Zo zijn er gezinnen die een te groot deel van hun inkomsten besteden aan energiekosten (gemeten armoede). Daarnaast zijn er huishoudens in verborgen armoede: zij schroeven hun energieverbruik terug tot onder de drempel die voor een fatsoenlijk leven aanvaardbaar wordt geacht om zo te vermijden dat de energiekosten te hoog oplopen in verhouding tot hun inkomen. Tenslotte bestaat er subjectieve armoede. In dat geval gaat het over huishoudens die zelf aangeven dat ze het moeilijk vinden om hun energiefactuur af te stemmen op hun financiële mogelijkheden.

Kwetsbaar

Gezinnen zonder arbeidsinkomen zijn duidelijk kwetsbaarder voor energiearmoede dan andere gezinnen. Maar zelfs huishoudens met één of twee inkomens uit arbeid zijn nog niet helemaal zonder zorgen. Zo leeft ongeveer 9% van de gezinnen met één inkomen uit arbeid in energiearmoede en meer dan 4% heeft te maken met de andere vormen van energiearmoede. Daarnaast is er ook een gering percentage (minder dan 2%) van gezinnen die in energiearmoede leven hoewel ze beschikken over twee inkomens uit arbeid.

Uit de evolutie van de indicatoren blijkt dat de situatie sinds 2009 niet is verbeterd. Vooral in Vlaanderen en Wallonië is de subjectieve energiearmoede sterk gestegen en hebben steeds meer gezinnen het moeilijk om hun verwarmingsfactuur te betalen.

Bijzonder kwetsbaar voor de verschillende vormen energiearmoede zijn eenoudergezinnen – waarvan meer dan 80% met een vrouw als gezinshoofd –, alleenstaanden en gezinnen met een alleenstaande oudere. Die laatsten worden vaak geconfronteerd met een aanzienlijke daling van hun inkomen terwijl ze nog steeds een grote woning moeten blijven verwarmen.

De regio’s

Er zijn een aantal opvallende regionale verschillen. In het Brusselse Gewest is de verborgen armoede bijvoorbeeld veel hoger dan in de andere gewesten. Het is trouwens een algemene vaststelling dat deze verborgen energiearmoede hoger ligt in dichtbevolkte gebieden. Dat heeft niet enkel te maken met het feit dat er meer huurders in energiearmoede zitten dan eigenaars van woningen, maar ook met het feit dat alleenstaanden en eenoudergezinnen meer vertegenwoordigd zijn in de steden.

In het Waals Gewest en in Vlaanderen kende de subjectieve energiearmoede een duidelijke stijging tussen 2009 en 2013. In het Brussels Gewest deed er zich op dat vlak een daling voor.

In het Waalse Gewest wordt het grootste aantal getroffen gezinnen vastgesteld en het grootste verschil in verhouding tot het niveau van ‘aanvaardbare’ uitgaven.