Ik herinner mij nog de nieuwjaarsbrieven van weleer (liefste ouders, beste peter, liefste meter). Omdat nogal wat van mijn voorzaten niet meer schriftelijk bereikbaar zijn, heb ik de brief dan maar aan mijzelf gericht.

Nieuwjaarsbrief aan mijzelf.

Liefste mijzelf,

natuurlijk is het des mensen elk jaar ‘voorspoed en een goede gezondheid’ te wensen (het rijm is geheel en al toeval).

Al zijn die woorden, zo realiseer ik mij, niet voor iedereen even gemakkelijk te realiseren. Voor de gedwongen tentbewoner in Port-Au-Prince bijvoorbeeld. Voor de gewone sterveling in Gaza of Afghanistan. Voor de dakloze of het gezin zonder papieren in één van onze grootsteden.

En voor zoveel anderen voor wie het nieuwjaarsvuurwerk op de buis (van Melbourne over Brussels tot Buenos Aires) en het geluid van de bubbels toch wel wat gemengde gevoelens moet hebben opgeroepen.

Dat gevoel dat opstandig maakt bij de constatering hoe hard de samenleving tegenwoordig snoeit in bijvoorbeeld onderwijs (je zal maar student in Engeland zijn) of cultuur (Joke, haal het spinrag uit je haren). Doch op hetzelfde ogenblik het economisch grootkapitaal ongemoeid laat.

Hoe vlug men ook zondebokken vindt (de Walen, Roma, moslims … een schier eindeloze lijst met keuze per land of windstreek) waar de goegemeente zich op kan afreageren. En waar beleid en machthebbers zich maar al te graag achter verschuilen om zelf buiten schot te blijven.

Beleidmakers die voor de, grotendeels zelf gecreëerde, angst (1) graag hun steeds uitgestoken ijzeren hand als warme bescherming (2) aanbieden tegen terreur en welig tierende misdaad.

Dat alles is gefundenes Fressen voor de democratische, maar vooral commerciële (en dus in hoeverre nog democratisch, want men dient zijn broodheren te kennen) media. De vierde macht, levancier bij uitstek van brood en spelen, de woestijnvis in troebel water.

Is het, in plaats van solidariteit en verzet, vooral onmacht en grimmigheid die ik rondom mij zie? Of onverschilligheid? Of stille goedkeuring zelfs, in de overtuiging dat wij het ‘toch nog niet zo slecht hebben’?

Gelukkig zijn er nog diegenen (steeds meer?) die deze hypocrisie niet meer nemen. Die de schijnoplossingen en de drogredenen doorprikken. Immers, staan wij niet met onze voeten in het water?

Die laten weten dat het zo goedbedoelde Hope Home, Music For Life of andere Haïti- en Tsunamitoestanden lang niet voldoende zullen blijken. Gewetensussers zelfs voor diegenen die denken er zich daarmee te kunnen vanaf maken.

Dat alles vroeg ik mij af, liefste mijzelf, toen ik de lege flessen aan het deponeren was in de gemeentelijke glascontainer.

Nog veel werk aan de winkel dus.

Waardoor ik dan toch afsluit met een positieve noot. Naast de voorspoed en de goede gezondheid natuurlijk.

Alle goeds van je nederige ik.

Affligem, 1 januari 2011.

(1)  In 2008 stemde 43 procent van de Amerikaanse kiezers op Sarah Palin voor de functie van vice-president van de Verenigde Staten, waarmee zij slechts een hartslag verwijderd was van wat nog altijd de belangrijkste politieke post ter wereld is. Net als de Nederlandse demagogen die inspelen op de angst voor islamitische immigranten en de Frande politici die de zorgen over het verdwijnen van de Franse ‘identiteit’ uitbuiten, kan Palin met haar gevolg slechts gloriëren dankzij de toenemende verwarring en angst die voortkomen uit de dreiging van ogenschijnlijk onbeheersbare veranderingen (uit “Het land is moe”, 2010, van Tony Judt).

(2) een mooie handleiding hiervoor vind je in de voorstelling “Bij mij ben je veilig” van Wim Helsen.