“Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking kies je de kant van de onderdrukker”, aldus Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.

DeWereldMorgen veroordeelt de recente aanvallen van Hamas tegen Israëlische burgers, maar ziet die niet los van 75 jaar staatsterreur van Israël tegen het Palestijnse volk. Het internationaal erkende recht op gewapend verzet tegen een kolonisator is geen vrijbrief voor aanslagen op burgers. Een onderhandelde vrede kan alleen bereikt worden wanneer 75 jaar verdrijving, 56 jaar bezetting, kolonisatie en apartheid en 16 jaar blokkade van Gaza worden erkend als de oorzaken van dit geweld. DeWereldMorgen onderzoekt deze oorzaken die door de politiek en door mainstreammedia worden verzwegen, onderbelicht of ontkend, om zo een debat te stimuleren dat kan leiden tot onderhandelingen en vrede. (nvdr)

*  *  *

Als reactie op het politiegeweld tijdens eerdere protesten werd er vandaag, maandag 13 mei, een nationale ‘walk-out‘ georganiseerd door medewerkers en studenten van de UvA. Nadat ze om 11.00 uur de collegezalen hadden verlaten, verzamelden ze zich bij de UvA-campus Roeterseiland.

Studenten en medewerkers kwamen samen rond het water, namen plaats op de kade en luisterden naar sprekers die spraken over ‘het recht op geweldloze demonstratie’ en natuurlijk over de reden van het protest: het verbreken van de banden met Israëlische instellingen.

Foto: Benjamin Schoonenberg

Politiegeweld

Sinds maandag 6 mei hebben er dagelijks studentenprotesten plaatsgevonden bij de Universiteit van Amsterdam, waarbij er vaak sprake was van politiegeweld. “De oproerpolitie heeft protestgebieden platgewalst, politiehonden ingezet en mensen geslagen, bespoten met pepperspray en gearresteerd”, aldus de medewerkers van de UvA. Zelfs mensen die langs de kant stonden zijn niet gespaard gebleven; zij zijn ook geslagen en agressief tegen de grond gedrukt.

Ook de contactpersoon van de pro-Palestijnse actiegroep Amsterdam Student Encampment, vandaag noemt hij zichzelf Joseph – echte naam bekend bij de redactie –, vertelt veel politiegeweld te hebben gezien tijdens de protesten: “Ik heb de politie met de achterkant van hun wapenstok op mensen hun gezicht zien slaan. Ik heb gezien hoe zij mensen die op de grond lagen op hun hoofd mepten.”

“Mensen die eigenlijk helemaal niet op de frontlinie wilden zijn, werden toch in het geweld meegesleurd. Ik heb gezien hoe de politie willekeurig op de menigte inhakte”, verklaarde hij. “Het zijn stuk voor stuk traumatische gebeurtenissen.”

Onafhankelijke waarnemers van Amnesty International waren aanwezig bij het UvA-protest op 8 mei. Zij stellen vast dat de politie op een aantal cruciale momenten “kansen voor de-escalatie niet heeft benut”. Volgens hen is er ook “onvoldoende onderscheid gemaakt tussen de vreedzame demonstranten en de groep die geweld gebruikte.”

UvA-bestuur

Volgens de medewerkers van de UvA heeft het bestuur “blijk gegeven van kwade trouw tijdens onderhandelingen met studenten en medewerkers”. Ze schreven in de brief dat het bestuur al had besloten om de bezetting met geweld te ontruimen, terwijl de onderhandelingen nog gaande waren. “Ondanks hun publieke oproep tot dialoog, weigerden ze te onderhandelen met studenten en medewerkers.”

“De Universiteit van Amsterdam heeft de betreurenswaardige eer om een van de meest repressieve universiteiten op aarde te zijn, door de op een na snelste ontruiming van anti-genocide kampementen die nu wereldwijd worden opgezet in solidariteit met Gaza”, aldus Amsterdam Student Encampment in een persbericht. “Alleen de Universiteit van Utrecht was sneller, wat de schaamteloze repressie van Nederlandse bestuurders laat zien.”

“Je ziet hoe het Palestijnse perspectief wordt onderdrukt”, zegt Joseph. “We zien niet alleen onderdrukking door de Israëlische staat, maar nu ook op de Amsterdamse grachten, door het repressieve politiegeweld en de media die dit geweld lijken te verzwijgen. Dat is shockerend.”

Foto: Benjamin Schoonenberg

De mainstream media

Veel mensen hebben moeite met het discours van de mainstream media, waarbij de protesten vanuit een specifiek perspectief worden belicht, vaak het perspectief van de politie of politiek. Volgens de betogers zien ze niet hun eigen ervaringen tijdens het protest weerspiegeld in het nieuws.

“De mainstream media waren aanwezig bij de protesten”, vervolgde Joseph, “inclusief de Nederlandse publieke omroep NOS en de regionale televisiezender AT-5. We hebben hen allemaal toegelaten, omdat we hoopten dat de wereld kon zien wat er op de protesten gebeurden.”

“Maar wat we toen zelf zagen was anders: de pers bleef achter de politielinies, wat niet nodig was, en filmden het politiegeweld niet van dichtbij. Op de uiteindelijke beelden is geen politiegeweld te zien. Op AT5 zie je bijvoorbeeld een politieman op iemand afrennen, en net voordat hij wil uithalen naar het hoofd van de betoger: ‘cut-out’.”

“Ik heb gezien hoe makkelijk het is voor de mainstream media om de situatie te verdraaien en te framen”, vertelt Anna, die ook verborgen gaat onder een Keffiyeh sjaal, zonnebril en een verzonnen naam, en deelneemt aan de walk-out.

“De focus wordt gelegd op de ‘agressie’ van de betogers en wordt vaak overdreven, zelfs op de foto’s die bij de artikelen staan wordt het geweld benadrukt. Terwijl de algehele sfeer echt vreedzaam was, maar dat wordt niet weergegeven.”

Ook andere gebeurtenissen verschenen in eerste instantie niet op de NOS of VRT: zo werd er geen woord gerept over de tegenbetogers, mannen die zichzelf ‘zionistische Joden’ noemden, die op maandag 6 mei, en ook tijdens de mars voor Nakba-dag en andere protestacties, de groep demonstranten aanvielen met vuurwerk, fakkels en rookbommen, zoals beschreven door het Amsterdam Student Encampment.

“We worden verteld wat we moeten geloven”

Een professor in accounting aan de Business Faculty, die vandaag ook zijn collegezaal heeft verlaten, wijst erop hoe TikTok, vanwege de beperkte interesse van China in dit conflict, veel meer informatie laat zien dan Amerikaanse sociale media, die informatie beperken. Dit is ook de reden waarom veel studenten dit medium gebruiken. Hij vertelt hoe TikTok nu wordt beschuldigd van het te veel laten zien van pro-Palestijnse informatie.

“Zo zien we dat we niet beter zijn dan Rusland; we krijgen niet genoeg vertrouwen om beide kanten van het verhaal te horen en voor onszelf te beslissen. We worden gevoed en verteld wat we moeten geloven. En voor de mensen die bezig zijn met hun eigen leven, voor de massa, is hun mening gebaseerd op wat ze zien.”

Foto: Benjamin Schoonenberg

Het perspectief van de onderdrukten

En dat kenmerkt de sfeer nu: terwijl er een genocide gaande is, die live te volgen is, mits je naar de juiste zenders kijkt, zijn de protestacties tegen deze genocide met bijkomend politiegeweld ook live te zien: je swipet er zo langs op TikTok en ook op Instagram en X mits je in de juiste bubbel zit. Maar op AT5 en NOS zie je andere beelden.

Zo verdwijnen ook deze minderheidsstemmen in het algehele dominante discours. Zien we hoe de waarheid wordt gevormd door de vragen die journalisten aan de betogers stellen: “Maar veroordeel je Hamas?” of “Maar dat moeten we toch niet willen in ons land, barricades?” Op deze manier wordt er nadruk gelegd op een onderdeel van het geheel, waardoor de context wordt genegeerd: waarom valt Hamas aan? Waarom zijn die barricades gebouwd?

Toch blijven de studenten positief: “Er is niet zoiets als slechte persaandacht”, zegt Joseph. “We hebben tenminste heel veel aandacht gekregen. Allemaal aandacht die naar Gaza gaat, die naar de genocide gaat. Mensen zien het, je kunt het niet meer wegmoffelen. De hele stad heeft littekens van wat er tijdens deze protesten is gebeurd.”

En dat is ook voelbaar: de studenten zijn niet van plan om op te geven. Ze blijven demonstreren, en hoe langer ze doorgaan, hoe vaker en hoe verder verspreid over de wereld, hoe meer stukjes van andere waarheden ook doordringen in de mainstream media. En hoe luider een ander verhaal klinkt: het verhaal van de onderdrukten.