De Morgen op maandagmorgen, 20 april 2015. Kijk naar de hoopvolle lach
op hun gezichten…. De overlevenden van de Middellandse zee…. Wie zijn zij en
wie zijn zij die op de bodem belandden? De ouderen, de zwakkeren, zij die niet
leerden zwemmen? De moeder die haar kind niet wou loslaten?

En wij hier in het Westen spoelen weer over van hypocriete
verontwaardiging. De commentaren zijn – links versterkt door rechts – het erover eens: we kunnen onze grenzen niet open stellen voor iedereen. Niet kunnen
of niet willen? Onze rijkdom is sociaal afdwingbaar: daar hebben we onze
sociale strijd voor, dat moeten we vrijwaren. Want we zijn ware socialisten… of
humane liberalen, of eco-groenen, of weldenkende nationalisten. Maar we zijn
allemaal in hetzelfde bedje ziek.

Ik heb de eer gehad verworpenen der aarde in mijn leven op meerdere
echelons te mogen ontmoeten. De ongewenst zwangeren in een later stadium van
hun onmogelijke zwagerschap… en toch vereert de VUB mij op 29 mei met een
eredoctoraat voor mijn betrokkenheid in het lot van die drenkelingen.

Over de laatste drie jaar ben ik ongewild de coach geworden van een
jonge man uit Jordanië. Zijn behandelende arts in het UZ Gent verweert zich als
de duivel in het wijwatervat, om voor hem een verblijf om medische redenen te
bekomen. Hij heeft geen papieren meer, waarvan leeft hij? Zijn oude vader in
Irbid, zijn 6 zussen en 3 broers als hulplijn? Hij vertelt van de
voortschrijdende armoede in Jordanië, van het vluchtelingenkamp van de VN naast
zijn dorp. De Jordaniërs kijken er met lede ogen naar, zegt hij. De verarming
bij hen valt ook niet meer te ontkennen…

Dus ja, waarom kunnen wij rijke westerlingen geen VN-vluchtelingenkamp
integreren in onze tuinen? In onze Park en Bos wandelpaden, zo
natuurrespecterend vrijblijvend genot voor ons weldenkenden! We kunnen te rade
gaan bij de Palestijnen, een master na master hebben zij verwezenlijkt in de zelforganisatie
van hun vluchtelingenkampen. Onuitroeibare communities zijn het geworden.

En dan het discours over de verderfelijke mensensmokkelaars. Zij moeten
van Theo Francken gestopt worden. Dat is de zieke die chemo wil hem dit
onthouden wegens te veel risico op morbiditeit. Maar ook die zieke heeft
patiëntenrechten. Aan hen moeten we vragen of ze die gevaarlijke oversteek wel
willen wagen. Over hun antwoord moet niet getwijfeld worden: ze gaan er voor.

Dus laten we onze humanitaire hypocrisie stoppen en er rekening mee
houden dat we zullen moeten delen met de verworpenen der aarde. Een citytrip
minder, een skivakantie overslaan, een shopping uitstellen, een kom-op-tegen-kanker wat minder inzingen. Dat laatste heb ik trouwens nooit kunnen plaatsen:
waarom moet de modale burger de research voor kanker sponsoren?

Er zal geen meerderheid voor te vinden zijn, hoor ik je zeggen. Is
natuurlijk een mogelijke escape-route om niets te moeten doen. Ik hoop dat we
daarop niet moeten afhaken. Akkoord, een revolutie van weldenkenden zit er bij
ons niet meer in, maar een stem laten klinken van verzet tegen onze hypocrisie,
dat zou al een mooie proloog zijn van een Grieks drama, waar ze over honderd
jaar misschien rode klaprozen en andere herdenkingen zullen voor laten bloeien.