Protest in Brussel op 19 december 2013 tegen onder meer het Transatlantic Trade and Investment Partnership. Foto: Kevin Van den Panhuyzen
Nieuws, Europa, Politiek, Europese Unie, Verenigde Staten, Europees Parlement, Karel De Gucht, Corporate Europe Observatory (CEO), Vrijhandelsakkoorden, Lobbyisten, Bart Staes, Trans-Pacific Partnership, Arbitragecommissie, TTIP, EU/VS-vrijhandelsakkoord, TTP, Transatlantic Trade and Investment Partnership -

Toch publieke consultatieronde over onderdeel handelsakkoord VS-EU

Europees Commissaris voor Handel Karel De Gucht heeft op dinsdag 21 januari verklaard dat onderdelen van de onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord met de VS drie maanden stilgelegd zullen worden. De handelsdeal zoals die nu op tafel ligt, bevat een omstreden investor-to-state dispute settlement (ISDS), dat bepaalt hoe bedrijven landen kunnen aanklagen als zij menen dat bepaalde wetgeving hun investering schaadt.

dinsdag 21 januari 2014 17:03
Spread the love

Verontruste organisaties en burgers zullen vanaf maart drie maanden inspraak krijgen over het onderdeel van het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) dat betrekking heeft op de rechten van Amerikaanse bedrijven in de Europese Unie. 

Het huidige TTIP-voorstel is de eerste EU-handelsovereenkomst die ook bepalingen vastlegt rond de bescherming van investeerders in een zogenaamd investor-to-state dispute settlement (ISDS), dat bepaalt hoe bedrijven landen kunnen aanklagen als zij menen dat bepaalde wetgeving hun investering schaadt.

Inspraak over arbitrageovereenkomsten

Via specifieke arbitrageovereenkomsten in vrijhandelsverdragen of in internationale investeringsverdragen, wordt vastgelegd wat de rechten van investeerders op elkaars grondgebied zijn. 

Vermogende bedrijven gebruiken deze arbitrageovereenkomsten om overheden aan te klagen indien zij hun beleid op een dergelijke manier veranderen dat de verwachte winst lager zou kunnen uitvallen – zelfs als deze aanpassingen tot doel hebben de publieke gezondheid of het milieu te beschermen.

Volgens Europees parlementslid Bart Staes (Groen) is de aankondiging van De Gucht opmerkelijk: “Een maand geleden noemde Karel De Gucht in zijn reactie op mijn opiniestuk in De Morgen de fundamentele problemen met de arbitragemechanismen van de TTIP-onderhandelingen nog ‘gecultiveerde misverstanden’ “.

Trans-Pacific Partnership precedent voor deal VS-EU

Het investor-to-state dispute settlement werd door een aantal media en organisaties omschreven als een zorgwekkende ontwikkeling, waarna burgerverzet toenam, onder meer middels petities en een grote manifestatie in Brussel. Vorige week laaide de discussie verder op toen er nieuwe hoofdstukken van een gelijksoortige handelsdeal tussen de VS en 11 landen rond de Stille Oceaan (Trans-Pacific Partnership, afgekort TPP) lekten via WikiLeaks.

Uit deze documenten bleek, zoals tegenstanders van de handelsdeal al beweerden, dat vooral multinationals gebaat zijn bij een vrijhandelsakkoord. In het gelekte voorstel werd mens en milieu nauwelijks bescherming geboden tegen vervuilende bedrijven en zouden burgers via de belastingen opdraaien voor rechtszaken die bedrijven tegen overheden starten, als ze bijvoorbeeld vinden dat mileuwetgeving hun winst schaadt. 

Onderhandelingen achter gesloten deuren

Het Trans-Pacific Partnership (TPP) lijkt een voorbode te zijn voor het akkoord met de Europese Unie. Zeker weten doen we dat niet, want de onderhandelingen voor beide akkoorden vinden achter gesloten deuren plaats, zoals gebruikelijk is bij vrijhandelsakkoorden. Wat we wel weten, weten we door de voorlopige voorstellen voor teksten, die via WikiLeaks gelekt zijn.

De afgekondigde publieke consultatieronde van drie maanden rond het investor-to-state dispute settlement in TTIP, lijkt een poging te zijn het steeds luidere protest van burgers en organisaties af te zwakken.

Bart Staes roept burgers op die mogelijkheid aan te grijpen: “We zullen ertoe bijdragen dat de diensten van De Gucht bedolven worden met commentaren. Hopelijk is dit een kans om de onderhandelingen bij te sturen. Blijkbaar heeft het aanhoudende en toenemende protest vanuit de twee kanten van de Atlantische Oceaan tegen de ISDS-regeling, De Gucht er toe aangezet de angel voorlopig uit het TTIP-debat te halen”.

De onderhandelingen zullen echter, nog steeds volgens de afgesproken tijdsplanning, achter gesloten deuren blijven plaatsvinden en bovendien is drie maanden een korte inspraakperiode voor een omvangrijke en ingrijpende deal als TTIP.

Belangrijke thema’s worden achter gesloten deuren besproken

Het vrijhandelsakkoord is namelijk veel breder dan alleen het investor-to-state dispute settlement en is van invloed op belangrijke thema’s zoals gezondheid, voedselveiligheid, consumentenbescherming, milieubescherming en bescherming van gegevens.

Volgens lobbywaakhond Corporate Europe Observatory (CEO) bedreigt TTIP vooral transparante besluitvorming, waardoor lobbyisten in het Europees Parlement nog meer macht zouden kunnen krijgen: “Het voorstel volgt op een aanhoudende campagne van zakelijke lobbygroepen aan beide zijden van de Atlantische Oceaan, die de Transatlantische handelsdeal willen gebruiken voor maximale deregulering van de voedsel- en productveiligheid.”

“Als zij hun zin krijgen, zal toekomstige besluitvorming achter gesloten deuren plaatsvinden, ontsnappen aan democratische controle en nog gemakkelijker bereikbaar worden voor de zakelijke lobby.” 

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!