De huidige vergunning van de raffinaderij, die ruwe aardolie verwerkt tot afgewerkte producten zoals benzine en kerosine, loopt volgend jaar in juli af. Als de provincie Antwerpen een nieuwe vergunning aflevert, dan beschikt Total over een eeuwigdurende milieuvergunning, stelt Bond Beter Leefmilieu (BBL).

“Een beslissing met zo’n grote impact op milieu en klimaat verdient een maatschappelijk debat”, zegt Tycho van Hauwaert, beleidsexpert Industrie bij BBL. “En ze moet gebaseerd zijn op een stevig onderbouwde milieueffectenrapportage die alle effecten op het leefmilieu en de volksgezondheid in kaart brengt. Het debat was er niet, en het milieueffectenrapport is vluchtig opgesteld.”

Stikstofcrisis

Stikstof heeft een grote impact op de volksgezondheid en zet kwetsbare natuur onder druk. De landbouw is de grootste verantwoordelijke, voornamelijk via ammoniakuitstoot. Maar ook industrie en transport dragen bij aan de vervuiling en moeten hun steentje bijdragen, zegt BBL.

De organisatie noemt Total “een gigantische stikstofbron”, met zo’n 3656 ton NOx per jaar. Dat is zes keer zoveel als de gascentrale die Engie in Vilvoorde wil bouwen. In de milieueffectenrapportage (MER) zegt het bedrijf 20 ton te willen besparen. Dat is volgens BBL een peulschil, want amper 0,56 procent van de jaarlijkse uitstoot.

“De stikstofcrisis zet de hele industriële ontwikkeling in Vlaanderen op losse schroeven”, zegt Van Hauwaert. “De hervergunning van Total is een unieke kans om op slag véél stikstofuitstoot weg te halen. Haalbaar, en voor een bedrijf als Total zeker ook betaalbaar.”

Klimaatimpact

De Antwerpse vestiging is verantwoordelijk voor zo’n 4 miljoen ton CO2 per jaar. Total mikt erop in 2050 koolstofneutraal te zijn, maar BBL gelooft weinig van die belofte. De organisatie wijst erop dat Total tegen 2030 twee miljoen ton CO2 wil reduceren via de CCS-techniek (opvang en opslag van CO2), maar pas vanaf 2031 met CCS plant te beginnen. “De doelstelling om tegen 2030 55 procent CO2 te reduceren, is daarmee totaal ongeloofwaardig”, aldus BBL.

Bovendien zijn er heel wat vragen over de effectiviteit van de CCS-techniek. De studie ‘Naar een koolstofcirculaire en CO2-arme Vlaamse industrie’ van het Agentschap Innoveren & Ondernemen geeft aan dat CO2-opvang bij raffinaderijen moeilijk is, en pas commercieel zal zijn vanaf 2035.

Provincie moet vergunning weigeren

Volgens Bond Beter Leefmilieu moet elke vergunning op een gelijke manier behandeld worden, en speelt hier bovendien mee dat het om een omzetting van een tijdelijke naar een eeuwigdurende vergunning gaat: “Een cruciale beslissing voor de toekomst van de industrie, de toekomst van de raffinage en de werknemers.”

“Het klimaatplan van Total bouwt voort op de gedachte dat het bedrijf eeuwigdurend olie zal raffineren”, zegt Van Hauwaert. “Daarmee schiet Total in eigen voet en mist het bedrijf de kans om zich heruit te vinden als productiesite voor hernieuwbare brandstoffen en nieuwe energiedragers zoals methanol en e-kerosine.”