Buiten schijnt zon schijnt bikkelhard. Ik zit binnen in een van de mediaruimtes op de tweeëntwintigste klimaattop, Marrakesh. Iemand moet hier de airco aangedaan hebben want mijn armharen staan loodrecht overeind en een koude luchtstroom bedekt mijn rug. Ik zie dat de meesten rondom me hun jas nog aanhebben. Sommigen dragen zelfs een sjaal. Als de Paris Agreement vorig jaar een stap in de richting van overeenkomst betekende tussen 196 naties, impliceert dit jaar dan een aanloop in de richting van concrete actie? Ik hoop van wel want die wisselende temperaturen doen me geen goed.

Mijn maag roept me. Ik heb honger. Gelukkig is het eten hier binnen stapbereik. Ik begeef me richting de rijkelijk uitziende voedingskraampjes op het Jemaa el fna-plein en ga in een van de wachtrijen staan. Een beetje verderop is onder andere een protestactie aan de gang. Een groep van ongeveer een honderdtal Marrokaanse studenten heeft zich verzameld. Ze roepen iets over het gebrek aan jobmogelijkheden binnen het onderwijs. Wanneer mijn maag gevuld is met wat zoete koek en de bijpassende frisse smaak van een kopje muntthee, begeef ik me naar een van de studenten. Hij ziet er moe uit. ‘Hoe kunnen we bouwen aan een toekomst, als er niet wordt geïnvesteerd in onderwijs?’ vraagt hij, ‘Hoe kan ik mijn tijd verdelen als leerkracht wanneer ik les moet geven voor een klas van honderd kinderen?’, ‘Heeft niet elk kind recht op gelijkwaardige educatie dan?’. Onthutst loop ik verder naar het hostel.

Daar kom ik Joanna tegen, een klimaatactiviste uit New York, die net wakker is. Ze valt bijna flauw wanneer we haar het ochtendnieuws meedelen over Trump’s triomf bij de verkiezingen en vraagt ons verlangend waar de verborgen camera zich bevindt. De sfeer in het hostel is gespannen en de bezorgde blikken van de jonge kopkes spreken boekdelen. Even is de hoop mijlenver te zoeken in ons kleine kamertje. Trump heeft zijn intenties op vlak van milieu al lang duidelijk gemaakt: zoveel mogelijk herinvesteren in de koolindustrie. Een regelrechte nachtmerrie voor ieder die zich de klimaatopwarming aantrekt, want kool staat nog steeds bekend als een van de meest ongezonde en vervuilende grondstoffen op deze aarde. Jammer genoeg is ze ook nog steeds de goedkoopste.

Diezelfde nacht wentelt mijn hoofd zich in met onrust bedwelmde vraagstukken over de dag van morgen. Onrust bij het horen van zulke, voor mij, onbegrijpbare beslissingen. Angst bij het idee dat economische groei nog altijd prioritair wordt beschouwd in tegenstelling tot het risico op onze psychologische en fysieke gezondheid. Hoe kan ik me veilig voelen wanneer zulke, voor mij belangrijke, waarden op het spel worden gezet?

En toch zijn onrust en angst niet het enige dat me wakker houdt: mijn hart bonst hevig bij het zien van het grote aantal jongeren die hier aanwezig zijn. Ik leer studenten kennen uit alle uithoeken van de wereld, elk met hun eigen unieke achtergrond en poging tot bijdrage aan de creatie aan de dag van morgen. En man of vrouw, de creativiteit is er te snijden. Ik ontdek projecten voor hernieuwbare energie door een jongeman uit Groot-Brittanië, of een groep vrouwelijke Marokkaanse ingenieurs, die een op zonnebloemgebaseerde energiebeheerder creëerden. Ik ontdek er grote maar ook kleinere, doch evenzeer belangrijke, initiatieven die elk op hun eigen manier bouwen aan een duurzame en innovatieve samenleving. Een samenleving waarin winst niet op de eerste plaats komt, maar eerder de voorkeur wordt gegeven aan een plaats waarin medemens en moeder aarde centraal staan. Een ruimte waarin het begrip samenwerken een nieuwe betekenis krijgt. Een plaats voorbij hoop en angst.

En toch, hoef ik geen lange afstand af te leggen om ontkiemende zaden te vinden in onze huidige samenleving. Ook wanneer ik de deur uitwandel, hartje multicultureel Molenbeek, vind ik initiatieven die de natuur opnieuw willen betrekken bij het stadsleven. Van bloembakken en insectenhotels tot stadsmoestuinen, repair cafés en andere collectieven voel ik zowel in als rond Brussel de beweging richting een meer verantwoordelijke levenshouding. Nog nooit heb ik zoveel jongeren bijeen gekend, gemotiveerd om te werken aan een leefbare toekomst. Goesting om de handen in elkaar te slaan, om samen te werken aan de dag van morgen. Nog nooit is de zin zo groot geweest om een einde te maken aan die consumptiecultuur, waar we zo bekend mee zijn geworden; en plaats te bieden voor een toekomst, waar de mogelijkheden verder reiken dan de horizon en duurzaamheid herwaardeerd wordt. De jongeren van vandaag zijn onze toekomst en die toekomst is nu.

Ik ben onder begeleiding van de educatieve NGO UCOS (Universitair Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking) naar de klimaattop gegaan, samen met 5 andere studenten. Allemaal met een verschillende achtergrond. Wij hebben een facebookpagina genaamd ‘Insiders In Marrakech‘.