Meerdere Europese lobby-organisaties voor de bedrijfswereld lobbyen achter gesloten deuren voor een apart EU-arbitragesysteem dat de grote bedrijven toelaat de nationale wetten en rechtbanken te negeren bij juridische disputen.
Zo willen zij EU-lidstaten dwingen tot enorme financiële compensaties voor het verlies dat ze zouden leiden aan investeringen en winsten door regelgeving op vlak van verloning en werkomstandigheden, op vlak van de rechten van consumenten en op vlak van leefmilieuverplichtingen.
De Europese watchdog-organisatie Corporate Europe Observatory (CEO) publiceert haar onderzoeksresultaten in het rapport Conquering EU courts? Big business lobbies in secret for new legal privileges in the EU.
Deze lobbying is begonnen na een vonnis over een zaak tussen de Tsjechische Republiek en het Nederlandse financiële bedrijf Achmea BV, dat de grootste verzekeraar is in Nederland. Het EU Gerechtshof heeft in dat vonnis tientallen bilaterale investeringsverdragen tussen EU-lidstaten geannuleerd.
In die verdragen werd een speciale rechtsprocedure voorzien die de gewone rechtbanken uitsloot. Deze Investor State Dispute Settlement (ISDS) bepaalden dat lidstaten hun disputen met investeerders moeten beslechten voor een tribunaal van drie privé-advocaten.
Deze abritrageraad vergadert achter gesloten deuren, bepaalt unilateraal wie en wat gehoord en/of aanvaard wordt als bewijsmateriaal en laat geen beroep tegen zijn beslissingen toe. Het EU-Gerechtshof heeft met zijn Achmea-vonnis deze ISDS-methode illegaal verklaard.
“Terwijl de Europese Commissie jarenlang de vragen van werkende mensen hebben genegeerd voor minimale sociale standaarden op Europees niveau worden klachten van investeerders over hun ‘gebrek aan bescherming’ onmiddellijk door de Commissie aangepakt.”
Sindsdien ijveren bedrijfsadvocaten in het geheim opnieuw voor een nieuwe methode die eveneens de normale rechtbanken zou uitschakelen. In essentie is ISDS-arbitrage een systeem dat vooral preventief bedoeld is. Het dreigement van zware financiële boetes moet regeringen ervan weerhouden om nog beperkingen op te leggen aan investeerders ten bate van werknemers, consumenten en het leefmilieu.
Dit systeem van ISDS is eveneens een essentieel onderdeel van de internationale vrijhandelsakkoorden als TTIP, CETA en andere (zie Alles wat je nog niet wist over vrijhandelsakkoorden CETA en TTIP en waarom verzet wél kan werken).
Vakbonden, organisaties van consumenten, landbouwers en leefmilieuactivisten zijn hevige tegenstanders van de ISDS-methodiek. Een Oostenrijkse koepelorganisatie voor vakbonden vat de houding van de Europese Commissie als volgt samen:
“Terwijl de Europese Commissie jarenlang de vragen van werkende mensen hebben genegeerd voor minimale sociale standaarden op Europees niveau, worden klachten van investeerders over hun ‘gebrek aan bescherming’ onmiddellijk door de Commissie aangepakt.”
CEO kon de interne voorbereidende documenten inzien van de Europese Commissie. Daaruit blijkt dat de Commissie dit idee zeer genegen is.
Meer info, zie Conquering EU courts? Big business lobbies in secret for new legal privileges in the EU.