Na maanden van vergeefse acties, verklaringen en protesten werd er uiteindelijk overgegaan tot de bezetting van het Refaat Alareer-gebouw. Deze beweging heeft geschiedenis geschreven en heeft geleid tot het verbreken van alle banden met Israëlische universiteiten en sommige onderzoeksinstellingen. Er zijn echter nog 6 banden met Israëlische bedrijven. Hoewel er verzekerd werd dat drie van deze projecten tegen 2025 zouden aflopen, toont dit volgens ons een gebrek aan urgentie. Er is ook veel onduidelijkheid in hoeverre toekomstige samenwerkingen met de problematische instituten nog opengelaten worden en wat de houding is ten opzichte van nieuwe samenwerkingen met andere Israëlische partners. Tot slot, hoewel de rector aangaf het advies van de CMDUO op te volgen om te pleiten voor het opschorten van Israëls deelname in Europese onderzoeks- en onderwijsprogramma’s (Horizon Europe), mogen we dit geen loze belofte laten worden. Actie en transparantie blijven noodzakelijk.

Daarenboven proberen de rector en de media momenteel het beeld te creëren dat de bezetters onredelijk zijn en niet bereid zijn compromissen te sluiten. Wij verwerpen deze framing die duidelijk een poging is om de legitimiteit van de eisen in vraag stellen. Het feit dat de bezetters worden afgeschilderd als te koppig om compromissen te sluiten, gaat voorbij aan de aard van de eisen: waarom zou je compromissen sluiten als het gaat om mensenrechten en het recht op een duurzame toekomst? De verklaringen van de rector, die de bezetters ervan beschuldigt geweld te gebruiken en examens in het gebouw te blokkeren, zijn bovendien al talloze malen weerlegd. De studenten hebben meermaals benadrukt dat ze geweldloze vormen van activisme gebruiken, en wij steunen hen hierin. Ondanks beweringen over het verstoren van examens, weten we dat examens plaatsvonden in het bezette gebouw in de week van 20 mei, zonder enige hinder. Het idee dat de bezetting het gebruik van de examenzaal verhinderde is daarom onjuist.

Het feit dat de bezetters worden afgeschilderd als te koppig om compromissen te sluiten, gaat voorbij aan de aard van de eisen

De studenten hebben altijd opengestaan voor een dialoog en waren bereid om te faciliteren. Het zijn niet de studenten die ‘polarisatie’ veroorzaken, maar de valse verhalen en beschuldigingen die de rector in zijn communicatie gebruikt. Bovendien maakten de studenten de bezetting tot een plek van artistieke expressie, kennisproductie en -verspreiding, sociale en politieke verbinding en democratische besluitvorming. Dat is een plek die enorm waardevol is en een voorbeeld vormt van hoe een moderne, vernieuwende universiteit eruit zou moeten zien. De ontruiming zal een groot verlies betekenen voor zowel de studenten als het personeel, omdat er geen alternatieve fysieke en sociale ruimte van deze aard bestaat aan onze universiteit.

De genocide in Gaza bevindt zich momenteel in de 8e maand, terwijl een langzame genocide zich ook op de Westelijke Jordaanoever voltrekt. Israël is een apartheidsregime dat sinds 1948 op grote schaal mensenrechten schendt. De (internationale) oproep tot een (academische) boycot van Israël dateert van lang voor oktober 2023. Toch is het pas na 8 maanden genocide, na 37.000 levens die verloren zijn gegaan, en pas na de druk uitgeoefend door de studentenbezetting, dat de Universiteit Gent het de moeite waard vond om banden met Israëlische instituten te verbreken.

Kunnen we er dan wel op vertrouwen dat de Universiteit Gent in de toekomst geen samenwerkingen zal aangaan met Israëlische bedrijven en instellingen? Indien de Universiteit Gent zich niet expliciet wil verbinden tot een academische boycot, is het moeilijk voor ons om erin te vertrouwen dat ze de huidige lijn ten opzichte van Israëlische instellingen zal aanhouden. De afgelopen weken en maanden hebben getoond dat de rector en raad van bestuur niet uitblinken in transparantie wat betreft de banden met Israëlische instellingen.

De afgelopen weken en maanden hebben getoond dat de rector en raad van bestuur niet uitblinken in transparantie wat betreft de banden met Israëlische instellingen

Tegelijkertijd eist de klimaatnoodtoestand een verwoestende tol op onze planeet. De huidige genocide in Gaza wordt ook een ecocide genoemd, niet alleen vanwege de opzettelijke vernietiging van gewassen zoals olijfbomen, maar ook omdat de uitstoot van broeikasgassen in de eerste twee maanden van de belegering alleen al groter was dan de jaarlijkse koolstofvoetafdruk van meer dan 20 van de meest klimaatgevoelige landen ter wereld. Dit is een voorbeeld van hoe de academische boycot en duurzaamheidseisen met elkaar verbonden zijn. De Universiteit Gent heeft een transitieplan 2030 in lijn met het Akkoord van Parijs, maar wijst momenteel niet genoeg middelen toe (in termen van budget en personeel) om haar eigen plan te kunnen realiseren. Integendeel, vorig jaar zagen we zelfs bezuinigingen en minder ambitie op het vlak van duurzaamheid. Er is dringend nood aan een bindend, ambitieus duurzaamheidsbeleid aan de Universiteit Gent, met de gepaste toewijzing van budget en personeel.

In beide kwesties zien we een discrepantie tussen het beeld dat de UGent extern probeert uit te stralen en het gebrek aan engagement om acties te ondernemen dat ze intern tentoonspreidt. Ondanks een expliciet engagement voor mensenrechten besloot de UGent pas te reageren op de mensenrechtenschendingen van Israël na maanden van druk vanuit studenten en personeel. De rol van de studentenbezetting kan daarbij niet onderschat worden. Toch wil de universiteit zich niet engageren tot een volledige academische boycot.

Wat duurzaamheid betreft, heeft de rector, na druk van de studentenbezetting, beloofd stappen te zetten in de richting van een duurzame universiteit, maar zoals hierboven vermeld, blijkt uit zijn acties niet voldoende bereidheid om dit om te zetten in concrete en realistische acties. Zo zijn er geen indicaties dat de inperking van de middelen wordt teruggedraaid. Met dit alles willen we ingaan tegen het narratief dat de studenten alleen maar doorgaan met de bezetting omdat ze een onsamenhangend eisenpakket hebben en onredelijk zijn. Er is een duidelijk verband tussen de eisen. Gezien de inherente onwil van de UGent om haar beloften na te komen en de schendingen van vertrouwen die de afgelopen weken hebben plaatsgevonden, begrijpen we de beslissing van de studenten om de druk op de rector en de raad van bestuur te aan te houden. In de huidige context, waarin er zowel een humanitaire als een klimaatcrisis plaatsvindt, ligt de oplossing niet in een uitzetting, maar in een verbintenis om de nodige stappen te zetten voor het creëren van een duurzame universiteit die niet samenwerkt met plegers van mensenrechtenschendingen.

Bovendien is deze beweging groter dan alleen de Universiteit Gent. Deze beweging schept niet alleen een precedent voor andere Belgische universiteiten, maar ook voor de generaties na ons. Het gaat om het innemen van een principieel standpunt in de strijd voor een vrij Palestina en klimaatrechtvaardigheid. Het is de vraag of daarin wel compromissen mogelijk zijn.

Daarom steunen wij als personeel van de Universiteit Gent de strijd van onze studenten voor een volwaardige academische boycot, evenals hun duurzaamheidseisen, en zullen we elke vorm van uitzetting ondubbelzinnig veroordelen en ons ertegen verzetten. We weerleggen de beschuldigingen van geweld, het blokkeren van examens en onwil om een dialoog aan te gaan aan het adres van de studenten. Samen met onze collega’s van de VUB vragen we onze rector om onze studenten te beschermen en te garanderen dat ze niet blootgesteld zullen worden aan verdere intimidatie of geweld door de politie.  We vragen dat ze geen sancties opgelegd zullen krijgen door de universiteit voor hun deelname aan het protest.

De lijst met ondertekenaars vind je hier