we een e-democratie?

Een nieuw soort democratie door internet?

De overheden digitaliseren hun diensten om “de democratie en het burgerschap nieuw leven in te blazen door meer overlegmogelijkheden en burgerparticipatie”. Ze hopen met andere woorden de burger meer te betrekken bij de werking van de overheid door hem van thuis uit de diensten te laten gebruiken waarvoor hij anders naar een loket moet gaan. Het is echter niet door een e-loket dat de democratie erop vooruit zal gaan. Nieuwe media kunnen op een andere manier een impact hebben op de overheden en dus op de samenleving.

Peter Ferdinand, van de Warwick University in Engeland, gelooft dat bijvoorbeeld internet op lange termijn een invloed zal hebben op de democratie. Dat kan op verschillende manieren gebeuren. Een van de belangrijkste manieren is dat het internet een enorme hoeveelheid informatie levert. De burger kan zich veel beter informeren over wat er gebeurt in zijn gemeente of land. Ferdinand zegt:

In the longer term the Internet might lead to a more informed political debate generally, as it opens up access to information from sources around the world.

Het internet kan met andere woorden de basis voor een politiek debat in een land of een regio vergroten en versterken. Om zijn mening kracht bij te zetten, geeft hij als voorbeeld de situatie in autoritaire landen:

Particularly in authoritarian regimes, people may find that they are able to challenge decisions, corrupt practices and undemocratic attitudes more easily. The Internet may give them both the ammunition to attack these practices and the means to mobilize against them.

Ferdinand roept zelfs op om het Internet vaker te gebruiken om kritische debatten te creëren en vindt dat zelfs essentieel in een democratie. Volgens hem is het voor een regering enorm moeilijk om golven van protesten te controleren eens die via het internet bij de mensen binnenrollen.

Jonathan Steele (The Guardian) nuanceert de impact van Internet op het politieke debat of de politieke oppositie. Volgens hem zijn bijvoorbeeld massaprotesten geen direct gevolg van de beschikbaarheid van internet. Wanneer de mensen de wil hebben om te protesteren, doen zij dat met of zonder de hulp van het Web. De nieuwe, snelle communicatiemiddelen zijn slechts een hulpmiddel, maar zeker geen oorzaak of aanleiding. Hij erkent wel dat het Internet de burgers helpt om hun stem te laten horen en hen een mogelijkheid geeft om zich beter te organiseren.

Vormt de e-democratisering een bedreiging?

Nieuwe media kunnen dus wel degelijk een invloed hebben op de democratie, direct of indirect. Maar is die invloed wel positief of vormt ze een bedreiging?

David Manasian (The Economist) heeft een vrij pessimistische kijk op de toekomst van de democratie onder invloed van de nieuwe media. Het internet zal volgens hem een echte bedreiging worden voor de samenleving en zijn voordelen zullen in de toekomst overschaduwd worden door de nadelen. Manasian gelooft dat internet het einde zal betekenen van de representatieve democratie en een meer directe democratie zal creëren. Die directe democratie zou een veel grotere participatie door de burger veroorzaken:

Any moves in the direction of direct democracy are likely to be highly contentious and a threat to the political elites who currently run things. Huge debates will occur as government structures are challenged and then overhauled, and as professional journalists become threatened by the fact that a lot more people are going to be able to express their views directly to others.

Manasian wijst ook op andere gevaren die het internet met zich meebrengt. Privacy zal volgens hem een belangrijk probleem vormen naarmate de digitalisering zich verder ontwikkelt. Hij waarschuwt zelfs voor een Orwelliaanse samenleving of erger, waar alle burgers en instanties constant en overal gecontroleerd (kunnen) worden.

Jonathan Steele (The Guardian) gaat de toekomst minder pessimistisch tegemoet. Volgens hem zou een directere democratie enkel een probleem vormen voor autoritaire politici, maar niet voor de “gewone politici”. Hij vindt dat het internet er echter net toe zal leiden dat de representatieve democratie nog representatiever wordt. De kiezer zal beter geïnformeerd naar de stembus trekken en dus beter overwogen keuzes maken. “If the Internet can make politics more issue- than ideology-oriented it will be a great step forward”, voegt hij er nog aan toe. David Eaves (Centre for the Study of Democracy) gaat nog een stap verder door te zeggen dat de traditionele media een gevaar zijn voor de democratie. De sociale media daarentegen geven haar een nieuwe boost.

Polling and mainstream media (especially TV) are killing our democracy. Social media may be helping revive it.

Ze komt: de e-democratie

Nieuwe media hebben een impact op de manier waarop onze democratie zich ontwikkelt. Vooral de manier waarop de burgers omgaan met hun overheid zal veranderen. Dankzij de grotere hoeveelheid informatie wordt het politieke debat gevoed en worden politici geconfronteerd met een meer kritische bevolking. Of die democratisering  positief of negatief is, valt af te wachten. Beste burgers, wees voorbereid, want de e-democratie komt eraan.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!